نرخ واقعی بیکاری در کشور 13.9 است
«دلسردی از بازار کار» واژه جدیدی است که شاید باید از این پس به ادبیات اقتصادی کشور آن را اضافه کرد، موضوعی که در بررسی های مرکز پژوهش های مجلس از آخرین وضعیت بازار کار کشور (بهار 98) حاصل شده است. این گزارش نشان می دهد طی سه سال منتهی به بهار 1397 ، جمعيت فعال در هر سال به طور متوسط 598 هزار نفر افزایش داشته است که تقریباً 53 درصد از آن مردان و مابقی زنان بوده اند. اما در بهار 1398 نسبت به فصل مشابه سال قبل، جمعيت فعال 43 هزار نفر کاهش داشته است. این کاهش عمدتاً به دليل کاهش در جمعيت فعال زنان (حدود 170 هزار نفر) رخ داده است و جمعيت فعال مردان در این فصل نسبت به فصل مشابه سال قبل 127 هزار نفر افزایش یافته است.
البته همين افزایش جمعيت فعال مردان نسبت به متوسط این رقم در سه سال منتهی به بهار 1397 ( 520 هزار نفر افزایش در سال) به یك پنجم خود رسيده است. بنابراین کاهش جمعيت فعال به دليل خروج افراد از بازار کار رخ داده است. به نظر می رسد کاهش جدی در جمعيت فعال بيشتر به دليل دلسردی افراد از یافتن کار رخ داده و این رویه در کاهش جمعيت فعال زنان بسيار مشهود است.
همچنین در این دوره زمانی (بهار 1398) نرخ مشارکت 6 / 40 درصد بوده است که نسبت به بهار 1397 ( 1 / 41 ) 5 / 0 درصد کاهش داشته است و نرخ مشارکت زنان طی این دوره 7 / 0 درصد کاهش داشته و به 1 / 16 درصد و نرخ مشارکت مردان در حدود 3 / 0 درصد کاهش را تجربه کرده و به 65 درصد رسيده است.
علاوه بر این ها در فصل بهار 1398، جمعيت غيرفعال 840 هزار نفر نسبت به فصل مشابه سال قبل افزایش داشته است. این در حالی است که به طور متوسط طی سه سال منتهی به بهار 1397 ، جمعيت غيرفعال هر سال 275 هزار نفر کاهش را نشان می دهد و در بهار 1397 نيز این رقم، 49 هزار نفر کاهش داشته است. از 840 هزار نفر افزایش جمعيت غيرفعال در فصل بهار سال 1398 ، 30 درصد مربوط به جمعيت غيرفعال مردان و در حدود 70 درصد آن مربوط به جمعيت غيرفعال زنان است.
طی سه سال منتهی به بهار 1397 به طور متوسط ساليانه 723 هزار نفر به جمعيت شاغل اضافه شده است که 367 هزار نفر آن مرد و 356 هزار نفر آن زن بوده اند، اما در بهار 1398 نسبت به بهار 1397 ، 321 هزار نفر به جمعيت شاغلان اضافه شده است که در این ميان 354 هزار نفر آن مردان بوده اند و جمعيت شاغلان زن، 32 هزار نفر کاهش داشته است.
طی سه سال منتهی به بهار 1397 به طور متوسط ساليانه 262 هزار نفر به جمعيت بيكار اضافه شده است که در این ميان 153 هزار نفر آن مرد و 102 هزار نفر آن زنان بوده اند، اما در بهار 1398 نسبت به بهار 1397 ، جمعيت بيكار 365 هزارنفر کاهش داشته است و جمعيت بيكار مردان 227 هزار نفر و جمعيت بيكار زنان 138 هزار نفر کاهش داشته است. همچنين جمعيت بيكار جوان 24 – 15 ساله، 130 هزار نفر و بيكاری فارغالتحصيلان عالی نيز، 20 هزار نفر کاهش را نشان می دهد. كاهش جمعيت بيكار به همراه كاهش نرخ مشاركت و جمعيت فعال و افزايش قابل توجه جمعيت غيرفعال در مردان و زنان، نشان مي دهد كه به دليل نامساعد بودن وضعيت بازار، افراد بيكار از جستجوي كار دلسرد شده و از بازار كار خارج شده اند و در اين بين سهم عظيم زنان با توجه به تركيب 50 درصدي جمعيت زنان از جمعيت در سن كار، قابل تأمل و توجه است.
در گزارش مرکز پژوهش های مجلس درباره وضعیت بازار کار آمده است:« هرچند آمار نشان می دهد نرخ بيكاری در فصل بهار 1398 نسبت به فصول مشابه در سه سال اخير کاهش داشته است اما با توجه به سایر شاخص های بازار کار، بايستي توجه داشت كاهش نرخ بيكاري نه به دليل افزايش اشتغال قابل توجه بلكه به دليل خارج شدن افراد از بازار كار و افزايش قابل توجه جمعيت غيرفعال رخ داده است.
نتایج برآوردهای این مرکز نشان می دهد در صورتي كه اين افراد از بازار كار خارج نمي شدند نرخ بيكاري كل كشور به 9 / 13 درصد مي رسيد كه نسبت به نرخ اعلام شده 1 / 3 درصد بيشتر است. درواقع در صورتي كه افراد خارج شده از بازار كار در فصل بهار 1398 همچنان تقاضاي شغل داشتند نه تنها نرخ بيكاري 3 / 1 درصد كاهش نمي يافت بلكه 6 / 1 درصد نيز افزايش مي يافت. اين موضوع در نرخ بيكاري زنان بسيار جديتر است به طوري كه با اين فرض نرخ بيكاري زنان به جاي 3 / 17 درصد به 1 / 28 درصد مي رسيد.»
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
