از سال ۲۰۱۳ تاکنون، تولید ناخالص داخلی ونزوئلا به میزان چهل درصد کاهش یافته و تورم قیمت مواد غذایی نیز به ۲۵۰۰ درصد رسیده است
پابلو رویز هر روز صبح از ساعت یک ربع به هفت کارش را در یک پالایشگاه قدیمی نفت در ونزوئلا شروع میکند. کار او یدی است و روزانه هشت ساعت زیر آفتاب باید رنگ ضدزنگ روی لولههای نفت بکشد. اما تنها غذایی که این مرد ۵۵ ساله را باید پرتوان نگه دارد، آرد ذرتی است که با آب مخلوط شده است.
پابلو به صورت هفتگی صد هزار بولیوار (واحد پول ونزوئلا که ارزشش به شدت افت کرده) دستمزد میگیرد. او با این پول تنها میتواند یک کیلو برنج یا آرد ذرت بخرد. تنها پروتئینی که به بدن او میرسد، یک کنسرو ۱۷۰ گرمی ماهی تن است که دولت در بسته غذاییاش به خانوادههای محروم ارائه میدهد. اما این بسته هر ۴۵ روز یک بار میرسد و اصلا کفاف نیازهای غذایی مردم را نمیدهد. پابلو میگوید آخرین باری که گوشت خورده، دو ماه پیش بوده و برای همان هم مجبور شده دستمزد یک هفتهاش را برای خرید مرغ خرج کند.
تاثیر گرسنگی و سوءتغذیه روی کارکنان بخش نفت در ونزوئلا بسیار شدید است. کارگران ضعیف شدهاند و نمیتوانند کار سنگین انجام بدهند. فرزندان آنها دچار سوءتغذیه هستند و پیدا کردن غذا به مهمترین کار همه افراد تبدیل شده است. بنابراین کسی دیگر به شغلش اهمیتی نمیدهد چون دستمزد مشاغل برای سیر کردن شکم خانوارها کفایت نمیکند.
تورم قیمت مواد غذایی در همین ماه ژانویه گذشته ۲۵۰۰ درصد بود و در بسیاری از موارد نیز قطحی مواد غذایی باعث دردسرهای اجتماعی شده است.
ونزوئلا زمانی نهچندان دور مرفهترین کشور امریکای جنوبی بود و با سیستم اقتدار سوسیالیستی اداره میشد. اما از سال ۲۰۱۳ تاکنون، تولید ناخالص داخلی ونزوئلا به میزان چهل درصد کاهش یافته است. تورم قیمت مواد غذایی در همین ماه ژانویه گذشته ۲۵۰۰ درصد بود و در بسیاری از موارد نیز قطحی مواد غذایی باعث دردسرهای اجتماعی شده است. در یک نظرسنجی که توسط سه دانشگاه ونزوئلایی انجام شد، ۶۴ درصد از پاسخدهندگان اعلام کردند که در سال ۲۰۱۷ وزن کم کردهاند. این رقم به صورت متوسط ۱۳ کیلوگرم بوده است.
این وضعیت گرسنگی و قطحی در ونزوئلا در شرایطی رخ داده که شرکت نفت دولتی ونزوئلا شرایط پرآشوبی را پشت سر میگذارد. این شرکت همواره تامینکننده اصلی درآمد دولت ونزوئلا بوده است. اما در ماههای اخیر، دولت بسیاری از مدیران متخصص شرکت نفت را اخراج کرده و افراد وفادار به نیکلاس مادورو رئیسجمهور ونزوئلا را در پستهای آنها نشانده است. نتیجهاش این شد که تولید نفت روزانه ونزوئلا در ماه ژانویه گذشته تنها 1.77 میلیون بشکه بود. این در مقایسه با دوران اوج تولید نفت ونزوئلا در سال ۲۰۰۱- که تولید 3.43 میلیون بشکهای را به همراه داشت- تصویری ترسناک از اوضاع اقتصادی ونزوئلا به دست میدهد.
مشکل دیگر بخش صنعت نفت ونزوئلا نیز این است که پول کافی برای تعمیر و نگهداری تجهیزات قدیمی نفتی وجود ندارد و بحث اکتشاف و استخراج دولتی نیز به دلیل بیپولی بسته شده است. از سوی دیگر بر اساس اخبار غیررسمی، تعدادی از کارگران نفتی حتی در لحظه کار در سکوهای نفتی یا غواصی از گرسنگی از هوش رفتهاند. شرکت نفت ونزوئلا هنوز به این مشکل هم رسیدگی نکرده است. پابلو میگوید در پالایشگاه محل کارش ظرف یک سال گذشته حدود ۵۰۰ نفر از شغلشان استعفا دادهاند و یا شغل خود را ترک کردهاند. این وضعیت برای کشوری که ذخایر نفتی عظیمی دارد، تعجبآور است و حتی توجه جامعه بینالمللی را نیز به خود جلب کرده است.
تا پیش از این، استخدام در شرکت نفت ونزوئلا آرزوی همه بود. کارکنان این شرکت علاوه بر حقوق و مزایا، روزانه در شرکت غذا هم میخوردند. اما حالا سلفسرویسها خالیاند و کارکنان شرکت نفت هم به دنبال شغلهایی مثل رانندگی یا کشاورزی و لولهکشی هستند تا دستمزد سریعتری را دریافت کنند و روزانه غذای مورد نیاز خانوادهشان را تامین کنند. در همین میان، افرادی که به دنبال استعفا از کار در شرکت نفت باشند هم با دردسر روبهرو میشوند. مقامات دولتی میخواهند تولید نفت ونزوئلا ادامه داشته باشد و بر این مبنا، جلوی خروج کارکنان از پستهایشان را میگیرند.
این وضعیت، آینده صنعت نفت ونزوئلا را دستخوش شرایط غریبی میکند. از یک سو کمبود نیروهای متخصصی که شغلشان را در شرکت نفت رها کردهاند به شدت احساس میشود و جلوی افزایش تولید نفت ونزوئلا را میگیرد. از سوی دیگر نیز هیچ سرمایهای جذب بخش نفت نمیشود و بنابراین بسیاری از تجهیزات موجود نیز نو نخواهند شد و احتمال بروز حوادث و ناامنی شغلی بالا خواهد رفت. آینده کشور ونزوئلا بیشک با نفت گره خورده است اما حالا که آینده صنعت نفت آن هم تیره شده، جایی برای خوشبینی در خصوص آینده این کشور هم باقی نمیماند.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان