به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران سفر آبه به کشورمان در روزهای گذشته موجی از خوشبینی اقتصادی را به دنبال داشته و روی کاهش قیمت دلار و سکه اثرات مثبت گذاشته است
شینزو آبه نخست وزیر ژاپن امروز در شرایطی وارد کشورمان می شود که در روزهای گذشته از او به عنوان یک میانجی برای ایجاد کانال ارتباطی بین آمریکا و ایران یاد می شود؛ زیرا سفر او درست دو هفته پس از سفر دونالد ترامپ به ژاپن رخ می دهد؛ اما نکته مهم سفر آبه به تهران فراتر از نقش میانجی گر که نمی توان چندان به آن خوش بین بود؛ حضور عالی ترین مقام اجرایی کشور ژاپن در ایران به عنوان یکی از اصلی ترین شرکای اقتصادی کشورمان در روزگار تحریم است.
سفر آبه به ایران در واقع می تواند فرصتی برای گفت و گوهای اقتصادی و توسعه روابط اقتصادی و تجاری دو کشور در شرایط کنونی تحریم ها به خصوص در حوزه خرید نفت و انرژی باشد. ژاپن یکی از اصلی ترین خریداران نفت ایران و سومین خریدار نفت در جهان بعد از آمریکا و چین است؛ بنابراین در روزهایی که آمریکا تلاش می کند صادرات نفت کشورمان را به صفر برساند، حضور آبه نخست وزیر ژاپن اتفاقی بسیار مثبت خواهد بود.
با روی كار آمدن دولت یازدهم، فصل جدیدی در روابط دو كشور آغاز شد دولت ژاپن با هدف نشان دادن رویكرد مثبت و حمایتی خود آقای كومورا معاون نخست وزیر را همراه با پیام كتبی به عنوان فرستاده ویژه نخست وزیر در شهریورماه سال 1392 به ایران اعزام كرد. همچنین توافق هسته ای بین ایران و كشورهای 5+1 در سال 94 و حمایت ژاپن از برجام موجب شد روابط دو كشور بیش از پیش گسترش یابد و حسن روحانی و شینزو آبه عالی ترین مقامات اجرایی دو كشور دو بار در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل (که آخرین آن در سال 2018 میلادی بود) دیدار کنند.
البته در این بین و پیش از سفر امروز آبه به تهران یکبار برای حضور او در کشورمان برنامه ریزی هایی صورت گرفته بود که با خروج آمریکا از برجام این سفر را دفتر نخست وزیر ژاپن لغو کرده بود. در همین حال خروج آمریکا از برجام در ماه های گذشته باعث شده که آهنگ روند رو به رشد روابط اقتصادی و تجاری بین دو کشور کند شود. روزنامه «ژاپن تامیز» در آستانه سفر آبه به تهران در گزارشی نوشت:« شركت های ژاپنی نمی خواهند فرصت ها را از دست بدهند و برای همین منظور از سال 2017 برنامه های گسترده ای را برای گسترش مناسبات اقتصادی در نظر گرفتند.»
علاوه بر پیوند تجاری بین ایران و ژاپن؛ نفت نیز نقش اساسی در روابط اقتصادی دو کشور دارد. طبق آمارهای وزات نفت ژاپن تا قبل از سال 2011 میلادی روزانه نزدیك به 315 هزار بشكه نفت از ایران وارد می كرد و سپس در سال 2015 میلادی بر اثر تحریم ها این رقم به 170 هزار بشكه كاهش یافت اما در ماه ژانویه (دی – بهمن سال 94) این میزان به 195 هزار بشكه رسید و به دنبال توافق هسته ای برای مدتی به سقف 300 هزار بشكه بازگشت این رقم در سال 2018 میلادی، به طور میانگین بالاتر از 210 هزار بشكه بوده است.
در همان زمان پالایشگاه های ژاپن آماده سازی برای واردات بیشتر نفت از ایران را شروع كردند و شركت بیمه «جی پی سی» ژاپن، نفتكش ها را كه نفت ایران را حمل می كنند تا 580 میلیون دلار بیمه كرد و سقف بیمه برای كل این نفتكش ها كه نفت را به ژاپن حمل می كردند به 7 میلیارد و 800 میلیون دلار رساند. چندی پیش آژانس بین المللی انرژی اعلام كرد تقاضا در جهان از جمله در ژاپن برای واردات نفت ایران در حال افزایش است.
میزان صادرات ژاپن به ایران در سال 2017 میلادی 98.5 میلیارد ین بوده و در مجموع شامل 35.5 درصد تجهیزات حمل و نقل، 20.4 درصد ماشین آلات و 11.4 درصد فولاد و اقلام فلزی بوده است. همچنین اسفندماه سال گذشته مدیرکل دفتر همکاری‌های بین‌الملل گمرک ایران محمدحسین باغ‌عنایت در دیدار با وزیر مختار سفارت ژاپن در ایران حجم مبادلات تجاری دو کشور در 11 ماهه سال گذشته را یک میلیارد و 664 میلیون دلار اعلام کرد. او که در دیدار خود خواستار امضای موافقت گمرکی بین دو کشور شد، گفت: در 11 ماهه سال ( تا پایان اسفند 98) 512 میلیون دلار کالا از ایران به ژاپن صادر و یک میلیارد و 152 میلیون دلار از ژاپن وارد کشور شده است.
به اعقتاد بسیاری از تحلیلگران سفر آبه به کشورمان در روزهای گذشته موجی از خوشبینی اقتصادی را به دنبال داشته و روی کاهش قیمت دلار و سکه اثرات مثبت گذاشته است و به رشد شاخص های بورس کمک کرده است. حالا باتوجه به این شرایط باید دید که پس از پایان سفر او همچنان این خوش بینی ادامه دار خواهد بود و می توان به توسعه روابط اقتصادی دو کشور چشم امید بست؟ همچنین بسیاری منتظر هستند تا ببینند که در نهایت نقش آبه به عنوان یک میانجی به ناجی روابط ایران و آمریکا منجر می شود یا اینکه همه چیز در حد یک پیام رسان باقی می ماند؟
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
