روند نصب شبکه‌های فایو جی در سراسر دنیا بیش از یک دهه طول خواهد کشید و این یکی از پیچیده‌ترین و پرخرج‌ترین پروژه‌های تکنولوژیکی خواهد بود که تاکنون در جهان انجام شده است.
آینده نگر/ ترجمه: کاوه شجاعی/ منبع: یوراسیا
چینی‌ها بدون ریختن قطره‌ای خون، جنگی پراهمیت را از آمریکا بردند. آنها از مدت‌ها پیش برای اول شدن در این حوزه پراهمیت برنامه ریخته بودند: دو طرح اینترنت پلاس (در سال ۲۰۱۵) و برنامه پنج ساله سیزدهم (۲۰۱۶) به طور مستقیم پیش‌زمینه‌های استقرار 5 جی را فراهم کرده بودند و حالا اولین کشوری که اینترنت نسل پنج در آن به صورت تجاری عرضه خواهد شد چین خواهد بود. طبق برآوردها در سال ۲۰۲۰ این اینترنت در چین آن هم با فاصله‌ای چند ساله نسبت به رقبا وارد بازار خواهد شد.
تلاش آمریکا و متحدان همفکرش برای استقرار 5 جی بدون کمک چین باعث تاخیر در بهره‌برداری از این اینترنت در بعضی از کشورها خواهد شد. شرکت‌های غربی مجبور خواهند شد سرمایه‌گذاری در این حوزه را بالا ببرند تا جای خالی شرکت‌های چینی را پرکنند. به هر حال چین از بقیه جلوتر است و استفاده نکردن از دانش چینی باعث می‌شود چین زمان طولانی‌تری تنها کشور دارنده 5 جی باشد.
از طرف دیگر آمریکایی‌ها و متحدانشان تلاش می‌کنند شرکت‌های تکنولوژیک چینی را از تکنولوژی‌های غربی محروم کنند – مثل دستور ترامپ به قطع همکاری کامل شرکت‌های آمریکایی با هوآوی. این باعث می‌شود جنگ تجاری آمریکا و چین و همچنین رودررویی تکنولوژیک دو ابرقدرت جدی‌تر شود.
دو شاخه‌شدن اکوسیستم 5 جی یک ریسک جدی ایجاد خواهد کرد. اینکه اکوسیستم جهانی تکنولوژی هم دوشاخه شود و شاهد یک تقسیم‌بندی جدید سیاسی-تکنولوژیک باشیم. دو محدوده تکنولوژیک که مبادله اطلاعاتی پایینی با هم دارند: یکی به رهبری آمریکا به همراه تکنولوژی‌ای که در سیلیکون‌ولی توسعه یافته، و دیگری به رهبری چین و غول‌های تکنولوژیک چینی مثل هوآوی.
این شکاف میان دو اردوگاه چینی و غیرچینی باعث می‌شود شرکت‌ها نتوانند از تولید انبوه برای کاهش قیمت تمام‌شده محصولات استفاده کنند. هوآوی مجبور می‌شود گوشی‌های کمتری تولید کند و این گوشی‌ها گران‌تر خواهند بود. اپل هم دچار وضعیتی مشابه خواهد شد: هم مشتریان چینی را از دست می‌دهد و هم احتمالا مجبور خواهد شد گوشی‌های خود را در جایی جز چین تولید کند و این بدون شک هزینه تولید را افزایش خواهد داد. جهان دوشاخه تکنولوژیک جهان گران‌تری خواهد بود، هم برای مشتریان معمولی و هم برای دولت‌ها که قصد دارند زیرساخت‌های تکنولوژیک خود را نوسازی کنند.
به جز جنگ سیاسی بر سر شبکه 5 جی، چین و آمریکا بر سر تکنولوژی‌هایی که از این اینترنت ناشی خواهند شد – مثل خودروهای بدون راننده – رقابت خواهند کرد. اینجا بر خلاف خود 5 جی، اوضاع آمریکا بهتر است چرا که «ظرفیت ابداع» شرکت‌های آمریکایی بالاتر است. اما نکته اینجاست که دولت چین پشت شرکت‌های چینی را خالی نمی‌کند و همین امر که چینی‌ها چند سال زودتر از بقیه اکوسیستم 5 جی را به صورت تجاری آغاز می‌کنند به آنها کمک خواهد کرد که در عمل نتایج آن را ببینند و از سیلیکون ولی خیلی عقب نیفتند. شرکت‌های چینی بازارهای آفریقا، آسیا، روسیه و خاورمیانه را تامین خواهند کرد و این‌ها بازارهای کوچکی نیستند.
استقرار موفقیت‌آمیز اینترنت نسل پنج راه را برای استفاده از این تکنولوژی در صنعت باز خواهد کرد و بالاخره شاهد ورود تکنولوژی‌های نسل بعد – مثل خودروهای بدون راننده – در مقیاسی گسترده خواهیم بود. این البته بازی‌ای نیست که فقط یک برنده داشته باشد اما به هر حال اینترنت نسل پنج و تکنولوژی‌های ناشی از آن، سرمایه و نیروی قوی‌تر انسانی را به سمت خود جذب می‌کنند و حجم عظیم دیتایی را که از این تکنولوژی‌ها به سمت شرکت‌ها روانه می‌شود نباید نادیده گرفت. این یعنی شرکت‌های چینی که زودتر وارد عرصه 5 جی تجاری شده‌اند اوضاع بهتری خواهند داشت.
در جهان دوشاخه‌شده تکنولوژی، کشورهای جهان سوم – نه جهان سوم کلاسیک، جهان سوم 5 جی که این تکنولوژي را به طور بومی توسعه نداده‌اند – مجبورند حتما یا از اردوگاه چین یا از اردوگاه آمریکا اینترنت نسل پنج را تهیه کنند. این تکنولوژی‌ای نیست که بشود نادیده‌اش گرفت چون قرار است صنعت و حتی شهرها را به کل دگرگون کند. آنها انتخاب سختی را پیش رو خواهند داشت چون با دو اکوسیستم متفاوت شرقی/غربی 5 جی روبه‌رو هستند. چین کشوری نیست که دیگران را برای استفاده یا استفاده نکردن از تکنولوژی تحت فشار بگذارد اما به احتمال زیاد کشورها تحت فشار آمریکا و متحدانش قرار خواهند گرفت تا از وابستگی به چین پرهیز کنند.
هم‌زمان در کشورهای در حال توسعه که مسئله هزینه اهمیت بیشتری دارد تکنولوژی چینی جذابیت بیشتری خواهد داشت. طرح بلندپروازانه راه ابریشم جدید دولت چین را هم نباید نادیده گرفت که طی آن چین در بیش از ۱۵۰ کشور جهان زیرساخت‌های جاده‌ای و تکنولوژیک خواهد ساخت و به پروژه‌های داخلی مرتبط وام خواهد داد. بدون تردید استقرار اینترنت نسل پنج جزو اولویت‌های پکن در جاده ابریشم نو خواهد بود و جلو بودن چند ساله چین در این تکنولوژی تصمیم‌گیری را برای کشورهای متمایل به چین آسان‌تر خواهد کرد. در جهان تکنولوژیک آینده اردوگاه سومی وجود ندارد: یا غرب و یا چین. و فعلا اردوگاه چین پرتعدادتر و آینده‌اش روشن‌تر است!
چرا 5 جی این‌قدر اهمیت دارد؟
روند نصب شبکه‌های 5 جی در سراسر دنیا بیش از یک دهه طول خواهد کشید و این یکی از پیچیده‌ترین و پرخرج‌ترین پروژه‌های تکنولوژیکی خواهد بود که تاکنون در جهان انجام شده است.
سرعت استقرار 5 جی در کشورهای مختلف متفاوت خواهد بود و به عوامل مختلف بستگی خواهد داشت. اینکه سیاست‌ها و استراتژی‌های نظارتی دولت چه باشد، چه شرکتی را برای این پروژه انتخاب کند، زیرساخت‌های کشور چه وضعیتی داشته باشند، چطور هزینه زیرساخت‌های 5 جی تامین شود، و بالاخره روند استفاده از این شبکه در کشور چطور باشد.
نگرانی‌های امنیت ملی و سیاسی هم در این قضیه دخیل خواهند بود و این، کشور به کشور تفاوت خواهد داشت. چرا که برخلاف نسل‌های قبلی اینترنت موبایل که هدف اصلی انتقال صدا و دیتای مشتریان بود، این اینترنت نوع تازه‌ای از ارتباط ماشین به ماشین را فعال خواهد کرد.
البته اینترنت 5 جی در مراحل اولیه‌اش مشتریان معمولی را هدف قرار خواهد داد که به دنبال سرعت بالاتر دانلود فیلم هستند اما جنبه‌های واقعا انقلابی شبکه‌های 5 جی مربوط به دو ویژگی ظرفیت بسیار بالا و تاخیر بسیار پایین خواهد بود. این باعث می‌شود که برای اولین بار در مقیاسی صنعتی شاهد اجرایی شدن چند پروژه اساسی باشیم: خودروهای بدون راننده، اتوماسیون کارخانه‌ای و دیگر تکنولوژی‌هایی که نیازمند ارتباط تقریبا آنی تعداد زیادی دستگاه در پهنایی بزرگ هستند.
اینترنت 5 جی به عنوان زیربنای فاز بعدی انقلاب دیجیتال عمل خواهد کرد. تاثیری که اینترنت نسل پنج به خاطر سرعت بالای خود روی تکنولوژی‌ها می‌گذارد فقط کمّی نیست. این تاثیر کیفی هم خواهد بود چون شکل ابداعات ناشی از 5 جی با شبکه‌های قبلی تفاوت‌هایی اساسی دارد. موقع عبور از تری جی به فور جی شاهد چنین تفاوت‌هایی نبودیم.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
