نرخ واقعی بیکاری در کشور 13.9 است
«دلسردی از بازار کار» واژه جدیدی است که شاید باید از این پس به ادبیات اقتصادی کشور آن را اضافه کرد، موضوعی که در بررسی های مرکز پژوهش های مجلس از آخرین وضعیت بازار کار کشور (بهار 98) حاصل شده است. این گزارش نشان می دهد طی سه سال منتهی به بهار 1397 ، جمعیت فعال در هر سال به طور متوسط 598 هزار نفر افزایش داشته است که تقریباً 53 درصد از آن مردان و مابقی زنان بوده اند. اما در بهار 1398 نسبت به فصل مشابه سال قبل، جمعیت فعال 43 هزار نفر کاهش داشته است. این کاهش عمدتاً به دلیل کاهش در جمعیت فعال زنان (حدود 170 هزار نفر) رخ داده است و جمعیت فعال مردان در این فصل نسبت به فصل مشابه سال قبل 127 هزار نفر افزایش یافته است.
البته همین افزایش جمعیت فعال مردان نسبت به متوسط این رقم در سه سال منتهی به بهار 1397 ( 520 هزار نفر افزایش در سال) به یک پنجم خود رسیده است. بنابراین کاهش جمعیت فعال به دلیل خروج افراد از بازار کار رخ داده است. به نظر می رسد کاهش جدی در جمعیت فعال بیشتر به دلیل دلسردی افراد از یافتن کار رخ داده و این رویه در کاهش جمعیت فعال زنان بسیار مشهود است.
همچنین در این دوره زمانی (بهار 1398) نرخ مشارکت 6 / 40 درصد بوده است که نسبت به بهار 1397 ( 1 / 41 ) 5 / 0 درصد کاهش داشته است و نرخ مشارکت زنان طی این دوره 7 / 0 درصد کاهش داشته و به 1 / 16 درصد و نرخ مشارکت مردان در حدود 3 / 0 درصد کاهش را تجربه کرده و به 65 درصد رسیده است.
علاوه بر این ها در فصل بهار 1398، جمعیت غیرفعال 840 هزار نفر نسبت به فصل مشابه سال قبل افزایش داشته است. این در حالی است که به طور متوسط طی سه سال منتهی به بهار 1397 ، جمعیت غیرفعال هر سال 275 هزار نفر کاهش را نشان می دهد و در بهار 1397 نیز این رقم، 49 هزار نفر کاهش داشته است. از 840 هزار نفر افزایش جمعیت غیرفعال در فصل بهار سال 1398 ، 30 درصد مربوط به جمعیت غیرفعال مردان و در حدود 70 درصد آن مربوط به جمعیت غیرفعال زنان است.
طی سه سال منتهی به بهار 1397 به طور متوسط سالیانه 723 هزار نفر به جمعیت شاغل اضافه شده است که 367 هزار نفر آن مرد و 356 هزار نفر آن زن بوده اند، اما در بهار 1398 نسبت به بهار 1397 ، 321 هزار نفر به جمعیت شاغلان اضافه شده است که در این میان 354 هزار نفر آن مردان بوده اند و جمعیت شاغلان زن، 32 هزار نفر کاهش داشته است.
طی سه سال منتهی به بهار 1397 به طور متوسط سالیانه 262 هزار نفر به جمعیت بیکار اضافه شده است که در این میان 153 هزار نفر آن مرد و 102 هزار نفر آن زنان بوده اند، اما در بهار 1398 نسبت به بهار 1397 ، جمعیت بیکار 365 هزارنفر کاهش داشته است و جمعیت بیکار مردان 227 هزار نفر و جمعیت بیکار زنان 138 هزار نفر کاهش داشته است. همچنین جمعیت بیکار جوان 24 – 15 ساله، 130 هزار نفر و بیکاری فارغالتحصیلان عالی نیز، 20 هزار نفر کاهش را نشان می دهد. کاهش جمعیت بیکار به همراه کاهش نرخ مشارکت و جمعیت فعال و افزایش قابل توجه جمعیت غیرفعال در مردان و زنان، نشان می دهد که به دلیل نامساعد بودن وضعیت بازار، افراد بیکار از جستجوی کار دلسرد شده و از بازار کار خارج شده اند و در این بین سهم عظیم زنان با توجه به ترکیب 50 درصدی جمعیت زنان از جمعیت در سن کار، قابل تأمل و توجه است.
در گزارش مرکز پژوهش های مجلس درباره وضعیت بازار کار آمده است:« هرچند آمار نشان می دهد نرخ بیکاری در فصل بهار 1398 نسبت به فصول مشابه در سه سال اخیر کاهش داشته است اما با توجه به سایر شاخص های بازار کار، بایستی توجه داشت کاهش نرخ بیکاری نه به دلیل افزایش اشتغال قابل توجه بلکه به دلیل خارج شدن افراد از بازار کار و افزایش قابل توجه جمعیت غیرفعال رخ داده است.
نتایج برآوردهای این مرکز نشان می دهد در صورتی که این افراد از بازار کار خارج نمی شدند نرخ بیکاری کل کشور به 9 / 13 درصد می رسید که نسبت به نرخ اعلام شده 1 / 3 درصد بیشتر است. درواقع در صورتی که افراد خارج شده از بازار کار در فصل بهار 1398 همچنان تقاضای شغل داشتند نه تنها نرخ بیکاری 3 / 1 درصد کاهش نمی یافت بلکه 6 / 1 درصد نیز افزایش می یافت. این موضوع در نرخ بیکاری زنان بسیار جدیتر است به طوری که با این فرض نرخ بیکاری زنان به جای 3 / 17 درصد به 1 / 28 درصد می رسید.»
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
