کارفرمایان ایرانی در کشورهایی مثل چین و هند فرش دستباف ایرانی را تولید کرده و به بازارهای مختلف از جمله کشورهای اروپایی صادر می کنند.
صادرات روزبهروز سختتر میشود. حملونقل و جابهجایی پول از مهمترین چالشهای صادرکنندگان ازجمله صادرکنندگان فرش ایرانی است و غیرازاین، مشکلات گذشته هم پابرجاست. مشتریان فرش ایرانی دنبال دردسر نیستند و میخواهند کسبوکار خود را با شفافیت و بهراحتی پیش ببرند اما با توجه به شرایط امروز اقتصاد کشور ما و اعمال تحریمها، همکاری ما با آنها بهسختی انجام میشود. مشتریان باسابقه فرش ایرانی از شرایط گلایه میکنند و در تلاش هستند تا از منابع دیگری نیاز خود را تأمین کنند. متأسفانه پیدا کردن جایگزین برای فرش ماشینی و دستباف ایرانی از سوی مشتریان باسابقه ما آغاز شده و همین مسئله کاهش فروش شرکتهای ایرانی را در پی داشته است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و اعمال بعضی محدودیتها در صادرات و برقراری پیمانسپاری ارزی، بازار جهانی فرش با کمبود روبهرو شد. بعضی سرمایههای ایرانی در همان زمان به هند، پاکستان و حتی چین رفتند و بافت فرش ایرانی را آموزش داده و کارگاههایی را در این کشورها برای تولید فرش دستباف ایرانی ایجاد کردند.
اکنون نیز کارفرمایان ایرانی در کشورهایی مثل چین و هند فرش دستباف ایرانی را تولید کرده و به بازارهای مختلف ازجمله کشورهای اروپایی صادر میکنند. هرچند هم چنان کشورمان بهعنوان تولیدکننده بهترین و زیباترین فرش در بازار جهانی شناخته میشود و فرش ایرانی اولین انتخاب است اما شرایط قیمت و فضای رقابت بهگونهای پیش رفت که عواید حاصل از تولید و صادرات فرش نصیب تولیدکنندگان داخلی نشود.
در زمینه صادرات فرش ماشینی ایرانی هم مشکلات بسیاری وجود دارد. صادرات فرش ماشینی ایرانی به ژاپن بیش از چهار سال است که متوقف شده و مشتریان بیستوچندساله فرش ماشینی ایرانی در عربستان پس از تحریمها و تیره شدن روابط سیاسی خرید از ایران را متوقف کردهاند. بعضی کالاهایی که برای فروشندگان در عربستان تولید کردهایم هنوز در انبارهای ما در ایران است و امکان صادرات آن وجود ندارد. شرکت فرش ستاره کویر یزد در عربستان شش تا هفت شعبه فعال در شهرهای مختلف برای عرضه فرش ماشینی دایر کرده بود.
در مدینه، بندر جده و ریاض فروشگاههای عرضهکننده فرش ماشینی ایرانی فعالیت میکردند و مردم با رغبت و اشتیاق فرش ماشینی ایرانی را میخریدند و افتخار میکردند که این فرش را در خانه دارند. نهتنها شرکت ما بلکه بسیاری از شرکتهای تولیدکننده فرش ماشینی ایرانی در عربستان محصولات خود را عرضه میکردند اما متأسفانه این فعالیتها که در گذشته رو به توسعه بود، اکنون متوقف شده است. در خاورمیانه صادرات فرش ماشینی ایرانی به قطر ادامه دارد اما صادرات به امارات متحده عربی متوقف شده است. در اروپا هرچند مشتریان وفاداری مثل اتریش هم چنان فرش ایرانی را در فروشگاههای زنجیرهای عرضه میکنند اما صادرات به آلمان انجام نمیشود.
رشد مورد انتظار از صادرات فرش ماشینی ایرانی بهکندی محقق شده و تحریم و تأخیر در پرداخت بیشترین سهم را در عدم تحقق پیشبینیها در این زمینه دارد.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان