وزیر راه و شهرسازی از نحوه خصوصی سازی در دولت های گذشته انتقاد کرد و گفت: آنچه در ایران به اسم خصوصی سازی رخ داد، پریشانی معنای مطلق بود و الان وقت آن است که بازنگری شود.
به گزارش مهر، عباس آخوندی در بیست و پنجمین همایش ارگان های دریایی با بیان اینکه بخش خصوصی ترجیع بند تمام سخنرانیها شده است اما به یک موضوع بی مفهوم تبدیل شده است، گفت: خارجی ها می گویند، ایرانی ها هنر بالایی در قلب معانی دارند و به گونه ای معنا را تغییر می دهند که هیچ کس متوجه نمی شود این داستان چه بود و چه شد. از دیگر هنرمندی های ایرانی ها این است که هیچکدام در جای خود نمی ایستند.
وی افزود: آیا ما می توانیم از معناپریشی در اقتصاد ایران فاصله بگیریم؟ اصلاً خصوصی سازی به چه معناست؟ یک سوال ظاهراً آشکار و روشن است اما براین عقیده هستم که بسیار پیچیده است و ابعاد آن در ایران به خوبی توضیح داده نشده است و دچار پریشانی معنایی در خصوص خصوصی سازی هستیم.
وزیر راه و شهرسازی تأکید کرد: از ابتدا که خصوصی سازی مطرح شد تا اواخر سال ۸۶ حدود یک میلیارد دلار از اموال دولتی واگذار شده بود اما تنها در دو سال دولت دهم، ۹۹ میلیارد دلار انباشت صنعتی ایران واگذار شد. آیا آنچه انجام شد، خصوصی سازی بود. مشخص است که واگذاری ها کاملاً غیررقابتی و تحت عنوان پرداخت دیون دولت انجام شد. در این حالت بخش زیادی از اموال دولت متعلق به دستگاه های پاسخگو به مجلس خارج شده و به شبه دولتی های غیرپاسخگو به هر نهادی واگذار شد.
بخش زیادی از اموال دولت متعلق به دستگاه های پاسخگو به مجلس خارج شده و به شبه دولتی های غیرپاسخگو به هر نهادی واگذار شد
آخوندی اظهار داشت: در این فرآیندها نه قیمت گذاری در بازار صورت گرفت و نه فرآیند رقابتی شکل گرفت و نه هیچ یک از مفاهیم رقابتی در ایران مستقر شد. ده ها میلیارد دلار از انباشت صنعتی ایران تحت عنوان خصوصی سازی جابجا شد.
وی تصریح کرد: من یکی از مدافعان سرسخت خصوصی سازی هستم اما آیا می شود از این پریشانی معنا دفاع کرد؟ آنچه در ایران رخ داد، پریشانی معنای مطلق بود و الان وقت آن است که بازنگری شود.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: این اتفاق در بستری رخ داد که آن بستر را مجموعه عوامل تشکیل می دادند. آن زمان که ۹۹ میلیارد دلار واگذار شد هیچ کس مقاومت نکرد اما الان همه مخالفت می کنند.
پشت پرده واگذاری سهام مخابرات
آخوندی افزود: زمانی که مخابرات واگذار شد من عضو شورای رقابت بودم. فکر می کنم این از مواردی است که باید مورد بحث کلی و جدی قرار گیرد. اگر شما نحوه این واگذاری را بررسی کنید می بینید چگونه در این واگذاری، برخی افراد تحت عنوان عدم اهلیت در شب آخر خط خوردند و چگونه بعد از دریافت پیشنهادات جدید که با پیشنهادات اصلی مشترک المنافع بود، به طرفه العینی یک دستگاه برنده مزایده شد. علیرغم آنکه آن زمان من ده ها بار به شورای رقابت شکایت کردم ولی حتی یک جلسه هم در شورای رقابت تشکیل نشد. به محض اینکه در یکی از جلسات شورای رقابت نتوانستم حاضر شوم، در همان جلسه رأی گیری شد و اکثریت اعلام کردند که واگذاری مخابرات صحیح بوده است و همه می دانند آن واگذاری اشتباه بود. آیا واقعاً این واگذاری به بخش خصوصی صورت گرفت؟ خیر؛ اینگونه نبود.
وی یادآور شد: قبل از خصوصی سازی نیاز داریم امور بر مبنای بازرگانی اداره شود. بدون بازرگانی کردن مطلب، هیچ اتفاقی رخ نمی دهد. اگر قرار باشد من تحت عنوان خصوصی سازی هزینه ام را به عهده دولت بیندازم، دخل و خرج خودم نباشم دیگر نامش خصوصی سازی نیست.
داغ و درفش دولت در قیمت گذاری
آخوندی تصریح کرد: ما در کشوری که هنوز داغ و درفش برای قیمت گذاری داریم آیا صحبت از خصوصی سازی جای تأمل ندارد؟ مگر خصوصی سازی بدون رقابت ممکن است. آیا وقتی خواستیم وارد بخش خصوصی شویم، فرآیندهای خصوصی سازی را رعایت کرده ایم؟ این اتفاقات یعنی توضیح رانت.
وزیر راه و شهرسازی گفت: اگر دوستان ما از بحث خصوصی سازی در دریا صحبت می کنند من آمادگی آن را دارم اما باید تجاری سازی و رقابتی سازی فعالیت ها هم انجام شود که در نتیجه رعایت آنها، خصوصی سازی خود به خود شکل می گیرد.
به گفته وی فعالان حوزه دریایی، سنگاپور را به عنوان بهشت فعالیت های خصوصی می دانند اما آیا مگر شرکت PSA که یک شرک کشتی رانی است صد درصد دولتی نیست؟ آنچه سنگاپور را به عنوان محیطی که می تواند بخش خصوصی در آن فعالیت کند، مطرح می کند رعایت اصل رقابت است. ما این دو موضوع را دور زده ایم آن وقت می گوییم خصوصی سازی یعنی اموال دولت را بفروشیم.
آماده ام برای رفع تبعیض ها همکاری کنم
آخوندی تأکید کرد: آیا سازمان بنادر و دریانوردی که قرار است درموضع رگولاتوری، وضع مقررات و اعمال حاکمیت قرار گیرد، در فعالیت های تجاری نیز به صورت مستقیم دخالت ندارد؟ من کاملاً آماده ام شفاف با شما همکاری کنم که هرگونه اقدام تبعیض آمیز که در حال انجام است را رفع کنم. تمام مشکلات ما از اینجا نشأت می گیرد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه ما ایرانی ها همواره می گوییم ایران چهارراه جهان است، گفت: اما آیا در چهارراه جهان می شود بگیر و ببند کرد! آیا می توان انواع سیستم های تبعیض آمیز را اجرا کرد و به کشتی ها گفت تو می توانی و تو نمی توانی رد شوی؟ در حالی که آن کسی که در چهارراه جهان قراردارد باید هموارترین حرکت را در چهارراه جهان اعمال کند. ما گاهی بحث چهارراه جهان را مطرح می کنیم آن وقت می گوییم دانه دانه بیایید دندان های شما را بشماریم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: ما در یک ماه گذشته دو دستورالعمل در حوزه نظام مهندسی صادر کردیم اما ببینید چه اتفاقی افتاد. این دو دستورالعمل یکی این بود که مالک می تواند مهندس پروژه خود را انتخاب کند و دیگر اینکه کسی حق ندارد ۵ درصد از درآمد مهندسان را کسر کند ولی اعلام کردند ما چون مهندس هستیم حق داریم به مالک بگوییم از چه مهندسی استفاده کن و حق داریم از آن مهندس ۵ درصد کسر کنیم. جالب است که این حرفها را تحت عنوان حمایت از بخش خصوصی مطرح می کردند. وقتی می گویی من مهندس را تعیین می کنم رقابت را بر هم می زنی.
وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: اگر از بحث رقابت و تجارت دفاع نکنیم نتیجه این می شود که محیط فعالیت و کسب و کار برای همه تنگ می شود.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
