داستان برند رولزرویس؛ لوکس‌ترین خودروساز دنیا و سازنده پیشرانه هواپیما

برای عامه‌ی مردم، رولزرویس یک خودروساز اصیل انگلیسی محسوب می‌شود که محصولاتی در کلاس سوپرلوکس با قیمت بالا تولید می‌کند. این باور، البته درست است؛ اما نباید دیگر فعالیت‌ها و خدمات این برند در صنعت و مهندسی دنیا نادیده گرفته شوند. هولدینگ رولزرویس با تولید موتورهای جت و حضور در صنعت تولید انرژی برق، گردش مالی بالاتری نسبت به شاخه‌ی خودروسازی دارد و البته مستقل عمل می‌کند.

فعالیت‌های مرتبط با برند رولزرویس

چهار حوزه‌ی هوا فضا، صنایع نظامی، تجهیزات دریایی و انرژی، اهم فعالیت‌های هولدینگ رولزرویس هستند؛ درحالی‌که شرکت خودروسازی از سال‌ها قبل، به بخش خصوصی واگذار شده است.

از نظر قدمت و شهرت، خودروسازی دارای اهمیت بیشتری نسبت به دیگر صنایع مربوط به رولزرویس است. سال ۱۸۹۶، شرکت پژو موفق به ساخت اولین پیشرانه‌ی مخصوص خودرودر کشور فرانسه، بدون وابستگی به دایلمر آلمان شد. این موتور ۲ سیلندر، روی خودروی پژو تایپ 15 نصب شد و مورد توجه چارلز رولز قرار گرفت. او قبل از آشنایی با هنری رویس، تصمیم به تأسیس نمایندگی فروش محصولات پژو در انگلستان گرفتند. پس از شروع به فروش خودروهای فرانسوی در سال ۱۹۰۲، چارلز رولز و هنری رویس در سال ۱۹۰۴، اولین محصول خود با برند رولزرویس را تولید کردند که رولزرویس 10 نام داشت.

بخش خودروسازی رولزرویس باسهام‌داری گروه‌های مختلف، بارها تغییر نام داد. این شرکت در اویل قرن بیستم، با نام تجاری رولزرویس لیمیتد ثبت شد؛ اما امروزه با مالکیت بی‌ام‌و آلمان، به اسم رولزرویس موتورکارز فعالیت می‌کند.

هولدینگ رولزرویس

مجموعه شرکت‌های چندملیتی رولزرویس، از سال ۲۰۱۱ با نام هولدینگ رولزرویس فعالیت می‌کنند. مهم‌ترین محصولات این گروه علاوه بر خدمات مهندسی، تولید انواع موتورها و ژنراتورها است که در صنعت هوانوردی، دریانوردی و برق، کاربرد دارند.

هولدینگ رولزرویس، دومین تولیدکننده‌ی بزرگ دنیا در زمینه‌ی پیشرانه‌های هواپیما (بعد از جنرال الکتریک امریکا) است. این گروه، با فعالیت گسترده‌ در خدمات نظامی هم، رتبه‌ی شانزدهم بالاترین میزان قراردادها با صنایع دفاعی در جهان را دارد. هولدینگ رولزرویس با تأسیس شرکت Rolls-Royce Industrial Power از اواخر دهه‌ی ۸۰ میلادی، حضور خود در صنعت برق را قوت بخشید و ضمن همکاری با چند شرکت‌ انگلیسی، اقدام به ساخت توربین‌های تولید برق کرد. امروزه فعالیت رولزرویس در صنعت برق با هدف تمرکز بر توسعه‌ و تولید پیشرانه‌های هواپیما، کم‌رنگ شده است.

از نظر قیمت مجموع سهام، هولدینگ رولزرویس در رتبه‌ی ۳۱ بزرگ‌ترین شرکت‌های حاضر در بازار بورس لندن قرار دارد. ارزش سهام این گروه صنعتی، حدود ۱۷ میلیارد پوند (معادل ۲۱.۵ میلیارد دلار) برآورد می‌شود. در فهرست بزرگ‌ترین شرکت‌های دنیا به انتخاب فوربس، هولدینگ رولزرویس صاحب جایگاه ۷۳۳ است؛ اما خودروسازی رولزرویس در میان ۲۰۰۰ شرکت بزرگ جهان از نظر ارزش تجاری، دیده نمی‌شود.

رولزرویس بسپوک

دپارتمان بسپوک (Bespoke ) یکی از شرکت‌های زیرمجموعه‌ی رولزرویس است که طراحی و تولید نسخه‌های کلکسیونی و سفارشی را انجام می‌دهد. در این بخش، حتی مبلمان، چمدان و وسایل شخصی هم مطابق سلیقه‌ی مشتری با برند رولزرویس، عرضه می‌شوند.

سال ۲۰۱۷، سوئپ‌تیل (Sweptail) با تیراژ محدود به یک دستگاه توسط گروه رولزرویس بسپوک طراحی شد که با قیمت ۱۳ میلیون دلار، گران‌ترین محصول تاریخ رولزرویس و ارزشمندترین خودروی دنیا (تا پیش از معرفی بوگاتینویر در سال ۲۰۱۸) بود.

داستان تأسیس شرکت رولزرویس

همکاری چارلز رولز و هنری رویس در سال ۱۹۰۴، منجر به تأسیس شرکت رولزرویس شد که سال ۱۹۰۶ به ثبت رسمی رسید. بنابر شنیده‌ها، بخش اصلی سرمایه‌ برای شروع به کار شرکت، توسط چارلز رولز تأمین شد که علاوه‌بر ثروت قابل‌توجه، علاقه‌مند خودروها بود. در سمت دیگر ماجرا، رویس از نظر فنی و مهندسی نسبت به رولز برتری داشت. البته نباید فراموش کرد، چارلز رولز فارغ‌التحصیل مهندسی مکانیک بود؛ درحالی‌که رویس، هرگز به دانشگاه نرفت و اصول مهندسی در رشته‌های مختلف را برحسب تجربه آموخت.

چارلز رولز

چارلز استوارت رولز سال ۱۸۷۷ در لندن، از خانواده‌ای متمول متولد شد. پدر او، لقب بارون داشت و علاوه بر عضویت در مجلس پادشاهی، فرمان‌دار منطقه‌ی لانگاتک (Llangattock) ولز نیز محسوب می‌شد. چارلز رولز هم، برخلاف تولد در لندن، ملیت ولزی گرفت. مادر او با نام کامل جورجیانا مارسیا مکلین، اشراف‌زاده‌ای انگلیسی مرتبط با خانواده‌ی سلطنتی بود.

چارلز رولز بعد از تکمیل تحصیلات ابتدایی وارد کالج اتون (Eton College) شد که در زمینه‌ی مهندسی و علوم مرتبط با مکانیک، از سال ۱۴۴۰ میلادی (بیش از ۵۰۰ سال قبل) سابقه‌ داشت. رولز بعد از تکمیل کالج، دوره‌های مطالعاتی و تحصیلی خود را در کمبریج ادامه دارد. در سال ۱۸۹۶ هنگامی که تنها ۱۸ سال داشت، اولین محصول پژو با پیشرانه ساخت فرانسه را خریداری کرد. براساس اسناد تاریخی، رولز صاحب اولین خودرو در منطقه‌ی کمبریج و سومین مدل در تمام کشور ولز بود. او حتی، تلاش زیادی برای تدوین قوانین رانندگی و اختصاص حق عبور به خودروها در خیابان کرد. در سن ۲۱ سالگی، چارلز رویس از کمبریج فارغ‌التحصیل شد و خیلی زود، به استخدام یک شرکت حمل‌ونقل ریلی و دریایی درآمد. اولین شغل او در سال ۱۸۹۸، همکاری با پروژه‌‌ای در زمینه‌ی قایق‌های بزرگ با پیشرانه‌ی بخار بود.

پیش از اقدام به ساخت خودرو، چارلز رولز وارد بازار خرید و فروش خودرو شد. در سال ۱۹۰۳، با دریافت کمک ۶۶۰۰ پوندی از پدرش، شرکت رولز را راه‌اندازی کرد که بر واردات خودرو از کشورهای اروپایی و خصوصا محصولات پژو فرانسه تمرکز داشت.

رولز علاقه‌ی بسیار زیادی به هوانوردی پیدا کرد و در این زمینه دارای جایگاهی مهم در تاریخ انگلستان شد. او توانست، بیش از ۱۷۰ سفر با بالون داشته باشد و در سال ۱۹۰۳، رکورد طولانی‌ترین مدت پرواز در کشور را ثبت کند. چارلز رویس، دومین بریتانیایی است که با هواپیما (به خلبانی ویلبر رایت امریکایی) پرواز کرد. رولز، دومین فرد در تاریخ انگلستان است که موفق به دریافت گواهینامه‌ی خلبانی شد. او در سال ۱۹۰۹، رکورد ۲۰۰ پرواز با هواپیما داشت و نخستین کسی بود که مسیر کانال مانش (مسیر آبی ۳۴ کیلومتری بین انگلیس و فرانسه) را به‌صورت رفت و برگشت متوالی، طی کرد.

چالز رولز در سال ۱۹۱۰ و هنگامی که تنها ۳۲ سال داشت؛ دچار حادثه به هنگام فرود هواپیما شد و درگذشت. او نخستین فرد بریتانیایی و دوازدهمین انسان دنیا محسوب می‌شود که براثر سانحه هنگام پرواز با هواپیما کشته شد.

هنری رویس

فردریک هنری رویس، متولد ۱۸۶۳، حدود ۱۴ سال مسن‌تر از چالز رولز بود. او در سن ۹ سالگی، با فوت پدر رو‌به‌رو شد و کارهای مختلف، از جمله دست‌فروشی، تلگرام‌ رسانی و پخش روزنامه را تجربه کرد. از نظر تحصیلی، هنری رویس فقط یک سال به مدرسه رفت و بعد از آن تا ۱۹ سالگی برای شرکت‌های مختلف، کارهای فنی انجام می‌داد. با کسب تجربه به‌عنوان برق‌کار و سرویس‌کار یک شرکت مرتبط با برق شهری در لیورپول، هنری رویس شرکت خود را در زمینه‌ی تولید کلید و پریزها خانگی در سال ۱۸۸۴ تأسیس کرد.

حدود ۱۰ سال بعد از آغاز فعالیت رویس در صنعت، شرکت او تولیداتی مثل دینام (مولد برق با محرک مکانیکی) و جرثقیل الکتریکی داشت. در سال ۱۸۹۹، شرکت رویس دارای ۲ کارخانه در منجستر بود و سهام عمومی عرضه کرد. با شروع قرن بیستم و رشد صنعتی کشورهای آلمان و امریکا، محصولات برقی وارداتی با قیمت مناسب به انگلستان رسید. این شرایط، ادامه‌ی فعالیت شرکت رویس در تولید موتورهای برقی را تهدید کرد و مشوق او برای تولید خودرو شد.

هنری رویس تا سال ۱۹۰۴، چند مدل خودروی فرانسوی از برندهای دیون (De dion) و دکاویل (Decauville) خرید. این محصولات، استاندارد و کیفیت لازم برای کار طولانی‌مدت را نداشتند؛ اما رویس با بررسی دقیق آن‌ها در کارخانه‌ی خود، اصول خودروسازی را فرا گرفت. او توانست با مونتاژ ادوات ساخت شرکت‌ها مختلف، ۳ خودرو تولید کند. یکی از خریداران خودروهای رویس، هنری ادوموند بود که دوستی نزدیکی با چارلز رولز داشت. در آن زمان، رولز صاحب نمایشگاه خودرو در لندن شده بود. سرانجام، دیدار تاریخی هنری رویس و چارلز رولز در ۴ می ۱۹۰۴ مصادف با ۱۴ اردیبهشت‌ماه ۱۲۸۳ خورشیدی انجام شد. آن‌ها توافق کردند تمامی تولیدات خودرویی شرکت رویس به چارلز رولز فروخته شود و نام رولزرویس (Rolls-Royce) داشته باشد.

عکس تاریخی چارلز رولز (سمت راست) در کنار هنری رویس (سمت چپ) پشت فرمان اولین محصول رولزرویس در سال ۱۹۰۴ 

اولین محصول با برند رولزرویس، اواخر سال ۱۹۰۴ در نمایشگاه خودرو پاریس به نمایش درآمد. شرکت مشترک با نام کامل رولزرویس لیمیتد در سال ۱۹۰۶ ثبت شد. هنری رویس در این کارخانه، سمت مهندس ارشد و طراح خودرو را بر عهده داشت که با مجموع حقوق ماهیانه و ۴درصد سود شرکت، ثروت ۱۰ هزار پوند (معادل حدود یک میلیون پوند امروزی) فراهم ‌کرد. سال ۱۹۰۷ در کشور سازنده، خودروهای رولزرویس دارای شهرت بالا از نظر کیفیت ساخت و دوام قطعات بودند. شعار تبلیغاتی “رولزرویس بهترین خودروی دنیا (Rolls Royce the best car in the world)” از همان سال در آگهی‌های تجاری شرکت، استفاده می‌شد.

هنری رویس در سال ۱۹۱۸، به جهت ارائه‌ی خدمات در زمینه‌ی صنعت خودرو و هوانوردی (ساخت پیشرانه‌ برای هواپیماهای ارتش سلطنتی در جنگ جهانی اول)، از پادشاهی انگلستان لقب سر (Sir) و مدال OBE گرفت که معادل افسر عالی‌رتبه در امپراتوری بریتانیا است. او در سن ۷۰ سالگی به سال ۱۹۳۳ درگذشت.

نماد تجاری و مجسمه رولزرویس

مجسمه‌ی روی جلوپنجره‌ی محصولات رولزرویس با نام کامل Spirit of Ecstasy از سال ۱۹۱۱ به بدنه‌ی خودروها اضافه شد. در سال ۱۹۰۹، لرد مونتاگو که یک اشراف‌زاده انگلیسی بود، سفارش ساخت یک مجسمه داد تا روی رولزرویس سیلور گوست خود نصب کند. برای این کار، یکی از کارمندان خود به نام النور تورنتون را به‌عنوان مدل مجسمه معرفی کرد. لرد مونتاگو، همچنین به‌عنوان یکی از اولین نویسندگان و سردبیران مجلات مرتبط با خودرو در دنیا، جایگاهی تاریخی دارد.

خیلی زود، مدیران رولزرویس به ترفند مونتاگو علاقه‌مند شدند تا وجه تمایز مهمی برای مدل‌های ساخت رولزوریس فراهم شود. در سال‌های ابتدایی قرن بسیتم، بسیاری از خودروها، از جمله محصولات رولزرویس با دیگر برندها، اشتباه گرفته می‌شدند. طراح این مجسمه، چارلز رابینسون اسکایز (Charles Robinson Sykes) بود. اسپریت ‌آو اکستازی امروزه با نام‌های امیلی، سیلور لیدی (بانوی نقره‌ای) و فلاینگ لیدی (بانوی پرنده) نیز شناخته می‌شود.

نماد تجاری شرکت‌های خودروسازی و هوانوردی رولزوریس، متشکل از حروف R ابتدای نام موسسان آن‌ است. این لوگو، در سال‌های اول، حالتی پیچیده و سرشار از جزئیات داشت؛ اما از سال‌های ۱۹۰۷ با رنگ زمینه‌ی نقره‌ای و خطوط قرمز که حروف R را نشان می‌داد، جای‌گزین شد. لوگوی رولزرویس در سال‌های بعد به همین ترکیب وفادار ماند و صرفا به رنگ زمینه‌ی آبی با خطوط سفید و در نهایت به طرح امروزی با زمینه‌ی خاکستری روشن و خطوط سیاه، تغییر کرد.

پیش از آغاز جنگ جهانی اول

کارخانه‌ی بزرگ رولزرویس در سال ۱۹۰۸ شروع به کار کرد. طراحی کارگاه‌ها توسط هنری رویس انجام شد و بسیاری از خطوط تولید قطعات برقی در کارخانه‌ی او، تغییر کاربری دادند. البته قسمت‌های از شرکت رویس، خصوصا بخش تولید کننده‌ی بالابرهای الکتریکی تا سال ۱۹۶۵ به فعالیت مستقل ادامه دارند. شرکت رولزرویس حدود ۱۰۰ هزار پوند (بیش از ۱۰ میلیون پوند امروزی) سهام عمومی عرضه کرد تا سرمایه‌ی لازم برای شروع کار یک کارخانه‌ی بزرگ فراهم شود.

رولزرویس سیلورگوست 40/50 با اتاق سفارشی ساخت ۱۹۰۹

اولین محصولات رولزرویس تا سال ۱۹۰۷، خودروهایی مجهز به پیشرانه‌های ۱۰ تا ۳۰ اسب‌بخار بودند. کلود جانسون، مهندس برجسته‌ی انگلیسی به رولزرویس کمک کرد تا اولین پیشرانه‌ی ۶ سیلندر این شرکت با قدرت نزدیک به ۵۰ اسب‌بخار ساخته شود. عملکرد این موتور، آنچنان خوب بود که مدیران رولزرویس تصمیم به توقف تولید مدل‌های قبلی و ساخت یک مدل جدید با نام 40/50 بگیرند. محصول نهایی به دلیل رنگ بدنه‌ی خاکستری، با اسم تجاری سیلور گوست وارد بازار شد. پیش از آغاز جنگ جهانی اول، تعداد ۶ هزار دستگاه سیلور گوست به مصرف‌کننده رسید. مهندسی این خودرو آنچنان خوب بود که از شاسی سیلورگوست برای تولید اولین خودروی زرهی ارتش بریتانیا استفاده شد.

رولزرویس سیلورگوست در سال ۱۹۰۷ توانست مسیر لندن تا گلاسکو (پایتخت اسکاتلند) را ۲۷ مرتبه طی کند و با مجموع مسافت ۲۳ هزار کیلومتر، رکورددار بهترین خودروی دنیا از نظر استهلاک و خرابی قطعات فنی باشد.

جنگ جهانی اول

بین سال‌های ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ که اولین جنگ جهانی شکل گرفت، بسیاری از خودروسازان دنیا به سمت صنایع نظامی رفتند.

رولزرویس با استفاده از شاسی سیلور گوست، در سال ۱۹۱۵ نخستین محصول زرهی خود و کشور انگلستان را تولید کرد که Rolls-Royce Armoured Car نام گرفت. این خودرو تا سال ۱۹۴۴ و اتمام جنگ جهانی دوم، با پیشرانه‌های مختلف به ارتش بریتانیا و کشورهای مرتبط با آن (مثل هند) خدمت کرد. خودروی زرهی رولزوریس با انواع توپ ضد تانک یا مسلسل قابل تولید بود و به لطف نهایت سرعت ۷۰ کیلومتربرساعت، ارزش بالایی در میدان نبرد داشت.

پیشرانه‌ی ایگل (عقاب: Eagle) اولین موتور ساخت رولزرویس برای صنعت هوانوردی بود که سال ۱۹۱۵ معرفی شد. این مدل، روی بمب‌افکن هندلی پیج (Handley Page TypeO)  عملکرد بسیار خوبی ارایه کرد. اولین نسخه از پیشرانه‌ی ایگل با ۱۲ سیلندر و حجم ۱۴ لیتر، ۲۲۵ اسب‌بخار قدرت داشت و در مدل‌های بعدی به قدرت‌ ۳۶۰ اسب‌بخار رسید. تا سال ۱۹۲۸ و جایگزینی پیشرانه‌ی ۱۲ سیلندر ایگل با مدل ۲۴ سیلندری، تعداد ۴,۶۸۱ دستگاه از این موتور برای هوایپماهای مختلف دنیا تولید شد.

پس از جنگ جهانی اول

سال ۱۹۲۱، خط تولید جدیدی به مجموعه‌ی رولزرویس اضافه شد. مدیران این برند با توجه به افزایش تقاضا در امریکا، اولین کارخانه‌ی خارجی خود را در اسپرینگ‌فیلد ماساچوست افتتاح کردند. این محل، قبل از مالکیت رولزوریس، اولین خط تولید خودروهای مجهز به پیشرانه‌ی بنزینی در امریکا بود. کارخانه‌ی روزلرویس در امریکا، حدود ۱۰ سال فعالیت کرد و به دلیل هزینه‌ی بالا در تولید و کاهش مشتری، در سال ۱۹۳۱ بسته شد. در ابتدای دهه‌ی ۲۰ میلادی و اتمام جنگ جهانی اول، سود رولزرویس کاهش یافت. قیمت خودروهای رقیب از برندهای آلمانی و فرانسوی، پایین‌تر از مدل‌های لوکس انگلیسی بود و سلیقه‌ی بازار را تغییر داد. مهندسان رولزرویس تصمیم به ساخت خودرویی کوچک‌تر و ارزان‌تر از سیلور گوست گرفتند. این محصول، به دلیل رونمایی در سال ۱۹۲۲، تونتی (Twenty) نام گرفت.

رولزرویس تونتی با پیشرانه‌ی ۶ سیلندر جدید و حجم ۳.۱ لیتر، ۲۰ اسب‌بخار قدرت داشت و به نهایت سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت می‌رسید. جعبه‌دنده دستی ۳ سرعته، سرسیلندر واحد و جداشدنی برای تمام سیلندرهای پیشرانه و سیستم ترمز ۴ چرخ، مهم‌ترین برتری‌های تونتی نسبت به سیلور گوست بودند. تولید این خودرو که مستقیما توسط هنری رویس انجام شد، تا سال ۱۹۲۹ به تعداد ۲۹۴۰ دستگاه ادامه داشت.

در کمال تعجب، حتی مالکان خودروی نسبتا کوچک رولزرویس تونتی هم از شوفر (راننده‌ی خصوصی) برای هدایت خودرو استفاده می‌کردند و شخصا، علاقه‌ای به هدایت خودرو و نشستن پشت فرمان، نشان نمی‌دادند. این موضوع، هنری رویس و دیگر مهندسان شرکت را به تمرکز بیشتر بر بهبود راحتی سرنشینان عقب و ساخت کابین بزرگ تشویق کرد.

رولزرویس فانتوم، به‌عنوان اولین لیموزین لوکس ساخت انگلستان در سال ۱۹۲۵ معرفی شد. پیشرانه‌ی ۶ سیلندر ۷.۷ لیتری، ۹۵ اسب‌بخار قدرت داشت و نهایت سرعت ۱۴۰ کیلومتربرساعت فراهم می‌کرد. این خودرو، هم‌زمان در انگلیس و امریکا تولید می‌شد و در مجموع تا سال ۱۹۳۱ به تعداد ۳۵۱۲ دستگاه، فروش رفت.

فانتوم II در سال ۱۹۲۹ جای‌گزین مدل قبلی شد. این محصول از پیشرانه‌ی ۶ سیلندر ۷.۷ لیتری، ۱۲۰ اسب‌بخار قدرت می‌گرفت. تولید این خودرو با بدنه‌ی ۴در و اسپرت ۲در تا سال ۱۹۳۶ ادامه داشت؛ اما با فروش ۱,۲۸۱ دستگاه، موفقیت بزرگی محسوب نشد.

دهه‌ی ۱۹۳۰ در تاریخ رولزرویس اهمیت ویژه‌ای دارد. سال ۱۹۳۶ فانتوم III رونمایی شد که مجهز به اولین پیشرانه‌ی ۱۲ سیلندر رولزرویس در صنعت خودروسازی بود. این محصول، آخرین مدلی است که توسط هنری رویس، قبل از مرگ در سال ۱۹۳۳ طراحی شد. پیشرانه‌ی ۷.۲ لیتری با قدرت ۱۶۵ اسب‌بخار، نهایت سرعت ۱۴۰ کیلومتربرساعت داشت، اما می‌توانست در زمان ۱۷ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت برسد که با توجه به وزن ۳۵۰۰ کیلوگرمی، عملکردی قابل‌توجه بود. مصرف سوخت فانتوم III حدود ۲۸ لیتر در ۱۰۰ گزارش شده است.

در سال ۱۹۲۹، پیشرانه‌های جدیدی توسط رولزرویس تولید شدند که مخصوص هواپیماهای پرسرعت بودند. این موتورهای ۱۲ سیلندر، با کد R برگرفته از عبارت مسابقه‌ی هوایی (Air Racing) شناخته می‌شوند. مهم‌ترین دستاورد مهندسی رولزرویس برای صنعت هوانوردی دنیا در ابتدای دهه‌ی ۳۰ میلادی، اضافه‌کردن سوپرشارژر و کاستن از تعداد سیلندرها بود که وزن نهایی پیشرانه را به طرز چشم‌گیری کاهش می‌داد.

هواپیماهای سوپرمرین (Supermarine) با مدل‌های S6 و S6 B همراه پیشرانه‌های رولزرویس R جمعا به تعداد ۴ دستگاه ساخته شدند. این هوانوردها، فاقد چرخ بودند و قابلیت فرود روی آب داشتند. مدل اول از سوپرمرین با پیشرانه‌ی ۱۹۰۰ اسب‌بخار به نهایت سرعت ۵۲۹ کیلومتربرساعت رسید و نسخه‌ی S6 B با قدرت ۲۳۰۰ اسب‌بخار در سال ۱۹۳۱، رکورد سرعت جهانی در آسمان را به عدد ۶۵۵ کیلومتربرساعت رساند.

مالکوم کمپبل در کنار فرزندش دونالد کمپبل سال ۱۹۲۸

رسیدن به‌عنوان پرافتخار سریع‌ترین انسان روی سطح زمین، طرفداران بسیار زیادی در دهه‌ی ۲۰ و ۳۰ میلادی داشت. این رقابت، با خودروهای دوکی شکل مجهز به پیشرانه‌های هواپیما، بین مهندسان انگلیسی و امریکایی محبوبیت پیدا کرد. سال ۱۹۲۵ مالکوم کمپبل با خودروی مجهز به پیشرانه‌ی ۳۵۰ اسب‌بخار ساخت شرکت سان‌بیم (Sunbeam) به سرعت ۲۴۵ کیلومتربرساعت رسید. او در سال ۱۹۲۷ توانست با خودروی دیگری مجهز به پیشرانه‌ی ۲۲.۳ لیتری ساخت نیپرلاین (Napier Lion) رکورد خود را ارتقا دهد و نهایت سرعت ۳۱۴ کیلومتربرساعت ثبت کند.

هنری سگریو (Henry Segrave)، دیگر راننده‌ی انگلیسی بود که چند بار رکورد نهایت سرعت روی زمین را شکست. او از خودروی گولدن اَرو (تیر طلایی: Golden Arrow) مجهز به پیشرانه‌ی ۹۲۵ اسب‌بخار ساخت نیپرلاین انگلستان استفاده می‌کرد اما ثبت رکورد و ساخت خودرو را در امریکا، انجام می‌داد. سگریو در سال ۱۹۲۹ به نهایت سرعت ۳۷۲ کیلومتربرساعت در ساحل دیتونا رسید و سال بعد، به هنگام روکوردگیری با قایق روی آب، جان سپرد.

مالکوم کمپبل در کنار خودروی بلوبرد مجهز به پیشرانه‌ی رولزرویس سال ۱۹۳۳

رکوردزنی هنری سرگیو، مالکوم کمپل را متوجه کمبود قدرت برای رسیدن به سرعت‌های بالاتر کرد. او پس از مرگ رقیب، بارها رکورد سرعت را با خودروهای مجهز به پیشرانه‌های مختلف، ارتقا داد. در سال ۱۹۳۳، مالکوم کمپبل با خودروی مجهز به پیشرانه‌ی ۱۲ سیلندر ۳۶.۷ لیتری و ۲۳۰۰ اسب‌بخار رولزرویس به نهایت سرعت ۴۳۸ کیلومتربرساعت رسید. سال ۱۹۳۵ هم مالکوم کمپل، زمانی‌که ۵۰ ساله بود همراه خودرویی مجهز به پیشرانه‌ی رولزرویس به نهایت سرعت ۴۸۵ کیلومتربرساعت رسید تا سد تاریخی برای ثبت سرعت ۳۰۰ مایل‌برساعت (۴۸۰ کیلومتربرساعت) شکسته شود.

افتخارات رولزرویس در کسب نهایت سرعت، محدود به سطح جاده و آسمان نیست و روی آب هم، دارای رکوردهایی تاریخی است. در سال ۱۹۲۸، مالکوم کمپبل با قایق بلوبرد K4 همراه پیشرانه‌ی روزلرویس R که اساسا برای هوانوردی ساخته شده بود به رکورد جهانی سرعت ۲۲۸ کیلومتربرساعت روی آب رسید. این رکورد هم، بارها توسط فرزند او، دونالد کمپبل شکسته شد.

الحاق بنتلی به رولزرویس

سال ۱۹۳۱، شرکت خودروسازی بنتلی به رولزرویس فروخته شد. بنتلی در آن زمان، یک کارخانه‌ی مخصوص تولید مدل‌های اسپرت و مسابقه‌ای بود که مشکلات مالی داشت. تصاحب بنتلی توسط رولزرویس از دیدگاه تاریخ‌نویسان صنعتی بریتانیا، تلاش شرکت بزرگ‌تر برای حذف رقیب بود. بنتلی، ظرفیت بالایی برای تبدیل شدن به یک برند لوکس داشت و درحال ساخت خودروهای پهن‌پیکر، معادل رولزرویس فانتوم بود. یکی از اقدامات بحث برانگیز مدیران شرکت در این زمان، جلوگیری از تولید بنتلی ۸ لیتر (Bentley 8 Litre) است که سال ۱۹۳۰ رونمایی شده بود. البته باید توجه داشت که دهه‌ی ۳۰ میلادی، همراه‌با بحران بزرگ در اقتصاد جهانی، تولید و فروش خودروهای سوپرلوکس، مثل بنتلی ۸ لیتر را مشکل می‌کرد.

بنتلی ۸ لیتر ساخت سال ۱۹۳۰

بعضی مورخان معتقدند، خرید بنتلی توسط رولزرویس، رشد فنی و تجاری بنتلی را متوقف کرد. به مدت تقریبی ۷ دهه تا سال ۲۰۰۲ (زمان تصاحب بنتلی توسط فولکس واگن آلمان) تقریبا تمامی محصولات این شرکت از نظر شاسی، پیشرانه و قطعات فنی، کاملا مشابه یکی از خودروهای رولزرویس بودند و حتی در بعضی مدل‌های بنتلی، صرفا چراغ‌ها و جلوپنجره متفاوت بود. با آغاز جنگ جهانی دوم هم، کارخانه‌های بنتلی به خدمت رولزرویس درآمدند تا تجهیزات نظامی مورد نیاز ارتش انگلیس و امریکا تأمین شوند.

جنگ جهانی دوم

پس از کاهش فروش جهانی رولزرویس در سال‌های ۱۹۳۰، وقوع دومین جنگ جهانی و مهارت شرکت در ساخت پیشرانه‌های هواپیما، منجر به سودآوری رولزرویس شد. این شرایط، ضربه‌ای دیگر به بنتلی وارد کرد؛ چراکه مهم‌ترین کارخانه‌ی این برند در شهر کرو (Crewe) انگلستان، به‌عنوان پوششی برای کارگاه مخفی تولید پیشرانه‌های هواپیما، اختصاص داده شد.

بدون شک، برتری هوایی ارتش بریتانیا در جنگ جهانی دوم، مدیون پیشرانه‌های مرلین (Merlin) و گریفون (Griffon) ساخت رولزرویس بود. هر دو پیشرانه مجهز به ۱۲ سیلندر با آرایش V شکل و سیستم خنک‌کاری آب تولید شدند؛ اما عملکرد و کاربردهایی متفاوت داشتند.

هواپیمای جنگنده‌ی اسپیت‌فایر مجهز به پیشرانه‌ی مرلین ساخت رولزرویس

موتور PV-12 که بعدها مرلین نام گرفت، با حجم ۲۷ لیتر و قدرت‌های ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ اسب‌بخار، در سال ۱۹۳۳ آزمایش شد. مرلین، در جنگ جهانی دوم، پیشرانه‌ی جنگنده‌های پرسرعت هوریکین (Hurricane) و اسپیت‌فایر (Spitfire) بریتانیا بود که منجر به برتری آن‌ها در مقابله با هواپیماهای مسراشمیت (Messerschmitt) و فوکه وولف (Focke-Wulf) آلمان نازی شد. اسپیت‌فایر به‌راحتی سرعت ۷۴۰ کیلومتربرساعت فراهم می‌کرد و هنگام شیرجه (دایو) به سرعت یک ماخ (حدود ۱۰۰۰ کیلومتربرساعت) می‌رسید. تعداد تولید پیشرانه‌ مرلین، به‌عنوان پرفروش‌ترین موتور هوایپما در تاریخ هوانوردی بریتانیا، ۱۵۰ هزار تا ۱۶۰ هزار دستگاه برآورد می‌شود.

پیشرانه‌ی گریفون مشابه مرلین، ۱۲ سیلندر با آرایش V داشت؛ اما با حجم ۳۷ لیتر و قدرت‌های ۱۵۰۰ تا ۲۴۰۰ اسب‌بخار تولید شد. این موتور با تیراز ۸ هزار دستگاه، بین سال‌های ۱۹۳۹ تا ۱۹۵۵، روی هواپیماهای مختلف، از جمله نسخه‌‌هایی از اسپیت‌فایر نصب می‌شد. پیشرانه‌ی گریفون، به‌عنوان قدرتمندترین موتور پیستونی در تاریخ هوانوردی شناخته می‌شود و قبل از تولید پیشرانه‌های جت، می‌توانست هواپیماهای سبک‌وزن را به نهایت سرعت ۸۰۰ کیلومتربرساعت برساند.

دهه‌ی ۱۹۵۰

با اتمام جنگ جهانی دوم، رولزرویس برای اولین‌بار به ساخت بدنه برای محصولات خود پرداخت. پیش از خرید بنتلی، رولزرویس صرفا تولید شاسی، پیشرانه و تزئینات کابین را انجام می‌داد. در سال ۱۹۳۹، یک شرکت بدنه‌سازی (coachbuilder) با نام پارک وارد (Park Ward) به مالکیت رولزرویس درآمد. در سال ۱۹۵۹، شرکت مشابهی با نام مولینر توسط رولزرویس خریداری شد تا این برند انگلیسی در زمینه‌ی فلزکاری بدنه، خودکفا شود. هر دو شرکت‌های پارک وارد و مولینر، از سال‌ها قبل برای رولزرویس و بنتلی، بدنه‌ی سفارشی تولید می‌کردند.

سیلور داون (Silver Dawn) اولین محصول رولزرویس، بعد از جنگ جهانی دوم بود. این محصول، در سال ۱۹۴۹ رونمایی شد و نخستین رولزرویس دنیا با بدنه‌ی استیل محسوب می‌شود. همراه پیشرانه‌ی ۶ سیلندر ۴.۵ لیتری، سیلورداون می‌توانست در زمان ۱۵ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت برسد و نهایت سرعت ۱۵۰ کیلومتربرساعت فراهم کند. میانگین مصرف سوخت این خودرو، ۱۸.۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر اعلام شده است. بنتلی VI و R هم با تفاوت جزئی نسبت به سیلورداون، با بدنه و تجهیزات فنی مشابه، تا سال ۱۹۵۵ تولید شدند.

خدمات به خانواده‌ی سلطنتی انگلستان

تا سال ۱۹۵۰، ملکه‌ی بریتانیا و دیگر اعضای مهم حکومت انگلستان از خودروهای آلمانی ساخت دایملر در مراسم رسمی استفاده می‌کردند. باتوجه به افزایش کیفیت محصولات رولزرویس و همچنین جنگ بین آلمان و بریتانیا در دهه‌ی ۴۰ میلادی، برند انگلیسی برای ساخت خودرو اختصاصی خاندان سلطنتی انتخاب شد.

ساخت رولزرویس فانتوم IV، با هدف تولید یک محصول سوپرلوکس مخصوص پادشاهان و اشراف در سال ۱۹۵۰ به پایان رسید. اولین نسخه، در اختیار شاهزاده انگلستان (الیزابت دوم) قرار گرفت که ۲ سال بعد، روی تخت سلطنت نشست. فانتوم IV، خودروی ویژه‌ی الیزابت در مراسم عروسی او بود. در مجموع، ۱۸ دستگاه از این رولزرویس ویژه ساخته شد. تمامی نسخه‌های فانتوم IV به دلیل استفاده توسط شخصیت‌های تاریخی (از جمله شاه سابق ایران، اسپانیا، کویت و عراق) امروزه در موزه‌ها یا مجموعه‌های کلکسیونی، نگه‌داری می‌شوند و هرکدام، سرگذشتی مخصوص به خود دارند.

دهه‌ی ۱۹۶۰

رولزرویس تا آغاز دهه‌ی ۶۰ میلادی، شهرتی جهانی و مردمی نداشت. در آن زمان، هنوز محصولات مرسدس بنز و برندهای امریکایی مثل کرایسلر، عنوان معروف‌ترین خودروهای لوکس دنیا را در اختیار داشتند. با معرفی فانتوم V، در سال ۱۹۵۹ به تدریج ثروتمندان تجمل‌گرا و هنرمندان مشهور برای نمایش موفقیت خود، سراغ محصولات رولزرویس رفتند.

رولزرویس فانتوم V اختصاصی جان لنون در موزه رویال BC ساخت ۱۹۶۵

در سال‌های ۶۰ میلادی، بسیاری از بازیگران سینما و موزیسین‌ها از خودروهای رولزرویس در مراسم و تشریفات فرش قرمز استفاده می‌کردند. حتی سال ۱۹۶۵، فیلمی با نام رولزرویس زرد (Yellow Rolls-Royce) با حضور ستارگان سینما مثل عمر شریف، آلن دلون و اینگرید برگمن ساخته شد که نقش مهمی در شناساندن برند رولزرویس به جامعه‌ی جهانی داشت. در همان سال، جان لنون (خواننده‌ی مشهور گروه بیتلز) نیز یک دستگاه فانتوم V خرید که با رنگ‌آمیزی عجیب و منحصربه‌فرد، امروزه یکی از ارزشمندترین رولزرویس‌های دنیا محسوب می‌شود.

دهه‌ی ۱۹۷۰

پس از دوران باشکوه رولزرویس در سال‌های ۱۹۶۰، سودآوری شرکت، رو به کاهش گذاشت. در سال ۱۹۷۱، خودروسازی رولزرویس به مالکی جدید فروخته شد اما به دلایلی از جمله بحران‌های مالی، دولت بریتانیا تصمیم به خریداری بخش اصلی سهام شرکت گرفت. با ادغام شرکت‌های خودروسازی و هوانوردی، هولدینگ بزرگ رولزرویس تأسیس شد. بخش خودروسازی از سال ۱۹۷۳، به‌جای رولزرویس لیمیتد، رولزرویس موتورز نام گرفت و تا اواخر قرن بیستم، تحت مالکیت شرکت‌های وابسته به دولت بریتانیا و سهام‌داران حقیقی، فعالیت کرد.

کورنیش (Corniche) آخرین محصول سنتی رولزرویس در سال‌های پیش از بحران مالی شرکت محسوب می‌شود. این خودروی ۲‌در، با سقف فلزی یا پارچه‌ای جمع‌شونده در سال ۱۹۷۱ رونمایی شد. کورنیش، اولین رولزرویس کوپه با عرضه‌ی جهانی بود و اساس بنتلی کنتیننتال مدل ۱۹۸۴ محسوب می‌شود. نسل اول کورنیش با پیشرانه‌ی ۶.۷۵ لیتری، ۲۴۰ اسب‌بخار قدرت داشت و با نهایت سرعت ۱۹۰ کیلومتربرساعت، تا سال ۱۹۸۷ به تعداد ۴۴۰۰ دستگاه تولید شد.

سال ۱۹۷۵، رولزرویس کامارگیو معرفی شد تا لوکس‌ترین و گران‌ترین خودروی کوپه در دنیا باشد. این محصول، با همکاری پائولو مارتین ایتالیایی و استودیو پینین فارینا طراحی شده بود. قیمت نهایی به عددی معادل ۵۰۰ هزار دلار در زمان حال می‌رسید. برخلاف استفاده از فناوری‌های مدرن، مثل تهویه مطبوع خودکار، سیستم تعلیق جدید و جعبه‌دنده‌ی خودکار هیدراماتیک ساخت جنرال موتورز، رولزرویس کامارگیو با ایرادات فنی متعدد همراه بود.

این مدل هنوز هم توسط بسیاری از مجلات و رسانه‌های دنیا، در فهرست بدترین خودروهای جهان قرار دارد و عنوان یکی از زشت‌ترین محصولات ساخت انگلیس را به خود اختصاص داده است. جیمز می، مجری و کارشناس مشهور برنامه‌ی تاپ‌گیر که خود یکی از طرفداران برند رولزرویس محسوب می‌شود؛ کامارگیو را به یک خوک مست با لباس زیبا تشبیه کرده بود.

دهه‌ی ۱۹۸۰

سهام رولزرویس در سال ۱۹۸۵ وارد بورس لندن شد. در آن زمان، شرکت ویکرز به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین نهادهای نظامی وابسته به ارتش بریتانیا، مالکیت بخش خودروسازی و هوانوردی رولرویس را در اختیار گرفت.

در سال ۱۹۸۳، خودروی تحقیقاتی تراست 2 توانست به لطف پیشرانه‌ی رولزرویس آون (Avon) به نهایت سرعت ۱۰۱۹ کیلومتربرساعت برسد. این محصول، از یک موتور توربو جت با قدرتی بیش از ۲۰ هزار اسب‌بخار استفاده می‌کرد که پیش‌تر روی هواپیماهای جنگنده ساب ۳۵ نصب شده بود. رکورد تراست 2 تا سال ۱۹۹۷ بی‌رقیب باقی ماند.

سیلور اسپریت، در سال ۱۹۸۰ رونمایی شد. این سدان ۴در، مشخصات فنی مشابه کورنیش داشت؛ اما همراه چراغ‌های مستطیل‌شکل با حاشیه‌های نارنجی، شبیه به محصولات مرسدس بنز طراحی شده بود که اصطلاحا، طرح اسپریت نام داشت. خودروهای مشهور بنتلی مثل مولسان و ایت (Eight) براساس سیلور اسپریت ساخته شدند. این خودرو، اولین محصول رولزرویس، مجهز به سیستم جمع‌کننده‌ی خودکار مجسمه‌ی اسپریت آو اکستازی (Spirit of Ecstasy) بود.

دهه‌ی ۱۹۹۰

مهم‌ترین اتفاق این دوران برای رولزرویس، شدت گرفتن بحران مالی و ناتوانی شرکت ویکر در توسعه‌ محصولات کارخانه‌های خودروسازی بود. طراحی نامناسب در مدل‌های جدید و عقب‌ماندگی در ساخت پیشرانه‌های مدرن، منجر به ناکامی رولزرویس در فروش شد. پایان‌بخش این دوران سخت، تصاحب رولزرویس توسط گروه خودروسازی بی‌ام‌و آلمان بود. این اتفاق، درحالی رخ داد که فولکس‌واگن آلمان هم توانست مالکیت بنتلی را به‌دست آورد تا مرسدس بنز، در کسب سهام عمده از برندهای انگلیسی، ناکام بماند. تصاحب برندهای اصیل انگلیسی توسط شرکت‌های آلمانی، در ابتدا عامل موجی از ناراحتی برای طرفداران رولزرویس و بنتلی شد؛ اما این رویداد امروزه به‌عنوان نقطه‌ی عطف و آغاز شکوفایی آن‌ها، اهمیت ویژه‌ای دارد.

قرن ۲۱ و آغاز عصر جدید رولزرویس

از دهه‌ی ۲۰۰۰ به بعد، رشد رولزرویس در زمینه‌ی خودروسازی و هوانوردی، افزایشی چشم‌گیر یافت. امروزه تقریبا تمامی هواپیماهای مدرن ایرباس از پیشرانه‌های توربوفن سری ترنت (Trent) ساخت رولزرویس استفاده می‌کنند. علاوه بر ایرباس A380 که بزرگ‌ترین هواپیمای مسافربری دنیا محسوب می‌شود؛ مدل‌های مختلفی از بوئینگ، مثل 777 و 787 هم مجهز به پیشرانه‌ی رولزرویس هستند.

نسل اول از رولزرویس فانتوم مدرن، ساخت ۲۰۰۳

در سال ۲۰۰۳، اولین محصول مدرن رولزرویس با مدیریت بی‌ام‌و آلمان متولد شد. این خودرو، فانتوم نام داشت و از پیشرانه‌ی جدید رولزرویس با حجم ۶.۷۵ لیتر بهره می‌برد. موتور ۱۲ سیلندر تنفس طبیعی فانتوم، قدرت ۴۵۰ اسب‌بخار و گشتاور ۷۲۰ نیوتن‌متر فراهم می‌کرد تا این خودروی ۲۵۵۰ کیلوگرمی در زمان ۵.۷ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت برسد و نهایت سرعت ۲۴۰ کیلومتربرساعت داشته باشد.

خودروهای رولزروس در سال ۲۰۱۹، متشکل از ۵ مدل هستند. فانتوم، همچنان سدان پرچم‌دار و پهن‌پیکر شرکت سازنده محسوب می‌شود که با آستانه قیمت ۴۵۰ هزار دلار، گران‌ترین محصول رولزرویس است. گوست، دیگر خودروی ۴در شرکت سازنده است که با بدنه‌ی کوچک‌تر و قیمت پایین‌تر نسبت به فانتوم عرضه می‌شود. ریث (Wraith) و داون (Dawn) محصولات ۲‌در رولزرویس هستند که به ترتیب با سقف فلزی و پارچه‌ای جمع‌شونده (کانورتیبل) بیش از ۳۲۰ هزار دلار قیمت دارند. عضو پنجم هم، جدیدترین محصول رولزرویس و اولین شاسی‌بلند این شرکت است که با نام کالینان و آستانه قیمت ۳۳۰ هزار دلار، تولید می‌شود.

آمار تولید رولزرویس بدون استثناء از سال ۲۰۰۵ تاکنون، رو به افزایش بوده است. تا سال ۲۰۰۶، مجموع فروش جهانی خودروهای این شرکت، کمتر از هزار دستگاه در سال بود؛ اما سال ۲۰۱۸ به عدد ۴۱۰۰ نسخه رسید. از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸، فروش خودروهای رولزرویس بیش از ۳۰ درصد رشد داشته است که بیشترین میزان در مقایسه با برندهای خودروسازی اروپا و امریکا است. دپارتمان بسپوک در این شرکت، امروزه یکی برترین‌ها در زمینه‌ی تولید خودروهای جاده‌ای با تزئینات سفارشی محسوب می‌شود.