نقشه راه محصول مانند داستان شرکت است و پیشرفت آن را حکایت میکند، پس برای ساخت آن باید چشمانداز و جهتگیری محصول در آینده مشخص شود.
نقشهی راه محصول نمونهای بصری است که چشمانداز و جهتگیری محصول یا خدمات را در طول زمان مشخص کرده و اهداف کوتاهمدت و بلندمدت کسبوکار را با استفاده از راه حلهای تکنولوژی تعریف میکند. نقشهی راه محصول ابزاری قدرتمند برای کسبوکار است زیرا دید بهتری از آیندهی محصول میدهد و برنامهریزی برای رسیدن به آن را تسهیل میکند.
ویژگیهای نسخهی جدید محصول و استراتژی برای تعمیر و نگهداری آن از جمله مواردی هستند که به کمک نقشه راه محصول شرح داده میشوند. اما چگونه میتوان نقشهی راهی تهیه کرد که برای همهی اعضای تیم قابل فهم بوده و اهداف را به خوبی نشان دهد؟ در ادامهی این مقاله به بررسی بیشتر راههایی میپردازیم که به ساخت بهتر نقشهی راه محصول کمک میکنند.
۱- پیدا کردن بهترین ابزار برای ساخت نقشهی راه محصول
اولین گام برای ساخت نقشهی راه محصول، پیدا کردن مناسبترین ابزار است. نقشهی راه محصول باید ساده، قابل فهم و منظم باشد تا نتیجه خوبی بدهد. بهعنوان مثال با پاورپوینت و فایلهای اکسل میتوان نقشهی راه محصول تهیه کرد اما اگر میخواهید کارتان بدون نقص باشد بهتر است از ابزارهای حرفهای استفاده کنید.
نرمافزارهای نقشهی راه مانند Aha! ،ProductPlan و Roadmunk ابزارهای حرفهای هستند که امکان ساخت نقشههای جذاب برای تیمهای مختلف را فراهم میکنند. با استفاده از این ابزارها همچنین میتوان نقشهی مسیر فردی برای هر یک از اعضای تیم درست کرد و سپس برای رسیدن به یک چشمانداز کامل همهی آنها را با یکدیگر ترکیب کرد. بعد از انتخاب بهترین ابزار میتوان ساخت نقشهی راه را آغاز کرد.
۲- ساختن نقشهی راه محصول بر اساس اهداف
هنگام ساخت نقشهی راه محصول تنها به ویژگیهای منحصربهفرد و تاریخ اضافه شدنشان توجه نکنید بلکه اهداف استراتژیکی کسبوکار را نیز در نظر بگیرید. تعریف اهداف کمک میکند نقشهی راه سازمان یافته و کارآمد شود. تمرکز کردن روی چنین نقشهای برای کسبوکارها راحتتر بوده و دنبال کردن مراحل آن سادهتر است.
اهداف استراتژیک محصول را مانند مشکلات کلیدی، راه حلها و سایر مأموریتهای شرکت مشخص کنید. افزایش مشتری، افزایش فروش محصول، افزایش درگیری یا کاهش نرخ ریزش مشتری نمونههایی از اهداف استراتژیک محصول هستند. بعد از مشخص شدن اهداف اصلی، با حفظ سادگی این موارد را نیز به نقشهی راه محصول اضافه کنید. نقشهی راه را با جزئیات بیش از اندازه شلوغ نکنید هرقدر نقشهی راه محصول سادهتر و واضحتر باشد تأثیر بهتری روی رشد کسبوکار میگذارد.
۳- درخواست مشتریها را در نظر بگیرید
برای ساختن نقشهی راه محصول نه تنها باید اعضای تیم و سهامداران اصلی شرکت را در نظر گرفت بلکه باید مشتریها را نیز لحاظ کرد. ساختن نقشهای که نیازهای مشتری و بازخورد او را لحاظ کرده باشد برای رشد کسبوکار مهم است.
اگر مشتریها از کیفیت محصول یا خدمات مشتری راضی نباشند ریسک شکست افزایش پیدا میکند. بنابراین با مشتریها صحبت کرده و به بازخوردهایشان گوش دهید. ایدهها و انتظارهایی که دارند را در نظر گرفته و در نقشهی مشتری لحاظ کنید.
۴- نقشهی راه را با مخاطبان به اشتراک بگذارید
مردم دوست دارند بدانند چه ویژگیهایی در آینده به محصول اضافه خواهد شد. بنابراین نقشه را با تمام اعضای تیم، سهامداران و حتی مشتریها به اشتراک بگذارید. اشتراکگذاری نقشهی راه ارتباطات و شفافیت میان اعضای کسبوکار و مشتری را بالا میبرد.
چشمانداز نقشهی راه قابل تغییر بوده و بهتر است با توجه به شخصیت هر فرد تغییر داده شده و سپس با او به اشتراک گذاشته شود. بهعنوان مثال اگر میخواهید نقشهی راه را با مشتری به اشتراک بگذارید بهتر است تاریخ را در آن لحاظ نکنید تا اگر محصول در تاریخ مورد نظر آماده نشد باعث نا امیدی مشتری نشود.
۵- بررسی و تنظیم
نقشهی راه محصول سندی نیست که یک بار ساخته شده و کنار گذاشته شود. نقشهی راه باید به طور پیوسته و منظم بازبینی شود و در صورت نیاز تغییرات روی آن اعمال شود مخصوصا اگر کسبوکار در صنعت چابک فعالیت داشته باشد. اگر شرکت خود را به تازگی راهاندازی کردهاید لازم است هر ماه نقشهی راه محصول را بازبینی کنید. اما اگر مدت زمان زیادی از ارائهی آن گذشته مرور و بازبینی سه ماهه کافی است. البته این نکته را نیز در نظر بگیرید که آیا بازار ثابت است یا به طور پیوسته تغییر میکند؟ اگر بازاری که در آن فعال هستید دائم تغییر میکند باید بیشتر به فکر تغییر نقشهی راه باشید.
نقشهی راه محصول مانند داستان رشد شرکت است و باید با دقت ساخته شود. واقعبین باشید و با تمرکز روی چشمانداز محصول و راه رسیدن به آن برای ساخت نقشهی راه زمان بگذارید.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان