ایرانیان موفق بسیاری در سراسر جهان زندگی می کنند؛ کارآفرینان، دانشمندان، استادان دانشگاه، مبتکران، هنرمندان و… افرادی که وقتی نام هرکدامشان را می شنویم شور و هیجان زیادی در وجودمان شکل می گیرد و حس غرور می کنیم؛ در این گزارش قصد داریم نگاهی به زندگی 8 کارآفرین ایرانی که خارج از کشور زندگی می کنند و با خلاقیت، ابتکار و پشتکارشان موسسه ها و شرکت های اقتصادی، علمی و تکنولوژی موفقی را راه اندازی کرده اند و حالا افراد زیادی در آن ها مشغول کار و فعالیت هستند، داشته باشیم:
1. ساختمان 165 و برادران عمید حضور
موفق‌ترین و بزرگترین شرکت‌های امروز و آینده جهان شرکت‌های دانش‌بنیان و تکنولوژی محور هستند و خواهند بود و در این بین شرکت‌هایی که روی ایده‌های آینده سرمایه‌گذاری می‌کنند حتما می توانند سهم قابل توجهی از پیروزی شرکت‌های دانش‌بنیان در آینده داشته باشند؛ شرکت هایی که در جهان به عنوان«شتاب دهنده» شناخته می‌شوند و مالکت یکی از معروف ترین آن ها در کالیفرنیای آمریکا و منطقه دره سیلیکون (قطب تکنولوژی در آمریکا) دو برادر ایرانی هستند؛ سعید و رحیم عمیدی که شرکت «پلاگ اند پلی» را بنیان گذاشته‌اند و شعارشان این است: «بزرگترین شرکت‌های تکنولوژی آینده را با ما کشف کنید.»
در سایت این شرکت که فعالیت اصلی‌اش حمایت از شرکت‌های تکنولوژی محور و ایده‌های نوین است؛ در مورد فعالیت‌های آن نوشته شده:« پلاگ اند پلی یک شرکت جهانی حمایت از نوآوری است که از استارت آپ‌ها حمایت می‌کند و علاوه بر معرفی آنها به شرکت‌های دیگر، سالانه در بیش از 100 شرکت نوآوری نیز سرمایه‌گذاری انجام می دهد.»
سعید و رحیم عمیدی بزرگ شده یکی از خانواده بزرگ کارآفرینی در ایران محسوب می شوند؛ آنها فرزندان یکی از بنیانگذاران شرکت کفش بلا در تهران (عمید حضور) هستند که بعد از ترک ایران و گذشت چند سال فامیلی خود را به عمیدی تغییر دادند. این دو برادر در دهه 1350 ایران را به مقصد آمریکا ترک کردند و تصمیم گرفتند به جای فعال شدند در کسب و کار خانوادگی و تولید باتوجه به جهش تکنولوژی در جهان وارد کسب و کارهای نوین شوند؛ البته جرقه این اتفاق از ساختمان 165 زده شد؛ آن ها مالک ساختمان شماره 165 در خیابان یونیورسیتی در نزدیکی دانشگاه استنفورد هستند و در اوج شکل‌گیری شرکت‌های تکنولوژی محور در آمریکا ساختمان خود را به شرکت‌هایی همچون گوگل، لاگی تج، پی پال و… اجاره دادند و کم، کم به این نتیجه رسیدند که بهتر است وارد سرمایه گذاری در شرکت های نوپا در حوزه تکنولوژی شوند که با سرعتی بسیار خیره کننده رشد می کنند، نکته ای که پایه اولیه شکل گیری پلاگ اند پلی شد. ایده‌ای که خیلی زود گرفت تاجایی که آن ها به فکر توسعه کار خود افتادند و ساختمان بزرگی در منطقه سانی ویل در دره سیلیکون که متعلق به شرکت فیلیپس بود را خریداری کردند و در سال 2006 پلاگ اند پلی را به آن جا منتقل کردند.
پلاگ اند پلی هم اکنون در 22 کشور جهان و در قاره های مختلف فعالیت دارد و از بیش از 300 استارت آپ در سطح جهان حمایت می کنند. همچنین حدود 180 سرمایه گذار نیز در سراسر جهان با شرکت پلاگ اند پلی همکاری دارند. هدف اصلی این شرکت که ده ها نفر در نقاط مختلف جهان در آن مشغول کار هستند حمایت از « ایده های آینده» است.
2. حسن خسروشاهی و جریان کارآفرینی در رگ او
بعضی از آدم ها هستند که کار و کارآفرینی به جانشان بسته است و مهم ترین تفریح و عشقشان در زندگی کار است؛ حسن خسروشاهی یکی از همین افراد است؛ کارآفرین ایرانی ساکن کانادا که حالا بیش از 77 سال سن ( متولد 1319) دارد و همچنان خستگی ناپذیر به راهش ادامه می دهد تا جایی که سال گذشته ( 2016) از سوی دولت کانادا مورد تقدیر قرار گرفت و نشان Order of Canada را که بالاترین مدال افتخار در این کشور است دریافت کرد. براساس اعلام دولت کانادا حسن خسروشاهی این نشان را به دلیل خدمات ارزنده خود به رشد بازارهای خرده فروشی دریافت کرده است.
نکته جالب در زندگی حسن خسروشاهی این است که او در سن 42 سالگی ( سال 1360) و زمانی که از ایران به کانادا مهاجرت کرد، همه چیز را از صفر شروع کرد؛ حسن خسروشاهی (فرزند علی خسروشاهی بنیانگذار گروه صنعتی مینو) یکی از سهامداران اصلی گروه صنعتی مینو بود که با پیروزی انقلاب مجموعه کارخانه ها و بخش مهمی از اموال و دارایی هایشان ملی اعلام شد؛ ولی همه این ها باعث نشد که او ناامید شود بلکه به ونکور رفت و همه چیز را دوباره از نو ساخت. او که دارای دو مدرک در رشته حقوق و اقتصاد از دانشگاه تهران است یک سال بعد از مهاجرت به کانادا ( 1982) فروشگاه های زنجیره ای فیوچر شاپ را برای فروش لوازم الکترونیکی بنیان گذاشت و با تلاش و پشت کار در مدت 10 سال توانست شعبه های آن را در سراسر غرب کانادا و انتاریو گسترش دهد و ظرف حدود 15 سال تعداد آن را به 118 فروشگاه در تمام 10 ایالت کانادا برساند. البته بخشی از این مجموعه فروشگاه ها در سال 1999 و بعد از ناکامی حسن خسروشاهی برای راه اندازی شعبه هایی از فیوچر شاپ در آمریکا بسته شدند و در سال 2001 شرکت بست بای ( بزرگترین شرکت در زمینه لوازم الکترونیک مصرفی در آمریکا) این مجموعه را به قیمت 580 میلیون دلار کانادا خریداری کرد. در آن زمان فیوچر شاپ حدود 90 شعبه، 7300 کارمند و فروش حدود 2 میلیارد دلاری کانادا در سال داشت.
حسن خسروشاهی درکنار فیوچر شاپ در سال 1981 هلدینگی با عنوان پرسیس را هم تاسیس کرد که بعد از تعطیلی فروشگاه ها تمرکز اصلی خود را در این مجموعه گذاشت و سرمایه گذاری های قابل توجهی در کسب و کار خرده فروشی، املاک، مستغلات و داروسازی در کانادا و ایالات متحده انجام داد. حسن خسروشاهی عضو کمیته اجرایی شورای کسب و کار بریتیش کلمبیا و از اعضای هیات مدیره صندوق ایگ لیدینگ (خیریه ) در کانادا است. در سال 2004 نشریه کانادائی Canadian Business در لیست 100 ثروتمند کانادا حسن خسروشاهی را در رده 64 قرار داد؛ در سال 2012 ارزش خالص دارایی های خسروشاهی 940 میلیون دلار و ثروتش 950 میلیون دلار برآورد شد. در حال حاضر گفته می شود چند هزار نفر در مجموعه های تحت کنترل خانواده خسروشاهی در کانادا به صورت مستقیم و غیرمستقیم مشغول فعالیت هستند.
3. خانواده قرمزیان و دهمین مرکز خرید بزرگ جهان
آیا می توانید تصور کنید که مالکان بزرگترین مرکز خرید آمریکای شمالی و دهمین مرکز خرید جهان یک خانواده ایرانی باشند؟ مالک وست ادمونتون مال در کانادا که تا سال 2004 بزرگترین مال جهان محسوب می شد با مساحت 500 هزار متر مربع، 800 فروشگاه، 25 رستوران، یک پارک سرگرمی، یک استخر مواج، پارک دلفین ها و 26 سالن سینما؛ خانواده (برداران) قرمزیان هستند. خانواده ای کارآفرین که مالک چند مرکز خرید دیگر، هتل و شرکت « تریپل فایو گروپ» در زمینه معاملا املاک و مستغلات اند.
ریشه کارآفرینی در این خانواده به یعقوب قرمزیان ( پدر خانواده) که در سال 1940 از ایران به آمریکا و شهر نیویورک رفت، باز می گردد. او سال ها یکی از بزرگترین واردکنندگان و فروشندگان فرش ایرانی در آمریکا بود و در سال 1964 به همراه خانواده اش به کانادا نقل مکان کرد و همراه فرزندانش وارد شغل خرید و فروش املاک و مستغلات شد. آن ها بنگاه معاملات خود را ابتدا « قرمز دیولاپمنت» نام گذاری کردند ولی بعد به « تریپل فایوگروپ» تغییر دادند. در این بین یکی از موفقیت های خانواده قرمزیان زمانی حاصل شد که در دهه 1970 میلادی صنعت نفت در منطقه ادمونتون رونق بسیاری ایجاد کرد و خانواده قرمزیان هم با تیز هوشی فعالیت هایشان را به این منطقه توسعه دادند و از طریق درآمد آن توانستند، کسب و کار خانوادگی را به شدت گسترش دهند تا جایی که به بزرگترین مجموعه املاک و مستغلات در کانادا تبدیل شدند. درحال حاضر این مجموعه با صدها کارمند 400 شعبه در کانادا، آمریکا، بریتانیا، ژاپن ، تایوان و برخی از کشورهای خاورمیانه دارد.
همزمان با گسترش کار در حوزه املاک برادران قرمزیان در سال 1981 تصمیم گرفتند بزرگترین مرکز خرید جهان را نیز ( در آن زمان و تا سال 2004) در شهر ادمونتون که حضورشان در آن برایشان شانس بسیاری داشت بسازند؛ « وست ادمونتون مال» که هم اکنون نیز افتخار خانوادگی یشان محسوب می شود. در آخرین رتبه بندی انجام شده از سوی مجله فوربز خانواده قرمزیان در فهرست ثروتمندترین افراد ایرانی جهان، جایگاه دوم را از آن خود کردند.
اگرچه یعقوب قرمزیان پدر این خانواده در سال ۲۰۰۰ در سن ۹۷ سالگی درگذشت ولی چهار پسرش (اسکندر، نادر، رافائل و بهمن) حالا سال هاست که درکنار هم و با روحیه ای که از پدر به ارث برده اند، خلاقانه مشغول کسب و کار خانوادگی هستند. برای شفاف شدن بزرگی فعالیت خانواده قرمزیان تنها کافی است به این دو عدد توجه کنید: «در مرکز خرید ادمونتون بیش از 23 هزار نفر مشغول کار هستند و سالانه نزدیک به 30 میلیون نفر به این مرکز رفت و آمد دارند و از آن بازدید می کنند.» در سال ۲۰۱۰، نشریه جورسالم پست، ثروت خانواده قرمزیان را در حدود ۴ میلیارد دلار برآورد کرد. این خانواده تاکنون جوایز متعددی مانند جایزه بزرگ کانادا (Great Canadian Award) را به دلیل کارآفرینی و فعالیت های اقتصادی و خلاقیت در کسب و کار دریافت کرده اند.
4. پی یرمراد امیدیار و بزرگترین سایت خرید و فروش آنلاین
حتما نام ای بی به گوشتان خورده است؛ بزرگترین سایت فروش و حراج اینترنتی آنلاین که از «شیر مرغ تا جان آدمیزاد» در آن به فروش می رسد و حالا با گذشت 20 سال از راه اندازی به یکی از تاثیرگذارترین سایت های آنلاین جهان تبدیل شده است و انقلابی در استفاده از تکنولوژی در سطح جهان محسوب می شود. بنیانگدار ای بی یک ایرانی به نام پی یر مراد امیدیار است که در سن 28 سالگی و در سال 1995 ای بی (e-Bay) راه اندازی کرد. او در سال ۱۹۶۷ در شهر پاریس بدنیا آمد و در کودکى به همراه خانواده اش به مریلند آمریکا مهاجرت کرد. امیدیار اولین برنامه کامپیوترى خود را در سن ۱۴ سالگى براى کتابخانه مدرسه اى که در آن مشغول تحصیل بود نوشت. او در سال ۱۹۸۸ از دانشگاه Tufts University در رشته کامپیوتر فارغ التحصیل شد و چند سال در شرکت های زیرمجموعه اپل و ماکروسافت مشغول کار شد تا اینکه سایت خود را راه اندازی کرد.
پی یر مراد امیدایار در ابتدا این سایت را برای حراج مستقیم اقلام کلکسیونی نوشت ولی بعد باتوجه به استقبال بالا، آن را به شکل کنونی توسعه داد. نخستین روز کاری سایت ای بی روز دو شنبه 4 سپتامبر سال 1995 بود و پی یر امیدیار نمونه ساده ای از این سایت را بالا آورد؛ سایتی که خیلی زود مرزها را شکست و به یکی از بزرگ ترین مراکز خرید اینترنتی جهان و بزرگترین سایت حراج دنیا تبدیل شد. تنها یک سال از شروع کار این سایت نگذشته بود که این سایت 250 هزار حراج را میزبانی کرده بود و امیدیار قراردادی برای فروش آنلاین بلیت هواپیما هم امضا کرد، همچنین استقبال از این سایت تا دو سال بعد از راه اندازی به جایی رسید که روزانه نزدیک به 800 هزار حراج را از سراسر جهان میزبانی می کرد. ای بی در نهایت سه سال بعد از راه اندازی چنان ثروتی برای امیدیار به همراه داشت که او را همزمان با ورود به ده 30 زندگی اش میلیاردر کرد؛ در سال 1998 یعنی 3 سال بعد از راه اندازی ای بی 2.1 میلیون عضو داشت و حدود 8 میلیون دلار سود کسب کرده بود و 6 هزار کارمند برای این مجموعه کار می کردند. سایت ای بی درحال حاضر یکی از بزرگترین و تاثیرگذار ترین سایت های فروش آنلاین در جهان محسوب می شود که چندین هزار نفر در آن مشغول به کار هستند، سود خالص این مجموعه سال 2005 یعنی 10 سال بعد از راه اندازی 441 میلیون دلار برآورد شده است.
پی یر مراد امیدیار در کنار کار با همسرش فعالیت های گسترده ای نیز در زمینه خیریه و کارهای انسان دوستانه دارند و در سال 2004 مجموعه ای را به این منظور راه اندازی کردند. براساس گزارش سال 2013 مجله فوربز ثروت پی یر مراد امیدیار تا ماه مارس این سال به 8.7 میلیارد دلار رسیده است. علاوه براین او صد و بیست و سومین ثروتمند جهان و چهل و دومین ثروتمند ساکن ایالات متحده و ثروتمندترین فرد ایرانی در جهان محسوب می شود.
5. آرش فردوسی و سرویس اشتراک گذاری جادویی
در کنار سایت و شرکت ای بی یکی دیگر از شرکت هایی دانش بنیانی که یک ایرانی ساکن آمریکا آن را تاسیس کرده است و در جهان تکنولوژی حرکتی بزرگ محسوب می شود؛ Dropbox «دراپ باکس» است؛ یک سرویس اشتراک گذاری فایل که به افراد بعد از عضویت این امکان را می دهد تا به صورت آنلاین از اسناد و انواع فایل های خود یک بک آپ (نسخه دیگر) داشته باشند و هر زمان که لازم داشتند بادسترسی به کامپیوتر و اینترنت از آن استفاده کنند؛ سرویسی که پیش از این وجود نداشت و کاربران را در سراسر جهان با چالش های جدی رو به رو کرده بود؛ مشکلی که در نهایت آرش فردوسی بنیانگذار سایت دراپ باکس آن را برای همه جهانیان حل کرد. اهمیت دراپ باکس تاجایی بود که در سال 2009 «استیو جابز» بنیانگذار اپل پیشنهاد خرید آن را داد ولی با مخالفت آرش فردوسی و شریک اش «درو هیستن» مواجه شد. واکنش آن ها به پیشنهاد استیو جابز خیلی روشن بود:«تصمیم داریم «دراپ باکس» را گسترده کنیم بنابراین برایمان اهمیتی ندارد که چه کسی چه پیشنهادی می دهد.»
آرش فردوسی در سال 1985 در آمریکا به دنیا آمد، دوران مدرسه اش را در ایالت کانزاس به پایان رساند، بعد از آن برای ادامه تحصیل به ایالت ماساچوست رفت و در دانشگاه ام آی تی تحصیل کرد ولی یک سال مانده به پایان تحصیلش انصراف داد و ترجیح داد مشغول کارهای عملی و اجرایی شود؛ در این بین او به فکر راه اندازی سایت دراپ باکس افتاد و با همراهی درو هیستن همکلاسی اش در سال 2007 این کار را انجام داد. دراپ باکس به صورت رسمی در سال ۲۰۰۸ معرفی شد و هم اکنون بیش از ۱۸ میلیون کاربر دارد و هر ماه ۱۵ درصد به تعداد کاربران آن افزوده می‌شود؛ شرکتی که برای اداره آن و در کنار آرش فردوسی و درو هیستن چندین و چند نفر مشغول فعالیت هستند. نشریه «بیزینس اینسایدر» آرش فردوسی و هوستون را جزو ۱۰۰ چهره شاخص سیلیکون ولی ( منطقه تکنولوژی در آمریکا) دانسته است. در حال حاضر ۶۵ درصد کاربران Dropbox مقیم خارج آمریکا هستند، کاربران انگلیس، آلمان و ژاپن در صدر آنها هستند، کاربرانی که آرش فردوسی تعداد بسیار زیادی از آن ها را افرادی خلاق و تیزهوش معرفی می کند که کاربری های مختلفی از این فضا دارند، او در گفت و گویی در معرفی یکی از کاربران دراپ باکس گف:« یکی از کاربران کشاورزی است که نقشه شخم زنی مزرعه را با استفاده از کامپیوتر تراکتورهایش، روی Dropbox سینک می‌کند، تا آنها را با هم هماهنگ کند و از تصادم آنها با هم جلوگیری کند.»
6. پل تورجی و شرکت تامین سرمایه
در سال های گذشته ایرانیان موفق خارج نشینی بوده اند که پا به عرصه سرمایه گذاری و راه اندازی شرکت های سرمایه گذاری و تامین سرمایه گذاشته اند که موفق ترین آن ها «پل تورجی» بوده است، ایرانی که در تهران به دنیا آمد و بعد به آمریکا مهاجرت کرد و حالا در 44 سالگی در نیویورک یک شرکت تامین سرمایه دارد و در حوزه های مختلف فعالیت می کند. در سال 2010 دارایی شرکت که او در سال 2005 راه اندازی کرد 2.7 میلیارد دلار برآورده شده بود و حالا پیش بین می شود به بیش از 3.5 میلیارد دلار برسد. پل تورجی شرکت خود را زمانی راه اندازی کرد که شرکت سرمایه گذاری قبلی او مدیریت دارایی های کتکقویل در شرایط خوبی نبود؛ اما شکست در آن شرکت برای پل تورجی درس بزرگی شد برای راه اندازی شرکتی به مراتب بزرگ تر از کتکقویل؛ شرکت جدید او صندوق تورجی که از سال 2005 راه اندازی شده است تاکنون هرگز زیان نداشته ونمودار بازدهی آن همیشه رو به رشد بوده است؛ این شرکت حتی در سال 2008 که تمام بازارهای مالی و بانک های آمریکا با شرایط سخت و ورشکستگی رو به رو شدند 13 درصد رشد داشته است. گفته می شود که پل تورجی در ابتدا قصد حضور و سرمایه گذاری در حوزه نفت را داشته است ولی زمانی که با صندوق های سرمایه گذاری و تامین کالا رو به ر می شود به این حوزه ورود می کند و به مرور زمان تمرکز اصلی خود را روی این بخش می گذارد. پل تورجی می گوید:« به عبارت ساده، عملکرد اصلی روزانه شرکت در زمانی رخ می دهد که من بیشتری تمرکز را دارم و این انرژی را به تیم کاری می دهم تا بهترین گام ها را برای کار و سرمایه گذاری بردارند.» شرکت تامین سرمایه او « توله ببر» نام دارد.
7. مانی مشعوف و فروشگاه های زنجیره ای «بی بی»
مانی مشعوف به عنوان سومین ایرانی ثروتمند جهان و یکی از کارآفرینان بزرگ ایرانی شناخته می شود که ساکن آمریکا و صاحب مجموعه فروشگاه های زنجیره ای (bebe) بی بی در سراسر آمریکاست، فروشگاه های لباس زنانه که از شهرت بسیار زیادی در آمریکا برخوردار است و بسیاری از هنرپیشگان و خواننده های آمریکایی از آن خرید می کنند.
مانی مشعوب متولد سال 1938 ( 1320) در تهران است، او در نوجوانی به آمریکا رفت و تحصیلات خود را در رشته علوم سیاسی در دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو در سال ۱۹۶۶ میلادی به پایان رساند ولی به دلیل علاقه به کارهای عملی در رشته تحصیلی اش مشغول کار نشد؛ او در ابتدا صاحب یک استیک فروشی بود ولی مدتی پس از آن به فکر راه اندازی فروشگاه لباس زنانه در سن فرانسیسکو افتاد. او در این فروشگاه دست به خلاقیتی زد که به نظر می رسد همین باعث شهرتش شد؛ در آن زمان انواع لباس های زنانه در سه سایز کوچک، متوسط و بزرگ عرضه می شد که خیلی وقت ها مشتریان را راضی نمی کرد و برای همین بود که مشعوف سایزهای جدید از لبس را به تولیدکنندگان سفارش داد و همین باعث رونق کسب و کارش شد. مانی مشعوب هم اکنون صاحب بیش از 312 فروشگاه پوشاک و انواع لباس و زیورآلات زنانه است؛ در فروشگاه های او انواع پوشاک زنانه با مارک بی بی، لباس های ورزشی با مارک بی بی و زیورآلاتی با همین مارک به فروش می رسد. در بین مجموعه فروشگاه های بی بی 215 فروشگاه با نام تجاری بی بی، 32 فروشگاه با نام تجاری بی بی 2، 64 فروشگاه با عنوان بی بی اسپرت و چند فروشگاه هم با برند بی بی اکسس سوریز فعالیت دارند. مانی معشوف نام تجاری بی بی را از روی جمله فلسفی « بودن یا نبودن» شکسپیر در نمایشنامه هلمت انتخاب کرده است:« to be or not to be»
مجله فوربز مانی معشوف را با ثروتی در حدود 1.3 میلیارد دلار به عنوان سومین ثروتمند ایرانی معرفی کرده است. مشعوف فعالیت های گسترده ای در امور خیریه دارد که بخش مهمی از آن در زمینه آموزش کودکان است. او معتقد است سرمایه به دست آمده را باید در امور بنیادین و متعال صرف کرد. او می گوید ارتقاء کیفیت آموزش کودکان مؤثرترین روش برای ارتقاء کیفیت زندگی است. او چند سال پیش مبلغ ۱۰ میلیون دلار را به عنوان کمک به دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو برای رشد و توسعه آموزش هدیه داد که به عنوان بزرگترین کمک مالی به این دانشگاه از زمان تاسیس محسوب می شود. مشعوف به دلیل فعالیت های کارآفرینانه و خیریه اش از سوی بنیادها و موسسه های معتبر جهانی و آمریکا مورد تقدیر قرار گرفته است که آخرین آن از طرف بنیاد Make-a-Wish در لس آنجلس بود.
8. اسحاق لاریان و کارخانه عروسک سازی
تاکنون نام « ام. جی. ای» را شنیده اید؛ اگر فرزند کوچک در خانه داشته باشید و اهل خرید اسباب بازی و عروسک باشید حتما با این نام آشنایی کامل دارد؛ بزرگ ترین کارخانه اسباب بازی و عروسک در جهان که مالک و بنیانگذارش اسحاق لاریان است. او در سال 1332 ( 64 سال) در شهر کاشان به دنیا آمد و 17 ساله بود که به آمریکا مهاجرت کرد. او پس از فارغ‌التحصیلی از رشته مهندسی عمران، به صادرات کالاهای الکترونیکی مشغول شد ولی بعد در سال 2000 تصمیم به ساخت عروسک گرفت و واحد صنعتی در این زمینه راه اندازی کرد و با خلاقیت بالا عروسکی را طراحی کرد که « برتز» نام گرفت و خیلی زود مورد استقبال بازار و از سوی کودکان قرار گرفت تا جایی که به عنوان یکی از کارآفرینان سال در تولید محصولان مصرفی، انتخاب شد. لاریان دو مدل از عروسک های برتز را به نام های ایرانی کامران و یاسمین که فرزندانش هستند، نام گذاری کرد. البته تولید عروسک های برتز دردسرهایی هم در زندگی لاریان به وجود آورد که مهم ترین آن شکایت مدیران شرکت عروسک سازی باربی از او و ادعای کپی برداری از طرح های آن ها بود، موضوعی که در دادگاه مدیران شرکت باربی نتوانستند ثابت کنند و باعث شد تا رای به نفع برتز و اسحاق لاریان صادر شود. یکی از اعضای هیئت منصفه دادگاه به نام «نادین دون» ٢٢ ساله بعد از پایان محاکمه گفت:«من فکر نمی کنم یک شرکت بزرگ با زورگویی بتواند دیگران را از میدان بیرون کند.» همچنین لاریان بعد از پایان دادگاه گفت:«این یک پیروزی برای همه مهاجرانی است که می خواهند دست به یک کار تازه بزنند و رای دادگاه به ما ثابت کرد که رویای آمریکایی واقعا وجود دارد.» پیروزی در دادگاه به اسحاق لاریان انرژی مضاعفی برای تمرکز کار بر عروسک سازی داد و همین موضوع بود که در نهایت به شکل گیری کارخانه « ام. جی. ای» منجر شد؛ بزرگ ترین کارخانه اسباب و عروسک سازی کنونی جهان که درآمد آن لاریان را به جمع میلیاردهای جهان اضافه کرد. چندی پیش خبری مبنی بر علاقه لاریان به راه اندازی شعبه ای از فروشگاه اسباب بازی ام. جی ای در مال سیتی سنتر اصفهان راه اندازی کند.
مجله خبری ایکسب، انتشار اخبار و رویدادهای اقتصاد و صنعت ایران و جهان، معرفی کارآفرینان و فرصتهای کسب و کار
