مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی
خسارت های سیل برای شرکت های هواپیمایی
در تعطیلات نوروز با توجه به شرایط اقتصادی مردم و بروز بحران سیل، با کاهش قابل توجه تعداد مسافر و پرواز رو به رو شدیم. تعداد پروازهای داخلی در تعطیلات سال نو 20 درصد و پروازهای خارجی 50 درصد کاهش یافت. بحران سیل و اخطار درباره عدم سفر به استان های سیل زده و سیل خیز از میانه تعطیلات به لغو بسیاری از سفرهای هوایی انجامید. براساس مقررات اگر مسافر به هر دلیلی از سفر منصرف شود باید به شرکت های هواپیمایی جریمه بپردازد اما با همراهی این شرکت در تعطیلات با مردم، همه مبلغ بلیت به خریداران بازگشت داده و جریمه نقدی هم دریافت نشد.
بروز این مشکل از پنجم تا نهم فروردین ماه زیان قابل توجهی را برای شرکت های هواپیمایی به بار آورد که همان خسارت سیل برای شرکت های هواپیمایی است. نکته دیگر اینکه نرخ بلیت پروازها در تعطیلات نوروز افزایش نیافت و بلیت ها براساس دامنه نرخ تعیین شده در آذرماه 97 به فروش رسید. تلاش کردیم با تقویت نظارت جلوی بروز تخلف درباره قیمت را بگیریم و خوشبختانه جز تخلف بعضی واسطه ها، همه شرکت های هواپیمایی در همراهی با مردم و سیاست های دولت نرخ بلیت را افزایش ندادند. در آغاز تعطیلات به طور محدود شاهد خرید بلیت از سایت های غیرمجاز بودیم اما در ادامه با اطلاع رسانی و تاکید بیشتر بر استفاده از لینک اعتبار سنجی که در سایت انجمن شرکت های هواپیمایی ایجاد شده بود، تخلفی ثبت نشده است.
آینده مبهم
تلاش شرکت های هواپیمایی با وجود فشار تحریم ها و مشکلات تامین ارز پایداری خدمت است. فشار تحریم دسترسی به قطعات هواپیما را محدود کرده و ارز نیمایی هم با سرعت لازم در اختیار شرکت های هواپیمایی قرار نمی گیرد. با توجه به آزادسازی نرخ، شرکت ها قیمت بلیت را سر به سر تعیین می کنند تا مسافران را از دست ندهند اما این انتظار از دولت وجود دارد که محدودیت ها و تکلیفی کردن نرخ برای شرکت های هواپیمایی را به طور کلی کنار بگذارد. براساس قانون برنامه پنجم توسعه و مصوب شورای عالی هواپیمایی آزادسازی نرخ از سیاست هایی است که به خدمات مناسب و پایداری آن می انجامد چراکه سرکوب نرخ هم به ضرر بخش خصوصی فعال در این صنعت و هم به ضرر مسافران است.
اکنون هزینه تمام شده هر ساعت صندلی برای شرکت های هواپیمایی 45 تا 50 دلار است و تلاش شرکت ها این است که خدمات را در همین بازه قیمت به مسافران ارائه کنند. تغییر قیمت باتوجه به شناور بودن نرخ ارز یا در زمان هایی که تردد کمتر است روشی است که همه شرکت های هواپیمایی دنیا براساس آن عمل می کنند. مکلف کردن شرکت های هواپیمایی به اعمال نرخ های ثابت به ضرر مصرف کننده و سرمایه گذاران در این صنعت است و این در حالی است که اگر دولت تعیین نرخ را به مکانیسم عرضه و تقاضا در بازار این صنعت واگذار کند، علاوه بر منافع شرکت ها منافع مصرف کنندگان هم تامین می شود وامکان استفاده اقشار کم درآمد از خدمات شرکت های هواپیمایی رشد می کند. برای مثال قیمت امروز بلیت تهران- مشهد 150 هزار تومان است درحالیکه هزینه تمام شده ارائه این پرواز برای شرکت های هواپیمایی 600 هزار تومان است.
اشتغال در خطر است
تلاش شرکت های هواپیمایی این است که فشارهای اقتصادی را به نیروی انسانی منتقل نکنند اما تعدیل نیرو پیامد ضمنی کاهش پرواز و به دنبال آن کاهش درآمد شرکت هاست. اگر دولت از نرخ گذاری دست برندارد، اشتغال 30 هزار نفر که به طور مستقیم در شرکت های هواپیمایی فعالیت می کنند به خطر می افتد و این آمار غیر از افرادی است که معاش آن ها به طور غیرمستقیم به این بخش بستگی دارد.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
