نگاهی به جذب سرمایه گذاری خارجی و همچنین تولید و فروش نفت نشان می دهد که دولت روحانی با رایزنی های اقتصادی و دیپلماسی توانست مسیرهای جدیدی را به سوی کشور در روابط خارجی باز کند که حاصل آن افزایش حدود 5 برابری سرمایه گذاری خارجی بوده است
در شرایطی هفته دولت شروع شده است که نگاهی به عملکرد اقتصادی دولت حسن روحانی در 6 ساله گذشته روزهای پر فراز و فرود را نشان می دهد؛ دولتی که در 4 سال ابتدایی خود روزهای طلایی را پشت سر گذاشت ولی در 2 ساله گذشته هر چه کاشته بود، عملا پنبه شد و شاخص های اقتصادی با چنان شتابی سقوط کردند که حتی عملکرد خوب دولت در سال های ابتدایی هم زیر سوال رفت و حالا این سوال مطرح است که آیا دولت و مردان اقتصادی اش می توانند در دو سال باقی مانده باز شرایط را حداقل به وضعیت ثبات اقتصادی باز گردانند؟
البته در این بین نباید اثرات منفی خروج آمریکا از برجام را نادیده گرفت، اگر چه که بخشی از کارشناسان معتقدند این اثرات به دلیل نبود مدیریت صحیح شرایط، بیش از انتظار تبعات منفی بر اقتصاد ایران داشته است. برای مثال رشد اقتصادی در 4 سال ابتدایی دولت روحانی بسیار مثبت و رو به رشد بود ولی در دو سال گذشته مسیری دیگر در پیش گرفته است یا قیمت ارز در طول این 6 سال بیش از 3 برابر و ارز پول ملی به شدت کاهش یافت. همچنین این موضوع برای نرخ تورم هم صدق می کند.
یکی از افتخارات دولت حسن روحانی از نظر اقتصادی کاهش شدید تورم و حتی تک رقمی شدن آن برای چند ماه بود؛ زمانی که دولت یازدهم روی کار آمد اقتصاد ایران روزهای به شدت سختی ( همچون امروز) را تجربه می کرد و تورم کشور به حدود 46 درصد رسیده بود، دولت روحانی در یک برنامه 4 ساله این تورم را به زیر 10 درصد رساند اما از سال گذشته عملا همه تلاش های دولت زیر سوال رفت تا جایی که نرخ تورم بار دیگر به بالای 40 درصد و طبق آخرین گزارش به 42 درصد رسیده است. در کنار این شاخص مهم، رشد اقتصادی هم در ابتدای دولت منفی 0.6 درصد بود که حالا به منفی 2.4 رسیده است، اگر چه که در سال هایی 94،95 و 96 برای مقاطعی رشد اقتصادی در کشورمان به بیش از 5 درصد رسیده بود.
جمع بندی عملکر دولت روحانی در حوزه اشتغال هم چندان درخشان نبوده است به طوری که نرخ بیکاری از 10.4 در ابتدای شروع کار دولت حالا به 12 درصد رسیده است؛ اگر چه که جمعیت بیکاران کشور طبق آمارهای مرکز آمار ایران از 3 میلیون 488 هزار نفر به 3 میلیون و 261 هزار نفر رسیده؛ یعنی حدود 220 هزار نفر کاهش پیدا کرده است.
اما در کنار این شاخص های مهم اقتصادی که در این 6 سال همچون بازی یویو در رفت و آمد بوده اند؛ عملکرد دولت روحانی در برخی از حوزه های اقتصادی درخشان بوده و درخشان هم باقی مانده؛ البته برخی از کارشناسان می گویند اگر از فرصت برجام بهتر استفاده می شد ما حالا شرایطی بهتر را شاهد بودیم. نگاهی به جذب سرمایه گذاری خارجی و همچنین تولید و فروش نفت نشان می دهد که دولت روحانی با رایزنی های اقتصادی و دیپلماسی توانست مسیرهای جدیدی را به سوی کشور در روابط خارجی باز کند که حاصل آن افزایش حدود 5 برابر سرمایه گذاری خارجی بوده است.
طبق آمارهای مرکز آمار ایران میزان سرمایه گذاری خارجی در ابتدای دولت روحانی 1.3 میلیارد دلار بوده است که این عدد در پایان سال 97 به 5.1 میلیارد دلار رسیده است. همچنین میزان تولید نفت ایران از حدود یک میلیون بشکه در بین سال های 92 تا 97 به حدود 2.5 میلیون بشکه در روز رسیده است. همچنین دولت روحانی توانسته وابستگی به اقتصاد نفتی را در کشور کاهش دهد به طوری که سهم درآمد نفتی از کل منابع بودجه عمومی دولت از 41 درصد در سال 92 به 31.3 درصد در سال 97 رسیده است.
براساس گزارش سازمان برنامه و بودجه از عملکرد دولت حسن روحانی در عرصه اقتصاد، میانگین قیمت فروش هر بشکه نفت از 104 دلار در سال 92 با 33.8 درصد کاهش به 68.8 دلار در پایان سال 97 رسیده؛ یعنی درآمدهای نفتی دولت از 332 میلیارد دلار در بازه سال‌های 87 تا 91 به 252 میلیارد دلار در بازه سال‌های 92 تا 97 رسیده؛ یعنی 24.1 درصد ریزش در درآمدهای نفتی دولت را شاهد بوده ایم.
در حال حاضر به اعتقاد کارشناسان اقتصادی و فعالان بخش خصوصی مهم ترین اقدامی که دولت باید در حوزه اقتصاد در دستور کار قرار دهد، باز گرداندن ثبات به بازارها و فراهم کردن فضای مناسب برای کسب و کار و بهبود فضای کسب و کار است. دولت روحانی باوجود تلاش های بسیار روزهایی سختی را در دو سال پایانی کار خود در پیش دارد، دو سالی که می تواند برای این دولت تاریخ ساز باشد و نام آن را به عنوان دولتی پیش رو برای همیشه در خاطره ها نگهدارد یا دولتی که کارنامه اقتصادی بدی به یادگار گذاشت.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
