آن چه باعث می شود یک کارآفرین حتی در آستانه 80 سالگی همچنان به توسعه مجموعه صنعتی خود و اشتغال آفرینی فکر کند؛ عشق به کار و تلاش و مسئولیت نسبت به نیروی کار است. نکاتی که محمود زینی یکی از موسسان و مدیرعامل مجموعه صنعتی لایکو بر آن تاکید دارد و می‌گوید از افتخاراتش این است که توانسته برای بیش از 600 نفر که بخش مهمی از آن ها را نیروی جوان تشکیل می دهند، کار ایجاد کند.
او 27 اردیبهشت سال 1320 در مراغه متولد شده و حالا در آستانه 79 سالگی همچنان بسیار فعال است و با قدرت مجموعه صنعتی لایکو را هدابت می کند. او دوران ابتدایی و متوسطه (تا سیکل و کلاس نهم) را درمراغه پشت سرگذاشت و بعد به تهران آمد و دیپلم خود را در رشته طبیعی (تجربی کنونی) در دبیرستان جم قلهک دریافت کرد. او علاقه بسیاری به ادامه تحصیل داشت برای همین در سال 1341 وارد دانشگاه ملی ایران ( شهید بهشتی کنونی) شد و لیسانس خود را در رشته اقتصاد و فوق لیسانسش را در رشته مشاوران اداری اخذ کرد.
زینی همزمان با تحصیل در دانشگاه کار می کرد. او در زمان تحصیل فوق لیسانس آموزشگاه حسابداری زینی را تاسیس و خود نیز در آن مشغول به تدریس شد. همچنین مدتی بعد به استخدام شرکت برق منطقه ای تهران در آمد و بعد از مدت کوتاهی سرپرست گروه‌های تحقیق، بررسی و بازرسی شد. کار اصلی او شناسایی افرادی بود که به شکل های مختلف از پرداخت هزینه های مصرف برق شانه خالی می کردند. خود او گفته است آن زمان روزنامه ها نوشته بودند که 90 درصد مشترکین برق تهران گم شده اند و کار اصلی او و گروهش پیدا کردن این مشترکین بود که به افزایش قابل توجه درآمدهای شرکت برق منجر شد. از دیگر اقدامات مهمی که او در آن زمان در شرکت برق تهران انجام داد، اصلاح امور مشترکین و فرم‌‌های برق جدید و تبدیل آمپراژ ( که هنوز هم در برق تهران مورد اجراست) بود.
بیشتر بخوانید: پژمان نوزاد؛ کارآفرینی که از ماست‌فروشی شروع کرد
او پس از دریافت فوق لیسانس خود با 5 نفر از دوستانش شرکت «آپدیت» را هم جهت ارائه مشاوره و خدمات مالی را هم راه اندازی کردند. این مجموعه با سرمایه اولیه 7500 تومان تاسیس محود زینی به عنوان مدیرعامل آن انتخاب شد. این شرکت مدتی بعد از شروع به کار توانست قرارداد بزرگی با یکی از زیر مجموعه های سازمان برنامه و بودجه ( بخش انفورماتیک) ببندد و از طریق همین قرار داد هم با با کارخانه تریکوتاژ که یک شرکت ورشکسته گردبافی و رنگرزی بود قرار دادی را برای اصلاح ساختاری این کارخانه منعقد کند. پروژه ای که بعد از 9 ماه به نتیجه رسید و محمود زینی و دوستانش کارخانه اصلاح شده را به صاحبانش تحویل دادند. اصلاح ساختاری کارخانه تریکوتاژ برای محمود زینی که چند سال بعد وارد صنعت نساجی شد، تجربه ای بسیار گرانبها بود.
بعد از تجربه موفق شرکت آپدیت محمود زینی در اوایل دهه 50 با همکاری یکی از بستگانش شرکتی به نام « دوپ» برگرفته از دو حرف «پ» پارچه و پوشاک را تاسیس کردند. این کارخانه که در آن محمود زینی مدیرعامل بود چند دستگاه گردباف و دوخت و دوز پوشاک وجود داشت و محصولات بوتیکی تولید می شد که مشتریان بسیاری داشت و همین موضوع هم باعث شد که او جهت توسعه مجموعه و خرید مواد اولیه در سال 1355 به اروپا سفر کند. سفری که با همراهی یکی از دوستانش انجام شد و مسیر زندگی محمود زینی را به کلی تغییر داد. در این سفر دوست و همراهش به او پیشنهاد داد تا با خرید ماشین آلات منسوج نبافته و کالای خواب که تا آن زمان هیچ شرکت دیگری در ایران تولید نمی کرد؛ وارد این حوزه پر کاربرد شود و بتواند تحول مهمی در بازار داخل رقم بزند؛ پیشنهادی که با موافقت و همراهی محمود زینی همراه و به تاسیس شرکت لایکو منجر شد.
خود او درباره تاسیس این مجموعه گفته است:« در یکی از سفرها به آلمان غربی دوستی پیشنهاد کرد منسوج نبافته که تا آن موقع در ایران تولید نمی شد را وارد کنیم . بازدیدی از کارخانه ای آلمانی داشتیم و کار را پسندیدیم. پس از بازگشت به ایران با شرکا در مورد این طرح صحبت کردم و آنها نیز موافقت کردند . از زمان تصمیم گیری تا زمانی که کار به تولید رسید ،یعنی مراحل خرید زمین ، ماشین آلات و انجام مراحل کسب مجوز و راه اندازی تنها هفت ماه طول کشید .» در واقع گروه لایکو فعالیت خود را از سال 1355 با هدف تولید انواع منسوج نبافته شروع کرد و بلافاصله تولید انواع کالای خواب ( لحاف ، تشک ، ملحفه ، بالش و …) را در دستور کار خود قرار داد . گروه لایکو پیشگام تولید کالای خواب در ایران بوده و با بیش از 40 سال تجربه هم اکنون با استفاده از ماشین آلات مدرن و تمام اتوماتیک ، انواع کالای خواب را با استانداردهای بالا و کیفیت مطلوب با نام های تجاری ایران لایی ، چاپرنگ ، ویوانا ، پرک ، کانن و آبی جین تولید و عرضه می کند. « اکنون در گروه لحاف حدود 1500 عدد ست در روز تولید می کنیم . همچنین 5 هزار عدد در روز بالش و کوسن تولید می کنیم .300 عدد تشک و 8 هزار عدد حوله و وسایل آشپزخانه در روز از از دیگر تولیدات ماست . همچنین حدود یک میلیون متر در ماه پارچه تولید می کنیم.»
گروه لایکو نامی صد در صد ایرانی
گروه لایکو فعالیت خود را با تاسیس شرکت ایران لایی در خرداد ماه ۱۳۵۵ و با هدف تولید انواع کالای خواب و منسوج نبافته از سوی محمود زینی و تعدادی از شرکایش شروع کرد. گروه صنعتی که به عنوان اولین تولید کننده کالای خواب در ایران چندسال بعد به لایکو تغییر نام داد. لایکو ترکیبی صد در صد ایرانی از دو کلمه ” لای ” به معنی پارچه ابریشمی و ” کو ” مخفف (کوی) به معنی کوی ابریشم است. کارخانه ایران لایی از ابتدا با ظرفیت مناسب تولید انواع لایی صنعتی، کالای خواب و منسوجات خانگی کار خود را شروع کرد و خیلی زود توانست به دلیل کیفیت کالاهای تولید شده مشتریان زیادی را جذب کند.
یکی از ابتکارات زینی که در توسعه فروش این مجموعه نقشی پررنگ داشته است راه اندازی فروشگاه های زنجیره ای محصولات لایکو در شهرهای مختلف و ایجاد نمایندگی های فروش این مجموعه برای عرضه سریع تر و مستقیم محصولات این گروه صنعتی بود. این مجموعه دارای بیش از 20 فروشگاه و 80 نمایندگی فروش در سطح کشور است. زینی وند در مصاحبه با روزنامه دنیای اقتصادی گفته است:« حُسنی که این فروشگاه برای ما دارد این است که موقعی که مصرف کننده مراجعه می کند و احیانا ایراد و سوالی برایش پیش میآید، بلافاصله از فروشگاه های ما به دفتر مرکزی منتقل میشود و موضوع بررسی میشود و از کارخانه اطلاعات خواسته و جواب منطقی به آن مصرف کننده داده میشود.» در کنار این فرشگاه های زنجیره ای و نمایندگی ها لایکو یکی از شرکت های پیشرو در فروش آنلاین در کشور محسوب می شود و از سال 1392 فروش اینترنتی این مجموعه شروع شد که در همه این سال ها ادامه داشته و توسعه پیدا کرده است.
توسعه و شرکت های زیرمجموعه لایکو
در طول بیش از 4 دهه فعالیت (43 سال) همیشه توسعه این مجموعه و تکمیل زنجیره تامین از اهداف اصلی محمود زینی بوده است و این شرکت در حال حاضر دارای چندین زیر مجموعه (چاپرنگ، ویوانا، دیزین کالرز، پرک، آبی جین و کانن) است و به یک هلدینگ صنعتی در حوزه تولید کالای خواب و منسوجات خانگی بدل شده است. مثلا در سال 1371 با هدف بروز و مدرن کردن خط رنگرزی و چاپ گروه صنعتی لایکو؛ شرکت چاپرنگ در زمینی به وسعت 11 هکتار تاسیس و با خرید ماشین آلات به روز در مدت 16 ماه به بهره برداری رسید. همچنین شرکت ویوانا حدود 15 سال پیش در پی صادرات محصولات لایکو به دیگر کشور راه اندازی و هدفگذاری آن تولید اجناس با کیفیت صادراتی است. در مقابل ویوانا این شرکت برند دیگری با نام «پرک» دارد که به تولید محصولات متوسط از دید طراحی و با قیمت مناسب تر مشغول است. علاوه بر این ها مجموعه «دیزاین کالرز» هم وظیفه تولید و دوخت محصولاتی که طرح های پارچه آن از کشورهای دیگر خریداری شده و در کارخانه چاپرنگ دوخت و تکمیل می شود را دارد.محصولات لایکو شامل انواع لحاف، ملحفه، بالش و کوسن و متکا، تشک، تشک فنری، تشک سفری، حوله، سرویس آشپزخانه، پتو و پارچه و… است. محمود زینی در گفت و گو با روزنامه دنیای اقتصاد گفته:« در این مجموعه از نظرکدینگ ۳تا۴ هزار نوع کالا تولید می شود. ظرفیت لایکو بسیار بالاست و ما می‌توانم بگویم که ۸۰ درصد نیازهای داخلی را تامین میکنیم. شرکت لایکو در سال ۱۳۵۵ با این هدف تاسیس شد که صفر تا صد تولید را کاملا داشته باشد. از منسوج نبافته گرفته تا چاپ و تکمیل، دوخت و توزیع همه‌اش دست خودمان باشد. لایکو حدود ۲۰ فروشگاه دارد که بتوانیم کالاهای لایکو را خودمان عرضه کنیم، فرهنگسازی کنیم و هم به مغازه‌ها یاد بدهیم که این کار چگونه عرضه میشود.»
محمود زینی معتقد است دولت باید جلوی قاچاق و حتی کالاهایی که مشابه با کیفیت آن ها در داخل تولید می شود را بگیرد و همچنین به مردم آموزش دهد و فرهنگ سازی کند تا تفکر استفاده از کالای خارجی به کالای با کیفیت داخلی تغییر کند. « من شخصا مخالف واردات هستم و قاچاق هم مدام عذابمان میدهد. تمام تلاش ما این است که به هر حال یک تولید ملی که در آن جوان‌ها سرگرم و مشغول کار هستند را حفظ کنیم. 600 تا 700 جوان و پرسنل در مجموعه ما کار و محصولی ملی را تولید می کنند و مردم با خرید یک محصول، اشتغال فرزندان کشور را تضمین میکنند. ما در حد خودمان فرهنگ سازی میکنیم که تولید مال شما و جوان های شماست. به نظر من دولت در این زمینه باید وارد عمل شود و خیلی هم پیشنهاد دادیم که مردم متقاعد بشوند که باید از تولیدات داخلی استفاده کنند ولی تا حالا متاسفانه اثرگذاری کمرنگ بوده است. متاسفانه بسیاری از مردم ما دوست دارند کالای خارجی بخرند. البته مردم تا حالا همکاری کردند و بقای ما مدیون مصرفکنندهها است. با خریدی که آن ها از ما میکنند هنوز هر برج میتوانیم حقوق پرسنلمان را بدهیم و خدا را شاکریم. ولی به هر حال در این زمینه انتظار داریم که دولت اقدامات اساسی انجام دهد به خصوص در مورد قاچاق که بیداد میکند. آسیب پذیری نساجی متاسفانه خیلی بالاست و شاهدیم به عنوان های مختلف، مسافر، کولهبری، از بنادر خاص و حتی رسمی با تعرفه های ترجیحی مختلف کالاها وارد کشور میشود و تولید داخلی را تحت شعاع قر میدهد.»
شرکت لایکو در طول سال های گذشته به کشورهای مختلف اروپایی، آسیایی و همسایه صادرات داشته است ولی در حال حاضر بخش مهمی از آن متوقف شده است. محمود زینی در مصاحبه ای که روی سایت لایکو منتشر شده است، می گوید:« ما صادرات خوبی به کشورهای اروپایی داشتیم. ما نخستین شرکت ایرانی هستیم که در نمایشگاه نساجی فرانکفورت حاضر شدیم و 24 دوره متوالی در آن غرفه داشتیم . ما حضور موفقی در بازار کشورهای آلمان ، هلند ، فرانسه ، ایتالیا و سوئیس داشتیم و به همین دلیل حیفم می آمد صادرات به این کشورها را به عنوان حضور یک کالای ایرانی در اروپا قطع کنم. اما ناچار شدیم به خاطر ثبات قیمت دلار آن را متوقف کنیم. اکنون هم با قوانین موجود که باید مواد اولیه را با ارز آزاد بخریم اما ارز صادراتی را به دولت با نرخ ارز مبادلاتی بفروشیم ، صادرات صرف نمی کند. البته برخی بازرگانان کالای ما را به افغانستان، عراق، آذربایجان و گرجستان صادر می کنند.اما من فروش کالا به این کشورها را صادرات نمی دانم چون آنها هر کالایی را با هر کیفیتی می خرند. به هر حال امیدواریم باز هم زمینه حضور ما در بازارهای اروپایی فراهم شود.»
مجله خبری ایکسب، انتشار اخبار و رویدادهای اقتصاد و صنعت ایران و جهان، معرفی کارآفرینان و فرصتهای کسب و کار
