تابستان که شروع می شود، بحران برق و قطعی های آن هم شروع می شود. در همین چند روز گذشته، قطع برق با ساعات طولانی در مناطق مختلف رخ داده است که می تواند در صورت ادامه داشتن به بحران تبدیل شود. حالا مرکز پژوهش‌های مجلس به ارزیابی ابعاد بحران تأمین برق تابستان و راهکارهای مقابله با آن پرداخته است.
طبق این گزارش، تأمين برق مصرفی در تابستان سال جاری با توجه با کاهش حجم بارندگی ها و در نتيجه کاهش ظرفيت نيروگاه های برقابی بيش از پيش به بحران تبدیل شده است. پيش بينی ها نشان می دهد به طور متوسط کمبود تقاضای توان مصرفی بيش از 5000 مگاوات در فصل تابستان خواهد بود.
این در حالی است که بررسی تجربيات سایر کشورها در مقابله با بحران تأمين برق در زمان اوج بار نشان می دهد تمرکز بر مشترکان پرمصرف، تغييرات قيمتی محسوس در روزها و ساعات اوج بار، استفاده حداکثری از رسانه های عمومی و همچنين حمایت از توسعه تجهيزات کم مصرف اصلی ترین راهكارهای مقابله با بحران تأمين برق در اوج بار در دنياست.
این گزارش می نویسد: با توجه به سهم 50 درصدی بخش خانگی در مصرف برق در زمان های اوج بار، کنترل مصرف بخش خانگی نسبت به سایر بخش ها در اولویت است. راهكارهای کوتاه مدت و ميان مدت برای کاهش اوج بار در این بخش عبارتند از: اصلاح نظام تعرفه گذاری اوج بار و زیرساخت های قبوض و کنتورها، استفاده حداکثری از ظرفيت وسایل ارتباطی و همچنين توسعه تجهيزات کم مصرف سرمایشی.
نتایج این پژوهش نشان می دهد تعرفه گذاری فعلی برق خانگی در زمان اوج بار و کم باری غيرمؤثر و ناعادلانه بوده و مشترکان پرمصرف کمتر از مشترکان کم مصرف جریمه مصارف اوج بار خود را احساس می کنند. برای حل این معضل پيشنهاد شده است با تعيين «الگوی مصرف برق در اوج بار» برای اقليم های مختلف، از مصارف بالاتر از الگوی مصرف در زمان اوج بار جریمه اخذ شود و طبق فرمول دقيقی، این جریمه ميان مشترکان کم مصرف توزیع شود. درنتيجه در این روش از آنجا که اکثریت مردم از تشویق ها بهره مند می شوند و تنها 25 درصد از کل مشترکين، جریمه می پردازند، ازسویی مشترکان پرمصرف به اصلاح رفتار خود ترغيب می شوند و ازسوی دیگر نارضایتی عمومی از تغيير تعرفه ها کاهش می یابد.
آنطور که در این گزارش آمده است: تأثيرگذاری تعرفه های اوج بار منوط به اصلاح قبوض و همچنين اصلاح برخی زیرساخت ها در رابطه با کنتورهاست. پيشنهاد شده است که با استفاده بهينه از ظرفيت رسانه ای قبوض برق، مشترکان به صورت واضح اطلاعاتی از قبيل ساعات اوج بار، ميزان مصرف نسبت به سایر ساکنين منطقه یا شهر، ميزان جریمه اوج بار، ميزان کاهش مبلغ قبض در صورت کنترل مصرف و… را در قالب قبوض دریافت کنند. همچنين ضروری است توسعه کنتورهای دیجيتالی و هوشمند به صورت جدی پيگيری شود و با استفاده از ابزارهای نوین بر بستر نرم افزارهای گوشی هوشمند، خوداظهاری قبوض برق به صورت هفتگی در دستور کار قرار گيرد.
به علاوه، براساس تجربه های موفق جهانی، پيشنهاد شده است که با تعطيلی برنامه های تلویزیونی در برخی ساعات خاص در روزهای بحرانی و همچنين نشان دادن نمایشگر وضعيت بحرانی در کنار برنامه های تلویزیونی مشترکان به کاهش مصرف برق ترغيب شوند.
در نهایت از منظر تجهيزات مصرف انرژی، با توجه به اینكه اختلاف اوج بار تابستان و زمستان به بيش از 20000 مگاوات رسيده است باید نقش و اهميت وسایل سرمایشی در کاهش مصرف اوج بار به صورت جدی توجه شود. در این راستا مكانيسم ها برای اسقاط تجهيزات فرسوده و نوسازی آنها و همچنين حمایت از توليدکنندگان و خریداران تجهيزات کم مصرف پيشنهاد شده است. همچنين ضروری است با اصلاح تعرفه ها، روند شتابان گسترش استفاده از کولرهای گازی در مناطق عادی (غيرگرمسير) هرچه سریعتر متوقف شود.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
