تغيير روش شناسي مجمع جهاني اقتصاد در محاسبه شاخص رقابت پذيري جهاني، عامل تنزل رتبه كشور از 69 در گزارش سال گذشته به 89 در گزارش سال جديد بوده و در واقع پس از تطبيق امتيازات سال گذشته با روش شناسي جديد، ايران تنها يك رتبه در مقايسه با سال گذشته تنزل داشته است.
در آخرين گزارش رقابت پذيري جهاني در سال 2018 ، ايران رتبه 89 را در ميان 140 كشور مورد بررسي كسب كرده است. رتبه ای که به نظر می رسد با نزول جایگاه کشور همراه بوده است.
مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی وضعیت این شاخص در ایران را مورد بررسی قرار داده است. این گزارش می نویسد: «تغيير روش شناسي مجمع جهاني اقتصاد در محاسبه شاخص رقابت پذيري جهاني، عامل تنزل رتبه كشور از 69 در گزارش سال گذشته به 89 در گزارش سال جديد بوده و در واقع پس از تطبيق امتيازات سال گذشته با روش شناسي جديد، ايران تنها يك رتبه در مقايسه با سال گذشته تنزل داشته است. اين امر بدين معناست كه در واقع ارزيابي مجمع جهاني اقتصاد بر اساس شاخص رقابت پذيري جهاني، تغيير چشمگيري را در وضعيت كلي محيط كسب وكار ايران منعكس نمي كند. همچنين در ميان 20 كشور سند چشم انداز كه در گزارش رقابت پذيري ارزيابي مي شوند، ايران با دو رتبه تنزل در مقايسه با سال گذشته در جايگاه پانزدهم قرار دارد.»
طبق این گزارش، اگرچه تفاوت زيادي در تعريف مؤلفه ها و به ويژه روش وزن‌دهي اركان بر اساس روش شناسي جديد ايجاد شده، اما اركان دوازده گانه به لحاظ مفهومي تا حد زيادي با گزارش هاي سال هاي گذشته قابل مقايسه هستند. رتبه ايران در ركن «ثبات اقتصاد کلان» (با لحاظ مؤلفه هاي جديد) به شدت سقوط كرده و از 44 در گزارش سال گذشته به 117 در گزارش جديد رسيده است. در ركن «نهادها» نيز تقريباً به وضعيت نابسامان سال 2014 بازگشته و رتبه 121 را كسب كرده است.
ايران كماكان در ركن «اندازه بازار» با كسب رتبه 19 جهان وضعيت خوبي دارد و در اركان «بازار کالا» و «بازار كار» به ترتيب با رتبه هاي 134 و 136 همچنان (با وجود اندكي تغيير در مؤلفه ها) وضعيت نامناسبي قابل مشاهده است. طبق ماده (25) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه ايران (مصوب 14/12/1395) دولت مكلف شده در هر سال رتبه كشور را در شاخص هاي كسب و كار ارتقا دهد. بررسي وضعيت كشور در شاخص رقابت پذيري جهاني نشان مي دهد اين هدف در مورد شاخص مذكور در سال جاري محقق نشده است.
بهترين اركان رقابت پذيري براي ايران به لحاظ رتبه، ركن اندازه بازار (رتبه19) ظرفيت نوآوري (رتبه 65) و انطباق پذيري ICT (رتبه 80) هستند. بدترين وضعيت نيز مربوط به اركان بازار كار (رتبه 136)، بازار کالا (رتبه 134) و نهادها (رتبه 121) است. ايران با وجود كسب امتياز پايين در ركن ظرفيت نوآوري (38 از 100) به دليل اينكه معدودي از كشورها در زمينه نوآوري در كسب وكار پيشتاز هستند، رتبه مناسبي كسب كرده است؛ اما به رغم امتياز بالا در ركن سلامت (77 از 100) به دليل فشردگي رقابت كشورها در اين زمينه، رتبه چشمگيري ندارد.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
