شروع یک کسبوکار با چالشهای زیادی همراه است؛ ولی دوران رشد شرکت هم به تدبر، آنالیز و تصمیمگیریهای آگاهانه نیاز دارد.
هنگامیکه کسبوکاری را آغاز میکنید، ناچارید تصمیمات مهم و مختلفی اتخاذ کنید. موانع و تردیدهای زیادی سر راهتان وجود دارد که پروسهی انتخاب کردن را پیچیده و دشوار میکند.
سؤال اصلی این است که وقتی این موانع اولیه را پشت سر گذاشتید، باید چه راهی برای پیشرفت کسبوکارتان انتخاب کنید؟ سرهات پالا، همبنیانگذار شرکت Barkily به کارآفرینان توصیه میکند سه اصل مهم را در تصمیمگیریهایشان به یاد داشته باشند. او در آخرین پست خود این توصیهها را به همراه مثالها و تجربیات شخصی کسبوکارش، شرح داده است:
مقیاسپذیری
هنگامیکه کسبوکار شما شروع به رشد میکند، باید آماده باشید و راهی مناسب برای توسعهی کارتان بیابید. برای تأمین منابع، عرضهکنندگانی را انتخاب کنید که در صورت لزوم به افزایش تولید شما کمک کنند. اگر به فضای فیزیکی نیاز دارید، باید حساب کنید که اگر تحت شرایطی میخواستید کارگاهتان را گسترش دهید، چه مکانی برای پروسههای شما مناسبتر است. معمولاً مقیاسپذیری در شرایط غیر منتظره پیش میآید؛ بنابراین اگر آن را پیشاپیش در تصمیمگیری خود بگنجانید، کار راحتتری در پیش خواهید داشت.
شاید فکر کنید مقیاسپذیری کسبوکار، هزینهی زیادی به شما تحمیل میکند؛ ولی در بلندمدت باعث میشود پول بیشتری صرفهجویی کنید. بهعنوان مثال اگر اطمینان دارید که کسبوکارتان بهسرعت در حال رشد است، بهتر است از همین امروز به فکر یک انبار بزرگتر باشید. بهاینترتیب دیگر مجبور نیستید در لحظات آخر، به فکر پیدا کردن جایی برای محصولاتتان باشید و در ضمن از حملونقلهای مشکلآفرین هم اجتناب میکنید.
زمانی که اولین کسبوکارم را شروع کرده بودم، از همان مراحل اولیه روی نرمافزار برنامهریزی منابع سازمانی سرمایهگذاری کردم. در آن زمان این سیستم هزینهی زیادی داشت ولی بعدها بازدهی این سرمایهگذاری، ارزش بیشتری برای ما ایجاد کرد؛ چراکه دیگر مجبور نبودیم همزمان با رشد شرکت، پروسهها را تغییر دهیم و بهروزرسانی کنیم.
شک گرایی
این مرحله به زمانی مربوط میشود که یک نفر، با یک پیشنهاد تجاری به شما نزدیک میشود. ممکن است یک تأمینکنندهی منابع، توصیه کند از مواد عالی او استفاده کنید یا فرد دیگری ادعا کند که یک فضای کامل و مناسب برای کسبوکار شما در اختیار دارد. بهتر است با دیدهی شک و تردید به این پیشنهادها نگاه کنید. ممکن است این مواد اولیه یا فضای کاری، مزایای خودشان را داشته باشند؛ ولی شما باید با تعهد به کسبوکارتان، درنهایت دقت و سختگیری گزینهها را بررسی کنید. مخصوصاً اگر فرد پیشنهادکننده نقشی در شرکتتان ندارد، باید ببینید آیا این گزینهها، بهترین انتخابهایی است که میتوانید داشته باشید؟ به یاد داشته باشید که شما هم از قبل، برای رشد کسبوکارتان برنامههایی در ذهن داشتهاید.
ازآنجاکه ما یک کسبوکار تولیدی داشتیم، همیشه با پیشنهادهای مختلف عرضهکنندگان منابع و خدمات روبرو میشدیم. ولی همیشه با هوشیاری و تردید به موضوع نگاه میکردیم و سعی میکردیم در مورد همهی گزینهها بهخوبی تحقیق کنیم. من معتقد بودم که بهعنوان یک شرکت، زمانی که با تحقیق و بررسی جلو میرویم، تصمیمات بهتری میگیریم تا اینکه بخواهیم از اولین پیشنهاد موجود استقبال کنیم. به همین دلیل همیشه وقت کافی میگذاشتیم تا اطمینان حاصل کنیم این انتخابها، ارزشش را دارند.
جریان نقدی
مهمترین فاکتوری که باید در تصمیمگیریهای پولی در نظر داشته باشید، لزوماً میزان هزینه نیست؛ بلکه تأثیر آن در جریان نقدینگی شرکت است. انتخاب ارزانترین پروسه، به این معنی نیست که پول بیشتری برای شرکت صرفهجویی کردهاید؛ چراکه ممکن است این پروسهی ارزان درنهایت ضرر یا هزینهی بسیار بیشتری به کسبوکارتان وارد کند.
فرض کنید دو عرضهکنندهی منابع، با دو پیشنهاد مختلف مقابل شما هستند. اولی محصول یا مواد «A» را به قیمت پایینتر عرضه میکند و برای بازپرداخت، ۳۰ روز به شما فرصت میدهد. دومی، محصول یا مواد «B» را با قیمتی بالاتر عرضه میکند ولی ۶۰ روز برای پرداخت در نظر میگیرد. کدام گزینه را انتخاب میکنید؟ پاسخ این است: هر سناریویی که برای جریان نقدی شرکتتان بهتر باشد.
اولین سالهایی که تازه شرکتمان را تأسیس کرده بودیم، کالاهایمان را برای فروش به یک فروشگاه زنجیرهای بزرگ میفرستادیم. آنها پرداختشان را به دو ماه بعد از فروش کلیهی محصولات به تعویق میانداختند. درست است که فروشگاههای زنجیرهای در مطرح کردن نام برندمان تأثیر خوبی داشتند؛ ولی بهعنوان یک شرکت کوچک این تأخیر دوماهه فشار زیادی به جریان نقدی ما وارد میکرد. بهعلاوه ما هزینهی جداگانهای برای بازاریابی متحمل میشدیم.
همین شرایط باعث شد ما از مزایای یک فروشگاه بزرگ زنجیرهای بگذریم و راههای دیگر را برای توزیع کالاها امتحان کنیم. بعدها متوجه شدیم که شرکت دیگری در همین صنعت، به علت تأخیر در فروش و منقضی شدن تاریخ مصرف مواد، ورشکسته و تعطیل شده است.
پس بهتر است در تصمیمگیریهایتان این سه نکته را مدنظر داشته باشید: مقیاسپذیری، شکگرایی در مقابل پیشنهادات و حفظ جریان نقدی شرکت. در این صورت مسیر بهتری برای توسعهی شرکتتان انتخاب خواهید کرد.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان