به نظر میرسد قیمت نفت در سال 97 بین 60 تا 70 دلار باشد. فعالان حوزه نفتی نگرانی بابت افت قیمت نفت به کمتر از 60 دلار ندارند.
گزارش 96؛ درآمد سیاه
ایران دارای دومین ذخایر بزرگ نفت جهان بعد از عربستان است و نفت در ایران بزرگترین و مهمترین منبع درآمد دولتها محسوب میشود. آنچه از فروش نفت به دست میآید امورات کشور را میگذراند. اما در این بخش نیز چالشهایی وجود دارد که مهمترین آن کمبود سرمایهگذاری و ضعف فناوری است. آخرین آمار منتشرشده از سوی بانک مرکزی نشان میدهد در نیمه نخست سال 96 ارزش افزوده گروه نفت، 5.8 درصد بوده است این در حالی است که در نیمه نخست سال گذشته 9.61 را برای ارزش افزوده این بخش ثبت کردهاند.
رشد تولید در فصل اول سال 96 معادل 5.9 درصد بوده و در فصل دوم 5.8 را تجربه کرده است. آخرین آمارها از صادرات نفت ایران در سال 2017 نیز بیانگر این است که ایرانیها موفق شدند ۷۷۷ میلیون بشکه نفت را به مقاصد کشورهای آسیایی و اروپایی صادر کنند. حجم صادرات نفت خام ایران در حالی طی یک سال گذشته کاهش یافته است که عمده علت آن کاهش خرید مقاصدآسیایی به خصوص هند از نفت ایران بود به طوری که براساس اعلام رسانههای بینالمللی ایران سومین صادرکننده نفت به این کشور است.
از طرف دیگر امریکا با افزایش صادرات نفت خام خود به آسیا توانسته است حجم قابل توجهی از نفت بازارهای ایران از جمله، کره، ژاپن و حتی چین را تصاحب کند. ظاهرا کاهش صادرات نفت خام ایران به بازارهای آسیایی موجب نشده است تا نفت ایران به سمت اروپا برود و ظاهرا صادرات نفت خام ایران به اروپا نیز کاهش پیدا کرده است.
بررسیها نشان میدهد که تولید نفت در کشور در ماه ژانویه 2017 معادل 3.79 میلیون بشکه در روز بوده است. در فوریه این میزان به روزانه 3.814 میلیون بشکه رسیده است و در مارس مجددا کاهش داشته و تولید نفت روزانه 3.792 میلیون بشکه بوده است. در آوریل 3.795 میلیون بشکه در روز، در می 3.795 میلیون بشکه در روز، در ژوئن 3.79 میلیون بشکه در در روز، در جولای 3.833 بشکه در روز، در آگوست 3.835 میلیون بشکه در روز، در سپتامبر 3.823 میلیون بشکه در روز، در نوامبر 3.82 بشکه در روز و در دسامبر 3.832 میلیون بشکه در روز تولید شده است. در ژانویه 2018 نیز این میزان تولید به 3.83 میلیون بشکه در روز رسیده است.
چشمانداز مثبت سال97
پیشبینیها حاکی از آن است که در سال آینده میلادی مصرف دنیا افزایش چشمگیری خواهد داشت. به گونهای که یک میلیون و 730 هزار بشکه تقاضای جدید ایجاد میشود. بنابراین سال جدید میتواند سال خوبی برای نفت دنیا باشد و رشد اقتصادی در تمام دنیا نیز رونق بازار انرژی و مصرف انرژی را به دنبال خواهد داشت. از سویی به نظر میرسد قیمت نفت در سال 97 بین 60 تا 70 دلار باشد. فعالان حوزه نفتی نگرانی بابت افت قیمت نفت به کمتر از 60 دلار ندارند. البته آنها بر این باورند که ایران چندان اصراری به افزایش قیمت نفت بالای 60 دلار ندارد.
البته در خصوص بازار نفت نگرانیهایی نیز وجود دارد. سقوط سهام شرکتهای امریکایی نشان میدهد که پایههای اقتصادی این کشور دچار مشکل شده است. کارشناسان میگویند اگر اقتصاد امریکا دچار مشکل شود، بازار نفت نیز تحت تاثیر آن قرار خواهد گرفت. از سویی سناریوهایی نیز در خصوص ماندن یا رفتن ترامپ از برجام مطرح است که برخی اعتقاد دارند حتی اگر امریکا از این توافق خاج شود و ایران را تحریم کند، اروپاییها در این توافق میمانند. اما برخی دیگر اعتقاد دارند عدم حضور امریکا مجددا ایران را با مشکل مواجه میسازد.
سیدحمید حسینی
عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران
سال 96 برای شرکت نفت سال کمتنشتری نسبت به سالهای گذشته بود و توانست چند قرارداد توسعه میادین نفتی را امضا کند و به مرحله اجرا برساند که مهمترین آن هم قرارداد توتال بود. البته حوادثی مانند آتشسوزی و غرق شدن سانچی تا حدودی بخش نفتی کشور را تحت تاثیر قرار دارد. اما در مجموع شاید سال 96 سال درخشانی برای نفت نبود. تحولات عمدهای در این سال اتفاق افتاد؛ برخی از پروژهها به نتیجه رسید و برخی از پروژهها امضا شد. از لحاظ قیمتی نیز سال خوبی برای نفت بود.
سال 96 نخستین سالی بود که درآمدهای نفتی به طور کامل بر اساس آنچه در بودجه وجود داشت، محقق شد و مقداری مازاد درآمد هم از صادرات نفت خام عاید کشور شد. در سال 96 حدود 18 درصد افزایش قیمت نفت را تجربه کردیم که برای کشورهای اوپک افزایش خوبی است. یکی از دلایل عمده بالا ماندن قیمت نفت نیز توافق اوپک است. هرچند ما بر اساس توافق اوپک نمیتوانیم افزایش تولید داشته باشیم، اما در سال 96 توانستیم فراتر از سهمیهمان تولید و صادر کنیم.
البته با توجه به اینکه ونزوئلا نمیتواند سهمیه مقررشده خود در اوپک را محقق کند، افزایش تولید ما چندان تاثیری در بازار نداشته و روند مثبت آن همچنان طی شده است. اما اینکه وضعیت آینده قیمت نفت چه خواهد شد، به تصمیم ترامپ برای ماندن و رفتن از برجام بستگی دارد. صنعت نفت بیشتر از سایر بخشها از برجام منتفع شد و هرگونه اختلال در برجام میتواند این بخش را مجددا متضرر کند.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان