به اعتقاد کارشناسان مهم ترین سیاست هایی که باید برای مدیریت منابع آب در نظر گرفته شود شامل سياست حفظ منابع موجود آبی کشور و سيستم مدیریت توسعه یافته، سياست مدیریت تقاضا و همچنين سياست کاهش وابستگی به ميزان بارش ساليانه به وسيله استفاده از منابع آبی بااطمينان است.
کشور ایران از لحاظ شاخص های مختلف بين المللی در وضعيت تنش آبی قرار دارد. وضعيت نابسامان مدیریت منابع موجود آبی کشور یكی از علل اصلی قرار گرفتن ایران در شرایط تنش آبی است. در صورت ادامه وضع موجود مدیریت منابع آب، کشور ایران با مشكلات متعددی ازجمله مشكلات اجتماعی، سياسی و اقتصادی مواجه خواهد شد. ازاین رو باید سياست ها و راهكارهای مناسبی جهت مدیریت وضع موجود و برون رفت از وضعيت تنش آبی اتخاذ شود.
مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی ویژه به بررسی تطبیقی اقدامات موفقیت آمیز صورت گرفته از سوی برخی از کشورها و دولت های محلی همچون ایالت کالیفرنیای آمریکا پرداخته است. ازجمله ابتدایی ترین سياست های اتخاذ شده توسط این ایالت در زمينه مدیریت بحران آب، سياست حفظ منابع موجود آبی؛ همچون جلوگيری از اتلاف آب در فرایند انتقال است. همچنين استفاده از روش های آبخيزداری و پر کردن آبخوان ها به وسيله کنترل سيلاب ها جهت جلوگيری از تبخير آب و کنترل نوسانات تأمين آب، از روش های مؤثر در این زمينه است.
ازجمله سياست های متداول دیگر در زمينه مدیریت بحران آب در کشورهای موفق، می توان کاهش وابستگی به منابع با اطمينان کم، همچون بارش ساليانه و تكيه بر منابع با اطمينان بيشتر، همچون آب های توليد شده توسط آب شيرینکن ها و تصفيه فاضالب را بيان کرد.علاوه بر این ها مدیریت تقاضا نيز ازجمله سياست های رایج در زمينه مدیریت بحران آب است، به این صورت که کشورهای موفق با وضع تعرفه ها و مشوق ها، ميزان و نحوه مصرف آب را مدیریت می کنند.
برای مثال آن ها جهت استفاده کشاورزان از فاضالب تصفيه شده، مشوق ارائه می دهند؛ اما در عوض، تعرفه آب تازه برای استفاده کشاورزان بسيار بالاتر از تعرفه های معمول جهانی است. به اعتقاد کارشناسان رعایت این سیاست ها و پياده سازی مناسب آن علاوه بر استفاده بهینه از منابع و ذخایر آبی می تواند افزایش بهره وری و توليد محصولات کشاورزی بیشتر بر واحد آب را به همراه داشته باشد. اتفاقی که به گزارش مرکز پژوهش های مجلس در کالیفرنیا رخ داده و تولید محصولات کشاورزی در این ایالت آمریکا چهار برابر شده است.
به اعتقاد کارشناسان مهم ترین سیاست هایی که باید برای مدیریت منابع آب در نظر گرفته شود شامل سياست حفظ منابع موجود آبی کشور و سيستم مدیریت توسعه یافته، سياست مدیریت تقاضا و همچنين سياست کاهش وابستگی به ميزان بارش ساليانه به وسيله استفاده از منابع آبی بااطمينان است.
در گزارش مرکز پژوهش های مجلس با اشاره به شرایط ایران، آمده است:« برای مدیریت صحيح منابع آب لازم است وضعيت کمبود و یا بحران آب در کشور مشخص شود. براساس شاخص «فالكن مارک» کشورهایی که سرانه آب تجدیدپذیر آنها کمتر از 1700 مترمكعب در سال است، در شرایط تنش آبی قرار دارند.”
بنابر این گزارش «براساس گزارش فائو در سال 2005 ،سرانه آب تجدیدپذیر ایران برابر 2000 مترمكعب در سال بوده است. بر این اساس ایران در ميان کشورهای بدون تنش آبی قرار داشته است. اما به دليل افزایش جمعيت و کاهش بارش در سال های اخير، این مقدار کاهش یافته و طبق گزارش بانک جهانی در سال 2014، سرانه آب به مقدار 1639 مترمكعب رسيده است.بنابراین طبق این شاخص ایران در شرایط تنش آبی قرار دارد.
«کميسيون توسعه پایدار سازمان ملل، ميزان برداشت از منابع آب تجدیدپذیر هر کشور را به عنوان شاخص اندازه گيری بحران آب معرفی کرده است. طبق این شاخص اگر کشوری ساليانه بيش از 40 درصد منابع آب تجدیدپذیر خود را برداشت کند، در وضعيت بحران شدید آب قرار خواهد داشت. ایران در سال 2016 حدود 108 درصد از منابع آب تجدید شونده خود را برداشت کرده و در نتيجه کشور از نظر این شاخص در وضعيت تنش آبی شدید قرار دارد.»
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
