در حالی که انتظار میرفت با اجرای سیاستهای تازه بانک مرکزی قیمت ارز روند کاهشی خود را تا پایان هفته حفظ کند، در میانه هفتهای که گذشت، وضعیت تغییر کرد.
ایمان ربیعی- در حالی که دلار هفته خود را در کانال ۱۳ هزار تومان آغاز کرد اما مدتی بعد با وجود ورود به کانال ۱۲ هزار تومان، در این محدوده قیمتی دام نیاورد و به سرعت برگشت به این کانال را ترجیح داد.
این اتفاق در حالی رخ داد که همتی، رییس کل بانک مرکزی بر برگشت قیمت ها در بازار ارز تاکید کرد و گفت: این قیمت ها واقعی نیست.البته عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات غیر نفتی نیز در این میان فشاری مضاعف را بر سیاستگذار وارد می کند . توضیحات همتی در این خصوص اینجاست. بسیاری از فعالان بازار دلیل این رفتار عجیب بازار را در واکنشهای حساب شده و آنی دلالان و صرافان به وضعیت بازار میدانند.
به عبارت دیگر به محض آنکه سیاست تازهای از سوی بانک مرکزی با هدف کنترل بازار اجرایی میشود، دلالان نیز سیاست تازه ای را در پیش می گیرند. واگذاری کار خرید و فروش از سوی صرافان به دلالان نیز ترفند دیگری برای در اختیار نگه داشتن نبض بازار از سوی صرافان است.
در چنین شرایطی صرافان با امتناع از خرید و فروش مشتریان را راهی بازارهای حاشیه خیابان می کنند تا مشتری مجبور شود به قیمت های اعلامی دلالان حاشیه بازار تن بدهد.
یکی از صرافان قدیمی منطقه فردوسی در خصوص رفتار بازار گفت: بازارساز این روزها به دلیل کنترل شدید قیمت ارز تاثیر فراوانی بر بالا و پایین شدن قیمتها دارد. به عبارت دیگر از آنجا که محدوده عرضه ارز بسیار کوچک شده است، کافی است از میان همین چند صرافی که فعالیت قانونی برای فروش ارز دارند، معدودی از خرید و فروش امتناع کنند تا ظرف دو ساعت تاثیر این رفتار بر بازار روشن شود.
وی حتی به عملکرد بانک مرکزی نیز اشاره کرد و گفت: وقتی صفر تا صد یک بازار، آن هم بازاری چون بازار ارز را بخواهید کنترل کنید، طبیعی است که اندکی تامل در عرضه دلار و یورو به سرعت قیمتها را بالا و پایین خواهد کرد.
او در پاسخ به این سئوال که آیا راست است دلالان در حقیقت پیشکاران برخی صرافیها هستند که در خیابان فعالیت میکنند، پاسخی روشن نداد.
فعالیت در عین ممنوعیت
هر چند هیچ گاه فعالیت دلالان ارز در محدوده خیابان فردوسی و سبزه میدان و دیگر خیابانهای اطراف قانونی نبوده است، اما به فراخور در دورههای گوناگون تاکید میشود که فعالیت این دلالان غیرقانونی است و برخورد پلیسی و قضایی با آنها صورت خواهد گرفت. این اما تمام ماجرا نیست چرا که در دورههای عادی به رغم ممنوعیت دلالان ارز با بسته ای دلار و ۱۰ هزار تومانی در خیابان، با صدای بلند فعالیت خود را فریاد میزنند و حالا در سایه تشدیدغیر قانونی شدن یا اجرای قانون، ایستادن در خیابان و زمزمه در خصوص فعالیتشان را در دستور کار قرار میدهند.
با این حال به نظر می رسد الاکلنگ بازی قیمت ها بیشتر به رفتار دلالان برای در اختیار گرفتن بازار باز میگردد چرا که در دورههای اجرای سیاستهای بانک مرکزی بلافاصله تغییر رویه آنها مشهود است.
برخی ناظران بازار میگویند به محض آغاز ریزش قیمتها در بازار، دلالان و صرافان دست از کار میکشند و با پاسخ خرید و فروش ارز نداریم؛ حتی از اعلام قیمت خودداری میکنند. در پاسخ به اصرارهای مداوم نیز قیمتهای پرت می دهند یا حتی نرخ دیروز را اعلام می کنند.
مشتری نمیداند اصل داستان چیست، فضایی مبهم شکل میگیرد در حالی که برای مقابله با ریزش قیمتهاست که چنین اقدامی در دستور کار قرار میگیرد.
از سوی دیگر صرافیهای بانکها ارز را با قیمت پایینتر از قیمت اعلامی بازاریها میفروشند و همین باعث شکلگیری صفهای طولانی مقابل صرافیهای بانکها برای بهرهگیری از این مابه التفاوت ایجاد شده می شود.فشار تقاضا در بازار وضعیتی تازه ایجاد می کند.
افزایش مشهود تقاضای ارز زمینه را برای بالا رفتن دوباره قیمتها در صرافیها تحت تاثیر تقاضای غیرواقعی و کاذب را فراهم میکند و در نتیجه مانعی نامرئی مقابل ریزشها شکل میگیرد.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان