صندوق های بازنشستگی در کشور با بحران جدی مواجه هستند و باید امروز تدبیری برای آنها اندیشیده شود؛ اگر حل این مشکل را به سبب دشواری که به طور معمول انجام آن برای دولت ها به همراه دارد به دولت بعدی موکول شود، دیر خواهد شد.
به گزارش ایرنا، هم اکنون در صندوق تامین اجتماعی 6.37 نفر کار می کنند و یک نفر بازنشسته است این در حالی است که در سال ١٣۵۴ معادل ٢۵.٢ نفر کار می کردند و یک نفر بازنشسته بود.
«علی دهقان کیا»نائب رییس کانون بازنشستگان شهرستان تهران پیشتر اعلام کرده بود:تا سال ٨٨ مشکل خاصی نداشتیم و بیشتر مشکلات از آن سال به بعد مشهود است. رشد بیمه شده ها از سال یاده شده ۴.٩ درصد و رشد مستمری بگیرها ٨.۴درصد بود .
بحران صندوق های بازنشستگی
«علی سرزعیم»معاون امور اقتصادی وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی به ایرنا،گفت: اگر صندوق های بازنشستگی اصلاح نشوند ابعاد بحرانی خواهد داشت که اعتراض های کنونی در مقابل اعتراض هایی که اگر در خصوص صندوق ها صورت بگیرد کاریکاتوری بیش نخواهد بود.
وی اظهار داشت: اگر هیچ کاری نکنیم و به عبارتی دست به صندوق ها نزنیم روند کنونی نشان می دهد تا 10سال دیگر صندوق تامین اجتماعی ورشکست می شود.صندوق لشگری و بازنشستگی کشوری هم اکنون ورشکسته هستند.
روند کنونی نشان می دهد تا 10سال دیگر صندوق تامین اجتماعی ورشکست می شود.صندوق لشگری و بازنشستگی کشوری هم اکنون ورشکسته هستند.
صندوق تامین اجتماعی یکی از بزرگترین صندوق های کشور است که بیش از 40میلیون نفر مخاطب دارد که حدود 12میلیون خانوار کشور را در بر می گیرد.
تردیدی نیست، صندوق ها با بخشی از جمعیت کشور مواجه هستند که دیگر توان کارکردن برای تامین معاش را ندارند و در صورت ورشکستگی صندوق ها و ندادن حقوق به بازنشستگان، مخاطبان این صندوق ها توان کار دوباره برای تامین معاش را ندارند.
این در حالی است که بازنشستگان کشور به طور عام در سه دهک فرودست جامعه قرار دارند.
صندوق فولاد کشور هم اکنون86 هزار حقوق بگیر دارد و هر ماه پای ثابت اعتراضات بازنشستگان صندوق فولاد کشور هستند.
همچنین دهقان کیا در خصوص صندوق فولاد نیز گفت: این صندوق 9هزار و 150 بیمه گذار دارد.همچنین صندوق صدا و سیما 13هزار و 100 نفر بیمه گذار و 13هزار و400هزار نفر بازنشسته دارد.
وی با بیان اینکه سایر صندوق ها همین وضعیت را به طور تقریب دارند، گفت: در کل 55میلیون و 382هزار نفر تحت پوشش صندوق های بیمه ای قرار دارند که 69درصد از جمعیت کشور را در بر می گیرد.
بحران بزرگی در راه است
تردیدی نیست،بحران بزرگی در راه است که به گفته «محسن رنانی» عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان بحرانی بزرگتر از بحران آب و مسائل زیست محیطی است.
صندوق های بازنشستگی پول زیادی از مردم گرفته اند اما سرمایه گذاری خوبی نکرده اند و هم اکنون با دشواری، مواجه شده اند
صندوق های بازنشستگی پول زیادی از مردم گرفته اند اما سرمایه گذاری خوبی نکرده اند و هم اکنون با دشواری، مواجه شده اند.
هم اکنون صندوق فولاد کشور حداقل با 20روز تاخیر حقوق بازنشستگان را پرداخت می کند.
سرزعیم گفت: حتی اگر زمان به 26 سال پیش برگردد و صندوق ها به شکل درست هم مدیریت می شد صندوق ها فقط می توانستند 30درصد از منابع خود را تامین کنند.
مشکلات صندوق ها
معاون اقتصادی وزارت کار با اشاره به برخی از مشکلات که موجب شده است صندوق های بازنشستگی با مشکل مواجه شوند،اظهار داشت: دو موضوع، علت اصلی ورشکستگی صندوق ها است.
وی ادامه داد: جامعه ایران از 50سال پیش به لحاظ افزایش امید به زندگی بهبود یافته است به طوری که متوسط عمر افزایش یافته است.به طور مثال اگر قرار بود در گذشته یک نفر پس از بازنشسته شدن 5تا10سال از صندوق بازنشستگی حقوق دریافت کند هم اکنون به لحاظ افزایش متوسط عمر حدود 30سال حقوق دریافت می کند و حتی پس از مرگ هم اگر دختر ازدواج نکرده داشته باشد حقوق بازنشسته پس از فوت بازنشسته ادامه می یابد و به فرزند دختر ازدواج نکرده می رسد.
یادآور می شود، چندی پیش در گفت و گو با زنی سالخورده حدود 91 ساله متوجه شدم که وی به علت فوت همسر حدود 35سال است که از حقوق بازنشستگی پدر بهره مند می شود.در واقع حدود 65سال است که صندوق بازنشستگی حقوق دریافت می کند.
سرزعیم توضیح داد: به همین سبب طلاق های صوری افزایش یافته تا بازماندگان بتوانند از صندوق پول بگیرند و این در حالی است بازنشستگی زود هنگام هم اتفاق افتاده است.
سرزعیم گفت:بسیاری از مشاغل که سخت و زیان آور محسوب می شود فرد با 20سال کارکردن بازنشسته و 30روز حقوق را دریافت می کند.
میانگین سن بازنشستگی در ایران 52سال
کشورهای توسعه یافته در حال تغییر سن بازنشستگی از 60به 65 سال هستند.میانگین سن بازنشستگی در این کشورها 60سال و در ایران 52 سال است.
میانگین سن بازنشستگان لشگری و کشوری 47تا48سال است و به همین علت ورودی به صندوق های بازنشستگی زیاد و خروجی آن کم است.
اصلاح قوانین در صندوق های بازنشستگی
سرزعیم معتقد است:دو گام اساسی برای بهبود وضعیت صندوق های بازنشستگی می توان برداشت که یکی اصلاح قوانین است به طوری که بازنشستگی زود هنگام را کم کنیم و از سوی دیگر می توان سنوات که به ازای هر سال یکماه حقوق می دهند را کاهش داد. هم اکنون این میزان در کشور ایتالیا 16روز و در کشورهای دیگر 10روز به ازای یکسال است.
دو کار سخت
دو کار سخت باید انجام شود تا بتوان از ورشکستگی صندوق ها جلوگیری کرد.یکی اصلاح قوانین درون صندوق ها است که حذف تدریجی امتیازها از جامعه اندکی دشوار است.
بسیاری از موارد دیده می شود، زن شاغل که همسر شاغلش را از دست می دهد از دو سو می تواند بازنشستگی دریافت کند. از یک سو همسر و از سوی دیگر بازنشستگی خودش که باید بتدریج با اصلاح برخی از قوانین یک حقوق حذف شود اما این مهم نیاز به زمان و اصلاح قوانین دارد.
تردیدی نیست، پس گرفتن برخی از امتیازها در صندوق های بازنشستگی، بدبینی به دولتها را همراه دارد اما در صورتی که کاری امروز صورت نگیرد آیندگان با دشواری های زیاد مواجه خواهند شد.
دولت ها باید زمینه اعتماد از سوی مردم را ایجاد کنند.هرچه فاصله ها بین دولت و مردم افزایش یابد و هرچه نابرابری در جامعه ای فزونی یابد دشوار است که برخی از امتیازها را از جامعه پس گرفت.
در این پس گیری امتیازهای به غلط داده شده در صورتی امکان پذیر است که فاصله زندگی آحاد جامعه به لحاظ سطح زندگی به طور تقریب یکسان باشد.
در جامعه ای که نابرابری و تبعیض همواره در مقابل دیدگان مردم خود را عریان کند جامعه بسختی می تواند پذیرای این سخت گیری های یاد شده باشد.
در جامعه ای که می خواهد قوانین دست و پاگیر و پرهزینه را رفع کند باید جامعه پویا بر محور تولید باشد و آحاد مردم همواره از حمایت های اجتماعی برخوردار باشند.
تغییر سن بازنشستگی و حذف قوانین دست و پاگیر صندوق های بازنشستگی تدبیری را می طلبد که با امید همراه باشد تا بتوان روزگار اطمینان بخشتری را به جامعه نوید داد.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان