هزینه انرژی خورشیدی در شیلی از سال ۲۰۱۴ تا امسال حدود ۶۰ درصد پایین آمده و باعث شده که حتی معادن هم دنبال برق تولیدی توسط انرژی‌های تجدیدپذیر باشند
مواد معدنی در بیابان آتاکاما در شمال شیلی آن‌قدر فراوان است که بنا بر یک ضرب‌المثل قدیمی، اگر به کوه لگد بزنید مس بیرون می‌ریزد.
یک قرن بعد از اینکه معادن مختلف – مس، طلا، لیتیوم یا سنگ آهن- در این بیابان برای اولین بار باز شدند، رسیدن به مواد معدنی سخت‌تر از گذشته شده است. هرچه معدنچیان عمیق‌تر زمین را حفر کنند، تمرکز مواد معدنی در زمین کمتر می‌شود. معنی‌اش این است که شرکت‌ها برای استخراج میزان مشابه مواد معدنی مجبورند کارهای دردسرسازتری را انجام بدهند که میزان آلوده‌کنندگی بیشتری نیز دارد. برای مجموعه این کارها به انرژی زیادی نیز نیاز است.
شیلی سوخت فسیلی زیادی ندارد و به واردات وابسته است و همین مسئله، برق را در این کشور بسیار گران کرده است. در ۲۴ سال از ۳۰ سال گذشته، هزینه انرژی در شیلی بالاتر از متوسط قیمت انرژی در جهان بوده. در گران‌ترین سال که سال ۲۰۱۱ بود، قیمت برق در هر کیلووات ساعت حدود ۱۵۱ دلار بود، یعنی دو برابر قیمت متوسط جهانی. در عین حال، شیلی برای تامین برق مورد نیاز خود به همسایگان غیرقابل اعتماد وابسته بود و بارها در طول سال دچار نبود برق و خاموشی‌های طولانی‌مدت می‌شد.
در سال ۲۰۱۳، شیلی قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن، ۲۰ درصد از انرژی این کشور تا سال ۲۰۲۵ باید از منابع تجدیدپذیر تامین شود. این قانون باعث شد پروژه‌های مختلف در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر در شیلی آغاز شود. درواقع کمبود سوخت‌های فسیلی در شیلی باعث شد چاره دیگری جز سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر برای آینده باقی نماند.
در سایر نقاط جهان هم محبوبیت انرژی بادی و خورشیدی بالا رفته، اما در شیلی حتی جغرافیا هم به سود این پروژه‌ها عمل می‌کند. آتاکاما خشک‌ترین بیابان جهان است و نسبت به هرجای دیگری در دنیا، اشعه خورشیدی بیشتری دریافت می‌کند. همچنین بادهای شدیدی در آن از سمت ساحل اقیانوس آرام و کوه‌های آند می‌وزد که باعث می‌شود این بیابان انرژی بادی زیادی نیز تولید کند. این یعنی هزینه تولید انرژی در شیلی نسبت به گذشته می‌تواند کاهش زیادی نشان دهد.
شیلی حالا یکی از تولیدکنندگان انرژی ارزان در جهان است و در کنار کشورهایی مثل مکزیک و برزیل به عنوان یکی از ده بازار نوظهور انرژی‌های تجدیدپذیر آینده شناخته می‌شود و حتی پیشرو تحولات به سمت انرژی پاک در امریکای لاتین هم به شمار می‌رود.
اکثر ظرفیت تولید انرژی تجدیدپذیر در بیابان آتاکامای شیلی صرف استخراج معادن می‌شود. معادن درواقع مصرف‌کننده یک‌سوم از کل استفاده انرژی در شیلی هستند و هزینه برق و سوخت حدود ۱۱ درصد از کل هزینه‌های معادن در شیلی را به خود اختصاص داده است. از آنجا که هزینه انرژی خورشیدی در شیلی از سال ۲۰۱۴ تا امسال حدود ۶۰ درصد پایین آمده، معادن هم به این نتیجه رسیده‌اند که در انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کنند و با برق تولیدی آنها، کار خودشان را پیش ببرند. شرکت دولتی کودلکو که تولیدکننده مس است، یکی از همان‌هاست.
مناطق مرکزی شیلی پرجمعیت‌ترین و مسکونی‌ترین مناطق در این کشور هستند. تا همین پارسال، برقی که توسط انرژی‌های تجدیدپذیر در مناطق شمالی تولید می‌شد، قابل انتقال به مناطق مسکونی‌تر نبود اما حالا هم معادن و هم منازل دارند برقی را که توسط انرژی‌های تجدیدپذیر تولید شده استفاده می‌کنند. شیلی تا پایان سال ۲۰۱۷، ۱۴ درصد از برق موردنیازش را از انرژی خورشیدی و بادی به دست آورد و هدفش را این قرار داده که تا سال ۲۰۵۰ این رقم را به ۷۰ درصد برساند. پنل‌های خورشیدی عظیم و توربین‌های بادی عظیم که در بیابان آتاکاما پراکنده شده‌اند بسیار قابل توجه‌اند و در شرایطی که تغییرات آب و هوایی نیز شدید است، این تجهیزات کاملا یک سرمایه‌گذاری مفید و موثر برای آینده شیلی به شمار می‌آیند.
پنل‌های خورشیدی در بیابان آتاکاما توسط شرکت اسیونای اسپانیا و تحت عنوان ال رومرو اداره می‌شوند. آنها بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی در امریکای لاتین را تشکیل می‌دهند و چهره آینده شیلی هستند. درواقع شیلی از لحاظ منابع قدیمی انرژی وضع خوبی ندارد اما از لحاظ منابع تجدیدپذیر و سرمایه‌گذاری در آنها در بهترین موقعیت است.
در عین حال در شیلی به این نکته توجه شده که برای کاهش نابرابری‌های اجتماعی باید اصلاحاتی را در حوزه تحصیلات و اشتغال صورت داد ولی هیچ‌یک از اصلاحات اجتماعی بدون دسترسی به انرژی امکان‌پذیر نخواهد بود. بنا بر این اهداف، انرژی‌های تجدیدپذیر حتی باعث اصلاحات اجتماعی و به تبع آن، رشد اقتصادی نیز خواهند شد. با این اوصاف، آینده شیلی از بیابان آتاکاما می‌گذرد.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
