فرش دستباف ایران به عنوان یک کالای صادراتی غیر نفتی می تواند بازارهای جهانی را همچون گذشته در اختیار گیرد و اقتصاد کشور را از حالت تک محصولی و وابستگی به نفت خارج سازد. این کالای مهم با نقش های خاص و منحصر به فرد، هنر ایرانی را در جهان به نمایش می گذارد.
گسترش و توسعه صادرات غیرنفتی از جمله برنامه های مهم دولت دوازدهم در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی به شمار می رود که در این میان حوزه فرش دستباف ایران به دلیل جایگاه والایی که در جهان دارد می تواند به خوبی پاسخگوی تقاضاها در این زمینه باشد و بر بازارهای جهانی تسلط یابد تا اینگونه به صورت عملی به اجرای اقتصاد مقاومتی بپردازد. بر این پایه متولیان امر با تمرکز بر راهکارهای بهینه جهانی شدن، می توانند در کنار شکوفایی استعدادها در این عرصه در زمینه ارزآوری و رشد صادرات غیر نفتی نیز نقش مهمی ایفا کنند.
نمایشگاه فرش دستباف تهران به عنوان یک نمایشگاه تخصصی عرضه فرش دستباف از جمله رویدادهای مهم این حوزه به شمار می رود که هر ساله پذیرای تعداد زیادی از بازرگانان داخلی و خارجی است. این نمایشگاه در سال گذشته شاهد حضور بازرگانانی از کشورهای روسیه، آفریقای جنوبی، هند، چین، ژاپن، جمهوری چک، کویت، یونان، برزیل، آلمان، ازبکستان، دانمارک، صربستان، رومانی، اروگوئه، آذربایجان، کرواسی، سوئد، امارات و … بود که این مهم می تواند بر میزان پویایی بازار فرش دستباف بیفزاید.
ایرنا به مناسبت آغاز به کار بیست و ششمین نمایشگاه فرش دستباف تهران در محل نمایشگاه بین المللی و ضرورت توجه به این مهم با «محمد مهدی فرشچی موحد» معاون امور اقتصادی و بازاریابی مرکز ملی فرش ایران و «سید جواد مختارزاده قیاس آل رسول» از بازرگانان صادرات فرش کشور به گفت وگو پرداخته است.
فرشچی موحد با اشاره به اولویت افزایش صادرات فرش دستباف برای مرکز ملی فرش ایران و تولیدکنندگان این حوزه، گفت: این مرکز بر پایه آمار در 1395 خورشیدی از لحاظ ارزشی 359.8 میلیون دلار و در زمینه وزنی پنج هزار و 741 تن صادرات داشته که نسبت به 1394 خورشیدی که 290.6 میلیون دلار و به مقدار پنج هزار و 60 تن بوده است، شاهد رشد ارزشی 23.80 درصدی و افزایش وزنی 13.46 درصدی بوده ایم که این امر حکایت از افزایش روند صادرات دارد و در 1396 خورشیدی نیز این روند با جدیت بیشتری پیگیری می شود.
در 1395 از لحاظ ارزشی 359.8 میلیون دلار و در لحاظ وزنی پنج هزار و 741 تن صادرات فرش داشتیم
معاون امور اقتصادی و بازاریابی مرکز ملی فرش ایران با اشاره به اینکه صادرات فرش به آمریکا در گذشته با مبلغ های پایینی صورت می پذیرفت، بیان داشت: این میزان در 1395 خورشیدی به 80 میلیون دلار رسید و با تحقیقات صورت گرفته، صادرات فرش ایران به آمریکا که در زمان تحریم متوقف شده بود، با اجرای برجام صادرات به آمریکا از سر گرفته شد و در 2016 میلادی با توجه به قید صریح رفع تحریم در بند 22 توافقنامه ایران و 1+5، نخستین محموله فرش دستباف ایرانی از آلمان به لس آنجلس صادر شد و از آن زمان تا به کنون روند صادرات به این کشور ادامه دارد. در 1395 خورشیدی صادرات مستقیم به آمریکا بیش از 97 میلیون دلار بود که تلاش داریم که آمار صادرات خود را در این حوزه افزایش دهیم.
وی در ادامه افزود: فرش در اقتصاد مقاومتی جایگاه ویژه ای دارد و در بحث اشتغال نیز می تواند کمک کند. امروزه در صنعت هزینه بالایی به منظور اشتغال هر فرد اختصاص داده می شود به گونه ای که بر پابه آمار برای اشتغال هر فرد در صنایع متوسط تا نیمه سنگین 150 تا 200 میلیون تومان، در پتروشیمی تا 600 میلیون تومان و در بخش خدمات هم تا 100 میلیون تومان بایستی در نظر گرفته شود، در حالی که در اشتغال فرش با یک رقم محدود میان پنج تا 10 میلیون تومان می توان برای هر فرد شغل ایجاد کرد و ارزش افزوده ای که شکل می گیرد، در توسعه صادرات غیر نفتی و ارزآوری نیز نقش آفرین خواهد بود. باید دانست فرش در زمینه اشتغالزایی در روستاها بسیار مهم است.
فرشچی موحد با اشاره به پیشینه سه هزار ساله فرش ایرانی، تصریح کرد: تنها کالایی که از لحاظ فرهنگی در جهان با نام ایران همراه است، فرش دستباف به شمار می رود. بنابراین یکی از بهترین راه های انتقال فرهنگ اصیل، تمدن و هنر ایرانی به وسیله این هنر- صنعت خواهد بود.
معاون امور اقتصادی و بازاریابی مرکز ملی فرش ایران با اعلام اینکه هر ساله نمایشگاه فرش دستباف در محل دایمی نمایشگاه های بین المللی برگزار می شود، توضیح داد: بیست و ششمین نمایشگاه فرش دستباف ایران از یکم تا هفتم شهریور با حضور تولید کنندگان و عرضه کنندگان فرش از سراسر کشور برپا خواهد شد. همچنین برای افزایش صادرات غیر نفتی از تاجران خارجی هم دعوت به عمل آمده است. در این ارتباط 150 تن از خارجیان و ایرانیان ساکن دیگر کشورها که در حوزه صادرات و تولید فرش فعالیت دارند، درخواست حضور در ایران داده اند که با تقاضای 91 تن آنان تاکنون موافقت شده است تا میهمان ما در نمایشگاه فرش دستباف باشند.
وی با اشاره به تاثیر مثبت و مهم در جامعه بین المللی و دعوت از سفیران، نمایندگی ها، خبرنگاران خارجی مستقر در ایران، یادآورشد: کشورهایی چون لوکزامبورگ، اروگوئه، شیلی، هند، دانمارک، آفریقای جنوبی، ژاپن، چین، آلمان، کرواسی، کانادا، ایتالیا، امریکا استرالیا، لبنان، انگلیس، فرانسه، کویت، امارات، فنلاند، اتریش، پاکستان، رومانی و روسیه از نمایشگاه بازدید خواهند کرد، همچنین جلسه های مختلفی در نظر گرفته شده است تا تاجران مشکل های خود را مطرح کنند و تاجران ایرانی بتوانند با دیدار همتایان خود در دیگر کشورها، به بررسی بازار این حوزه بپردازند.
فرشچی موحد با بیان اینکه در این نمایشگاه در کنار کارهای تجاری به فعالیت های فرهنگی نیر پرداخته می شود، گفت: سالن هایی در این زمینه تدارک دیده شده است که از آن جمله می توان به پیوند صنعت و دانشگاه برای دانشجویان رشته فرش اشاره کرد. در این راستا می خواهیم برای دانش آموختگان، پیوندی میان صنعت و دانشگاه ایجاد کنیم تا هنر صنعت فرش بتواند به طرف تجاری شدن پیش رود. به این منظورغرفه ها در سالن پنج به صورت رایگان در اختیار دانش آموختگان این رشته قرار خواهد داشت.
به گفته وی، همچنین نمایش فرایند تهیه فرش دستباف از جمله دیگر برنامه ها به شمار می رود و در نمایشگاه امسال جشنواره فرش برتر برای بهترین فرش عرضه شده را خواهیم داشت و به این منظور از داورانی دعوت شده است تا پیش از شروع فعالیت نمایشگاه با انتخاب برترین های فرش در روز یکم شهریور از آنها رونمایی شود. آشنایی کودکان با فرش دستباف از دیگر هدف های فرهنگی این مهم خواهد بود و به این جهت نقاشی کودک با طرح فرش را در برنامه ها تدارک دیده ایم.
معاون امور اقتصادی و بازاریابی مرکز ملی فرش ایران به ارایه یافته های پژوهشی و آموزشی در نمایشگاه امسال پرداخت و بیان داشت: کارگاه های آموزشی در بحث بافت، مرمت و نگهداری که با دعوت از استادان مجرب در نظر گرفته شده است و نمایش انطباق میان فرش دستباف ایرانی و دکوراسیون منازل با فناوری های نوین که تاثیر مثبت بر بازدید کنندگان داشته باشد، از دیگر برنامه های فرهنگی نمایشگاه به شمار می رود.
سید جواد مختارزاده قیاس آل رسول پیشکسوت فرش در ایران نیز در ادامه این گفت وگو با اشاره به اینکه با پویایی بازار و صنعت فرش می توان به اشتغالزایی پرداخت، توضیح داد: اگر در هر روستا، دهستان، بخش و شهرستان با حمایت دولت سوله هایی برای اشتغال فرشبافان ایجاد شود گام مهمی در این راستا برداشته خواهد شد. در این صورت بیشتر فرشبافان می توانند با در اختیار داشتن یک سوله و با کمترین هزینه، مقدمات فرشبافی را در اختیار داشته باشند و بیش از پیش به امر تولید فرش اهتمام ورزند.
این فعال حوزه فرش با تاکید بر این که حمایت واقعی از فرشبافان می تواند سبب دلگرمی برای پیشرفت در این عرصه باشد، عنوان کرد: شرکت ملی فرش پیشینه ای 70 ساله در ایران دارد اما اینک همچون گذشته فعالیت ندارد. یارانه یا وام برای فرشبافان اقدام جدی به حساب نمی آید زیرا زمان مصرفی برای تولید کنندگان، از لحظه خرید تا آماده سازی برای صادر کردن حدود پنج ماه به طول می انجامد و وامی که دولت می دهد 6 ماهه است؛ این وام سه روزه تمدید می شود که دریافت کننده وام باید اصل پول را تهیه و دوباره آن را دریافت کند که با بهره های بالا، دشوار است. بنابراین از اصل با وام برای تولید فرش مخالفم و در این زمینه هرگونه اقدام باید عقلایی باشد.
این پیشکسوت عرصه فرش کشور با اشاره به اینکه در هیچ جای دنیا برای فرش و صادرات آن مالیات دریافت نمی شود، یادآور شد: با توجه به این امر مهم، یکی از راهکارهای تقویت صادرات فرش در کشور معافیت از مالیات است. مالیات های سنگین بر اینگونه فعالیت ها کمکی به تولید و صادرات نمی کند و دولت در این زمینه بایستی به کمک تاجر فرش بیاید، در این صورت می توان گامی مهم در این راستا برداشت.
وی با تاکید بر این که کمک رایزن های اقتصادی سفارتخانه ها در توسعه صادرات فرش تاثیر بسیار زیادی در معرفی فرش دستباف ایرانی به کشورهای دیگر دارد، اظهار داشت: دولت باید در این زمینه کمک کند به عنوان مثال ایران در تمام دنیا سفارتخانه دارد، رایزن های اقتصادی کشور در سفارتخانه ها باید درباره صادرات فرش تلاش کنند و آن را به دیگران بشناسانند. برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب باید هماهنگی و هم صدایی وجود داشته باشد. به شخصه شرایط صادرات را با این وضعیت و البته دریافت مالیات ها، خیلی خوب مشاهد نمی کنم. از مسوولان مربوطه که برای فرش دستباف ایرانی زحمت می کشند تقدیر می کنم و در این زمینه هماهنگی میان مسوولان راهگشاست و در صورت هماهنگی میان نهادهای مربوطه وجود داشته باشد می توان امیدوار بود تا بازار فرش دستباف بهتر شود.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان