در روزهای پایانی ماه فوریه و در حالی که در فنلاند برف سنگینی می بارد، الی اوتارسون، با هواپیما وارد هلسینکی می‌شود تا ۹۰ روز در پایتخت فنلاند زندگی کند و صاحب این تجربه شود که در صورت اقامت دائم در این شهر، زندگی‌اش چگونه خواهد بود.
علاوه بر نامزد اوتارسون و دختر چهارساله اش، ۱۴ متخصص دیگر در این سفر همراه او هستند. این عده برای شرکت در یک برنامه جدید انتخاب شده اند که هدفش جلب متخصصان فناوری خارجی است.
اواخر سال گذشته جهت شرکت در این برنامه ۹۰ روزه که کانون فعالیت بازرگانی هلسینکی ترتیب آن را داده ۵۳۳۰ نفر از سراسر جهان نام نویسی کردند.
این کانون که هدفش پیشبرد سرمایه گذاری و تجارت بین المللی است، در فرودگاه به استقبال ۱۵ نفری که برای شرکت در این برنامه انتخاب شده اند خواهد رفت. آنها با شرایط زندگی و فرهنگ فنلاند وتسهیلات دورکاری در فنلاند آشنا خواهند شد و به شبکه های بازرگانی محلی و تمام مدارک مورد نیاز برای اقامت سه ماهه دسترسی خواهند داشت.
همچنین در تهیه مسکن و در صورت لزوم هر گونه مدرسه یا مهد کودک برای فرزندانِ داوطلبان به آنها کمک خواهد شد. هزینه مسکن و بلیت هواپیما به عهده خود شرکت کنندگان است ولی اگر این برنامه تجربی به خوبی پیش برود، به همه شرکت کنندگان برای درخواست اقامت دائم کمک خواهد شد.
اوتارسون، که سرمایه گذار بازیهای ویدیویی است می گوید علت درخواست او این بود که از افزایش نگران کننده تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در لس آنجس-محل زندگی اش به تنگ آمده بود.
او امیدوار است که با شرکت در این برنامه بتواند فرصت های سرمایه گذاری در صنعت بازیهای ویدیویی را که در هلسینکی پر رونق است بررسی کند و همچنین در حالی که در شهری زندگی می کند که در مقایسه با سایر شهرهای اروپا کمتر درگیر ویروس کرونا است، افق فکری خانواده اش بازتر شده و تماس های بیشتری هم داشته باشد.
فنلاندی‌ها، خوشبخت‌ترین مردم جهان
“نامزد من هم در رشته بازرگانی کار می کند به همین جهت ما به این برنامه به عنوان فرصتی برای گسترش واقعی شبکه مان در منطقه نگاه می کنیم”
اوتارسون همچنین به گروهی که با او به هلسینکی می روند با علاقمندی نگاه می کند و می گوید شرکت در این برنامه تقریبا مانند شرکت در یک اردوی تابستانی بزرگسالان یا تحصیل در خارج است. او اضافه می کند که این برنامه به مثابه بریدن از حلقه اجتماعی معمول شخص و آشنایی با افراد جدید است.
در هفته های اخیر ابتکار ۹۰ روزه فنلاند توجه زیادی را به خود جلب کرده و به این که هلسینکی در نقشه نیروی کار جهانی جایی برای خود باز کند کمک کرده. در حالی که تنها ۱۵ داوطلب برنده به این سفر می روند، هلسینکی امیدوار است که تبلیغاتی که از این طریق می شود سبب شود که عده بیشتری علاقمند به کار در فنلاند شوند و در نتیجه کمبود استعدادها برطرف شده و بخش فنآوری فنلاند تقویت شود. این برنامه در صورت موفقیت وسیله ارزشمند تازه ای در رقابت برای جلب متخصصین خارجی خواهد بود.
“فکر کردیم وقت آن رسیده که کار متفاوتی انجام دهیم”
اگر چه فنلاند سیستم عامل لینوکس و غول مخابراتی نوکیا و حتی تکنولوژی اس ام اس که ارسال پیام را امکان پذیر می کند، به جهان عرضه داشته، هنوز برای داشتن یک نیروی کار کافی که بتواند از عهده تقاضاهای فزاینده برآید، تقلا می کند.
یوهانا هور، از کانون فعالیت های بازرگانی هلسینکی می گوید: “سیستم آموزشی ما خیلی خوب است و عده زیادی مهندس و برنامه نویس کامپیوتر تربیت می کنیم ولی تقاضا آنقدر زیاد است که این عده کافی نیست. علاوه بر این ما فکر نمی کنیم که تمام مردم عاقل و خردمند در فنلاند زندگی می کنند؛ داشتن استعدادهای متنوع بین المللی به ما کمک خواهد کرد که بهترین ایده های خودمان را به سراسر جهان بفرستیم.”
یوهانا، می گوید به این دلیل که فنلاند از نظر استعداد جهانی در صدر قرار ندارد، احساس کردیم که وقت انجام یک کار متفاوت عملی برای جلب استعدادها فرا رسیده. “وقتی مردم به اینجا می آیند، به ماندن علاقمند می شوند؛ از این جهت لازم بود راه مناسبی برای کشاندن آنها به اینجا پیدا کنیم.”
در تازه ترین شاخص رقابت پذیری استعدادهای جهانی، این شهر در مرتبه سی و یکم قرار دارد.
هلسینکی از این لحاظ حتی از همسایگان نزدیکش مانند استکهلم و کپنهاگ نیز عقب تر است. فلیپه مونتیرو، استاد دانشکده بازرگانی اینسید INSEAD و مدیر آکادمیک شاخص رقابت پذیری استعدادهای جهانی، می گوید هلسینکی به این دلیل در رده های پایین فهرست قرار دارد که در مقایسه شهر کوچکتری با نفوذ جهانی کمتری است، شمار گردشگران خارجی اش زیاد نیست و مرکز تنها معدودی شرکت های چند ملیتی است.
یوناس هالا، رئیس تقویت استعدادها در بازرگانی فنلاند Finland Business می گوید در حال حاضر صنایع به دنبال کارمندانی هستند که از جمله در امنیت سایبری، فناوری فضایی، فناوری بهداشت، و محاسبات کوآنتوم تخصص دارند. کسانی که در جستجوی کار در رشته هایی مثل داده ها و تجزیه و تحلیل یا مهندسی نرم افزار هستند می توانند ماهانه تا ۴هزار و ۹۶۰ دلار حقوق دریافت کنند چون رقابت در این رشته ها کم است.
“جامعه ای که خوب عمل می کند و کارها پیش می رود”
یوهانا هور، می گوید هم تعداد و هم خصوصیات کاندیداهایی که برای شرکت در برنامه ۹۰ روزه ثبت نام کرده بودند او را متعجب کرده بود، ۳۰درصد داوطلبان از آمریکای شمالی می آمدند و بقیه از سراسر تمام قاره های دیگر. اکثر داوطلبان (۷۰درصد) کارمندان دورکار بودند؛ ۱۶ درصد کارآفرین و ۱۲درصد کسانی بودند که می خواستند در خود هلسینکی کار کنند. همچنین ۶۰ سرمایه گذار، از جمله خود الی اوتارسون هم جزو داوطلبان بودند.
مرکز بازرگانی فنلاند اکنون یک پایگاه داده ها ایجاد کرده تا مدیران محلی بتوانند شرح حال متقاضیان انتخاب شده را که در این پایگاه قرار داده شده، بررسی کنند. در هر حال هدف، انتخاب تنها ۱۵ نفر نیست بلکه هلسینکی می خواهد تا آنجا که می تواند متخصصین خارجی را استخدام کند.
اگر چه مردم هر جای دنیا می توانند داوطلب کار در هلسینکی بشوند ولی هدف اصلی این برنامه پوشیده نیست: استخدام متخصصین فناوری ساحل غربی آمریکا، کسانی که از نحوه برخورد مقامات با اپیدمی کرونا و نیز چشم انداز تفرقه آمیز سیاسی به تنگ آمده اند. به عقیده یوناس هالا، سیستم رفاه اجتماعی اروپای شمالی- مرخصی سخاوتمندانه به دلیل صاحب فرزند شدن و برخورداری همگانی از خدمات بهداشتی- عامل مهمی در جلب کارگران خارجی است که از جاهای آفتابی تر مثل کالیفرنیا می آیند و می خواهند به مناطق شمالی تر نقل مکان کنند.
یوناس هالا می گوید: “طبیعی است که اگر فقط هوای داغ و آفتابی را دوست دارید، ممکن است فنلاند جای مطلوبی برای شما نباشد ولی چنانچه به دنبال هوای چهار فصل هستید و می خواهید در جامعه ای باشید که واقعا خوب کار می کند در آنصورت فنلاند انتخاب درستی است.”
او اضافه می کند که فنلاند برای حفظ نظام رفاه اجتماعی کنونی به متخصصین و نیز سرمایه گذاری های خارجی نیاز دارد.
هریندر یاسوال، متخصص بیوشیمی و کارشناس امور نظارتی است که در سال ۲۰۱۹ از سیلیکُن وَلی، قلب فعالیت های کامپیوتری آمریکا به هلسینکی نقل مکان کرد. یک فرصت دورکاری و شانس ایجاد توازن بهتر بین پیشبرد شغل با تربیت سه فرزند خردسال در زادگاه پدری شان، او را به فنلاند کشاند: “آنها متوجهند که در اینجا خانواده شخص و داشتن وقت آزاد اهمیت دارد. در آمریکا من همیشه استرس داشتم، با عجله به جلسات می رفتم و بعد با عجله خودم را به خانه می رساندم تا بچه ها را به بازی فوتبال ببرم. وقت من دست خودم نبود.”
هریندر یاسوال، اضافه می کند از آنجا که یک زن سیاه پوست است، احساس می کرد در آمریکای دوره دونالد ترامپ، کمتر مورد قبول است. این نکته و افزایش آتش سوزی ها و ترافیک و کمبودهای نظام آموزشی سبب شد که متقاعد شود وقت ترک سیلیکُن ولی، و جستجوی فرصت ها در جایی دیگر فرا رسیده.
هریندر می گوید نقل مکان به اِپسو، در حومه هلسینکی کار بسیار درستی بوده ولی چالش هایی هم داشته. مدتی طول کشید تا به سرمای آنجا عادت کند و اگر چه فنلاند غالبا در فهرست خوشحال ترین کشورهای دنیا قرار دارد به عقیده او مدتی طول می کشد تا شخص فرهنگ فنلاند را بشناسد. او می گوید مردم فنلاند برخلاف آمریکایی ها برون‌گرا یا اجتماعی نیستند و بعضی وقتها به عنوان یک آمریکایی احساس می کند خیلی پر سر و صداست؛ فنلاندی ها ساکت ترند و برای حریم شخصی خود ارزش قائلند.
فلیپه مونتیرو، از دانشکده بازرگانی اینسید، معتقد است برنامه ۹۰ روزه فنلاند نمونه چشمگیری است از این که چگونه مراکز کوچکتر فعالیت می توانند فکر کنند که قادرند با امثال سانفرانسیسکوها، لندن ها یا سنگاپورها در جهان رقابت کنند.
“به نظر من صِرف تجربه یک چنین چیزی نشانه خوبی است چو تیزهوشی آنان را نشان می دهد”
ولی آیا این تنها یک بازاریابی بزرگ است، یا ادامه خواهد داشت و موفقیت آمیز خواهد بود؟
مونتیرو در پاسخ می گوید: “بستگی به این خواهد داشت که آیا هدف آنها از این کار فقط یک خودنمایی است یا این که از این تجربه برای یاد گرفتن از داده ها از نظر این که چه نوع افرادی درخواست کار می کنند، به چه حرفه هایی علاقمندند و چه کسانی می آیند و می مانند، استفاده خواهند کرد.”
البته آمدن و ماندن دو چیز کاملا متفاوتند. اوتارسون، سرمایه گذار بازیهای ویدیویی به زودی برای رفتن به هلسینکی سوار هواپیما خواهد شد ولی او بلیت یک سره خریداری نکرده. “نقل مکان به خارج از آمریکا مطمئنا احتمالی است که خانواده ما در باره آن بحث کرده اند ولی این یک دستور کار نیست. به نظر من بیشتر آزمایشی است برای ما که ببینیم زندگی در جایی که حقیقتا کسی را نمی شناسیم چطور خواهد بود.”
این سفر برای اوتارسون تنها یک آزمایش است ولی به گفته مونتیرو برای هلسینکی هم همینطور است. “اگر این کار را درست انجام دهند، می تواند به آنها در طرح موثرتری برای نقشه جا بجایی و جذب استعدادهایی که مایل به اقامت طولانی تر باشند، کمک کند.” او اضافه می کند که خوب است سایر شهرها هم به این موضوع توجه کنند.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
