دامنه تغییرات در سهم زنان از جمعیت بیکار نشان می دهد زنان در استان های کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی بیشترین تغییرپذیری را داشته اند.
یکی از وعده های مهم حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری افزایش مشارکت اجتماعی و اقتصادی زنان در جامعه و دادن سهم 30 درصد از مشاغل و به خصوص پست های مدیریتی به زنان بود؛ اما این افزایش سهم مشارکت اقتصادی زنان که نماد اصلی آن اشتغال است تا چه حد برآورده شده است؟ آمارهایی که مرکز آمار ایران و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتشر کرده اند، نشان می دهد جمعیت فعال کشور از 23,387,633 نفر در سال 1390 با متوسط نرخ رشد 2 درصد به 26,588,819 نفر در سال 1396 رسیده است که جمعیت فعال زنان به جز سال های 1392 و 1393 در مابقی سال ها با روندی صعودی مواجه بوده است.
به طوری که از 3,968,916 نفر در سال 1390 به 5,232,661 نفر در سال 1396 رسیده است. به عبارت دیگر از متوسط نرخ رشد سالانه 4.7 درصد برخوردار بوده است. سهم زنان از جمعیت فعال طی این سال ها بین 16.2 درصد (سال 1393 ) تا 19.7 درصد(سال 1396 ) در نوسان بوده است. برخی علل این میزان رشد در جمعیت فعال زنان را می توان به تغییر دولت، اعمال سیاست ها و رویکردهای دولت جدید به اشتغال زنان، تغییر فضای اقتصادی کشور، افزایش تعداد زنان تحصیلکرده و … مرتبط دانست.
از سوی دیگر با نگاهی به جمعیت بیکار طی سال های 1390 تا 1396 مشاهده می شود که جمعیت بیکار نیز 1.8 درصدی از 2,877,608 نفر در سال 1390 به 3,210,206 نفر در سال 1396 افزایش یافته است. همچنین جمعیت زنان بیکار نیز با نرخ رشد سالانه 3.8 درصدی از 830,996 نفر در سال 1390 به 1,037,516 نفر در سال 1396 افزایش یافته است. سهم زنان از جمعیت بیکار طی سال های 1390 تا 1396 (به جز سال 1393 ) روند افزایشی داشته و کمترین میزان آن 28.9 28 درصد در سال 1390 و بیشترین مقدار 32.2 درصد در سال 1396 بوده است.
بنابر گزدرش مرکز آمار در سالهای 1390 تا 1396 در حداقل 30 درصد استان های کشور حدود یک سوم جمعیت بیکار را زنان تشکیل می دهند
بررسی های صورت گرفته از سوی مرکز آمار ( 1390 تا 1396) نشان می دهد در حداقل 30 درصد استان های کشور حدود یک سوم جمعیت بیکار را زنان تشکیل می دهند و در بین این سال ها سهم زنان از جمعیت بیکار در برخی استان ها مانند گلستان (سال 1390 )، مازندران (سال 1392 ) و کرمان (1395 تا 1396) از نصف جمعیت بیکار نیز فراتر رفته است.
دامنه تغییرات در سهم زنان از جمعیت بیکار نشان می دهد استان های کرمان 26.5 واحد، سیستان و بلوچستان 24.7 واحد، و خراسان جنوبی 19.9 واحد بیشترین تغییرپذیری را داشته اند. به عبارت دیگر می توان گفت بیشترین نوسان در سهم زنان در جمعیت بیکار مربوط به منطقه جنوب شرق ایران بوده است. در مقابل کمترین میزان تغییر طی این سال ها مربوط به استان های اردبیل (5.4 واحد)، البرز (5.9 واحد)، اصفهان (6.1 واحد) و ایلام (6.8 واحد) بوده است.
به عبارت دیگر سهم زنان از جمعیت بیکار در این استان ها، رویه تقریبا ثابتی داشته است. همچنین از سال 1392 تا 1396، سهم زنان از جمعیت بیکار در استان های بوشهر، سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، کردستان و کهگیلویه و بویراحمد روند صعودی داشته است. در این بین جمع بندی این اعداد نشان می دهد که باوجود تلاش های صورت گرفته در سال های گذشته برای افزایش حضور و مشارکت اجتماعی زنان در جامعه عوامل متعددی از جمله تفاوت های قومیتی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی استان ها از یک سو و نیز ظرفیت ها و پتانسیل های اشتغالزایی استان ها از سوی دیگر نقش مهمی در تفاوت میزان عرضه نیروی کار زنان در استان ها داشته است.
بیکاری اکنون به یکی از مهم ترین چالش های اقتصاد ایران تبدیل شده است. بیکاری هم در سطح خرد (فردی و خانوادگی) و هم در سطح کلان (اجتماعی) عوارض منفی بسیاری به همراه دارد و فرد و جامعه را با چالش ها و آسیب های متعددی روبه رو می سازد. در سطح خرد، بیکاری موجب تنزل سطح رفاه خانواده، ایجاد آسیب های روحی، روانی و اجتماعی ( ظهور زمینه های بزهکاری مانند دزدی و اعتیاد و …) واماندگی از دریافت آموزش و ارتقا مهارت و … می شود. همچنین در سطح کلان بیکاری موجب هدر رفتن سرمایه های انسانی جامعه می شود.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان
