رهبران موفق، مدیرانی بودهاند که با استفاده از روشهای متنوع مدیریت و رهبری، موقعیتهای مختلف را به سود خود به پایان رساندهاند.
مدیران در روند کاری خود با موقعیتها و مشکلات متنوعی مواجه میشوند. مسائلی که وظیفهی حل کردن آنها به عهدهی مدیران است، بسیار متنوعتر از وظایف کارمندان در سطوح مختلف است. به همین دلیل، شرایط کاری این افراد مدام در حال تغییر است. با این توصیف، مدیرانی موفق خواهند شد که بتوانند از مهارتها و سبکهای متنوع مدیریت در موقعیتهای مختلف استفاده کنند و از مرحلهی مدیریت به رهبری برسند. در ادامهی این مطلب زومیت به معرفی هفت سبک و روش رهبری میپردازیم که در موقعیتهای مختلف کارآمد خواهند بود.
۱- دستورالعملی
در این سبک از مدیریت که عموما توسط کارآفرینان به کار گرفته میشود، مسیر و دستورالعمل به کارمندان داده میشود. مدیران در این روش، وظیفه، هدف و چگونگی انجام آن را به طور کامل توضیح میدهند و در زمان مقرر منتظر نتیجه میمانند. این نوع از مدیریت در زمانهایی که با کمبود وقت برای انجام پروژه روبرو هستید، مناسب است.
در این زمانها اگر تصمیم سریع گرفته نشود شکست خواهید خورد. از طرفی اگر بخواهید گزینههای مختلف را امتحان کنید، سرمایهی پولی و زمانی شما هدر خواهد رفت. البته استفادهی بیش از حد از این روش، اپیدمی معمول مدیران است که باید از آن پرهیز شود.
۲- پشتیبانی کننده
مدیران در این روش تنها نقش پشتیبان را ایفا میکنند. آنها به تیم اجازه میدهند که روش و مسیر حل مسائل را خودش انتخاب کند. مدیران پشتیبانی کننده، منابع زیرساختی، مالی، اطلاعاتی و اعتباری را در اختیار کارمندان قرار میدهند. آنها آزادی را به کارمندان هدیه میدهند تا کاری را انجام دهند که دوست دارند.
نقطه احتیاط در این روش این است که باید از آن تنها در تیمی استفاده کنید که انگیزه کافی را دارد و مسیر کلی شرکت را شناخته است. استفاده خطرناک از این روش نیز زمانی است که نمیدانید چه کاری باید انجام شود و انتخاب آن را بر عهدهی کارمندان میگذارید.
۳- پرسشگر
در این روش با پرسیدن سوال از کارمندان، آنها را به طور غیر مستقیم با فرصتها و تهدیدهای پروژه آشنا میکنید. شما سوالهایی را از کارمندان میپرسید که با جواب دادن به آنها میتوانند روش صحیح حل مسائل را پیدا کنند. در استفاده از این روش باید محتاط باشید و از آن به عنوان پوششی برای روش دستورالعملی استفاده نکنید. به بیان دیگر اگر میخواهید مسیر را به صورت کامل به کارمندان بگویید، نباید با سوال کردن منظور خود را برسانید و بهتر است مستقیما دستور را اعلام کنید.
۴- مشوق
برخی اوقات تیم شما برنامهی مناسب، اطلاعات لازم و ساختار مورد نیاز برای انجام پروژه را دارد؛ اما سوختی که آنها را به حرکت در بیاورد در شرکت موجود نیست. نیروی محرکه تیمها، انگیزه و اشتیاق کافی برای انجام کارها است. مدیران مشوق با یادآوری موفقیتهای گذشته و امید دادن به تیم در مورد موفقیتهای آتی، نیروی لازم را به آنها منتقل میکنند. البته اگر شما مدیری هستید که به سرعت ناامید میشوید، از این نوع رهبری خودداری کنید.
۵- توانمندساز
در این نوع از رهبری، شما به تیمی که صلاحیتش را شناختهاید، قدرت تصمیمگیری داده و اعتبار آن را افزایش میدهید. اعضای این تیم میتوانند بدون کسب اجازه از مقامات بالاتر، در پروژهها تصمیمگیری و اقدام کنند. این روند میتواند بسیار مفید باشد و علاوه بر موفقیت در پروژهها، اعضایی را پرورش دهد که در آینده بتوانند به عنوان مدیر در شرکت فعالیت کنند. البته این نوع از مدیریت نیز احتیاط خاص خود را طلب میکند. باید مراقب باشید افرادی که صلاحیت لازم ندارند را به قدرت نرسانید، چرا که ممکن است دیگر نتوانید قدرت را از آنها پس بگیرید.
۶- بازتابنده
در این سبک از رهبری که شباهت زیادی به رهبری پرسشگر دارد، شما تیم را با اتفاقات و تصمیمهای گذشته آشنا میکنید. مدیریت در این سبک از کارمندان میخواهد که با توجه به اتفاقات و تجربیات گذشته، تصمیمات صحیح را برای پیشبرد پروژههای کنونی اتخاذ کنند. این روش را میتوان قویترین و البته دشوارترین روش رهبری نامید؛ چرا که باید تمامی دیدگاه خود را کنار بگذارید و تنها به فکر درس گرفتن از موقعیتهای پیشین باشید.
رهبری توانمندساز، شانس بالایی برای موفقیت در پروژهها دارد
۷- چشماندازی
استفاده از نوع رهبری به نوعی کلیشه شده است؛ اما کاربرد صحیح آن میتواند موفقیت بلندمدت شما را تضمین کند. با ترسیم چشماندازی روشن از آینده شرکت، مسیر کلی را به اعضای تیم نشان داده و سپس به راهنمایی بپردازید. رهبران سیاسی و تجاری موفق در گذشته، استفادهی زیادی از این نوع سبک کردهاند.
در نهایت برای تبدیل شدن به یک رهبر عالی، مهارتهای ذاتی خود را پیدا کرده و آنها را تقویت کنید. در کنار این کار، ضعفها را شناخته و در جهت رفع آنها اقدام کنید. مهمتر از همه، همیشه در تلاش باشید تا بهترین سبک مدیریتی وابسته به وضعیت شرکت را انتخاب کرده و به آن عمل کنید.
مجله خبری ایکسب، بازتاب اخبار و گزارشهای صنعت و اقتصاد ایران و جهان