مدیریت منابع انسانی چیست؟
مدیریت منابع انسانی که به اختصار به آن HRM گفته می‌شود تمامی جنبه‌های حضور کارمندان در یک سازمان را پوشش می‌دهد. شاید اولین مسئولیت مدیر منابع انسانی یک شرکت، تحلیل نوع کسب و کار، استخدام افراد متخصص در زمینه‌های مختلف و شناسایی استعداد، دانش و توانایی‌های افراد از قبل استخدام شده و قرار دادن آن‌ها را در مکان مناسب خود، باشد. اما به صورت کلی مدیریت منابع انسانی ناظر بر استخدام، آموزش، مهارت‌آموزی، ارزیابی عملکرد، ارائه حقوق، پاداش و یا جبران خسارت، حفظ امنیت و بهداشت، ایجاد انگیزه، برنامه‌ریزی رفاهی و مدیریت تغییر کارکنان یک سازمان است. پس می‌توان نتیجه گرفت HRM با هر جنبه از فعالیت کارکنان در یک سازمان سروکار دارد.
مزایای مدیریت منابع انسانی چیست؟
تحقیقات نشان داده‌اند در سازمان‌هایی که مدیر منابع انسانی به صورت فعال به وظایف خود عمل کرده است، سطح رضایت کارکنان از محیط کار رو به افزایش بوده و عملکرد سازمان نیز تحت تأثیر همین امر، ارتقا داشته است. به عبارتی نیروی انسانی شاکله یک سازمان است و مدیریت درست آن می‌تواند عملکرد مالی سازمان را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین استفاده از سامانه جامع منابع انسانی سجایانگار به مدیران رده بالا کمک می‌کند تا نیروهای انسانی شاغل در یک سازمان را به صورت هدفمند و در جهت افزایش عملکرد سازمان مدیریت کنند. کاربرد اصلی این سامانه ها خودکار کردن فرایند استخدام، کنترل بر ورود و خروج، محاسبه کارکرد کارکنان و انجام فرایند اخراج یا بازنشستگی کارکنان است.
از جمله مزایای مدیریت منابع انسانی می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- استخدام افراد کارآزموده
از جمله مهم‌ترین وظایف مدیریت منابع انسانی شناخت نیاز سازمان و استخدام افراد متخصص در آن زمینه است. تعریف شاخص‌های سنجشی، داشتن برنامه‌ریزی و استراتژی برای استخدام افراد از مسئولیت‌های مدیر HRM به شمار می‌آید. در ادامه ارزیابی عملکرد هر یک از افراد استخدام شده و در صورت به‌روزرسانی، دادن آموزش‌های لازم جهت افزایش عملکرد از مزایای وجود این بخش در یک سازمان به شمار می‌آید.
- حفظ جو کاری
قبلاً هم گفتیم نیروی انسانی پایه و اساس پیشبرد اهداف یک سازمان به شمار می‌آیند. آن‌ها تمایل دارند در یک محیط آرام، بدون چالش‌های اخلاقی و محیطی تمیز و ایمن فعالیت کنند. این‌ها همه انتظارات به جای کارکنان یک سازمان است که توسط مدیر HR برنامه‌ریزی و پیاده‌سازی می‌شود.
- مدیریت تعارضات
بدیهی است با گرد هم آمدن تعدادی از افراد با فرهنگ‌های مختلف، سطح دانش متفاوت و اخلاقیات متنوع، اختلافاتی نیز رخ خواهد داد. تعارضات علمی و اخلاقی در یک سازمان غیرقابل‌اجتناب است؛ اما مدیر منابع انسانی با گوش دادن به کارکنان و نارضایتی‌های آنان می‌تواند بهترین راه‌کار را ارائه داده و از بزرگتر شدن مشکلات پیشگیری نماید.
- توسعه روابط عمومی
برگزاری جلسات کاری، سمینارها و انجمن‌ها از جمله مسئولیت‌های بخش مدیریت منابع انسانی است که به فراگیر شدن ارتباط عمومی مناسب ختم می‌شود. این فعالیت‌ها می‌توانند نقش پررنگی در برنامه‌ریزی کار و حتی بازاریابی ایفا کند.
توسعه منابع انسانی چیست؟
توسعه منابع انسانی که به اختصار به آن HRD گفته می‌شود بر ارتقا مهارت، دانش، جایگاه و مدرن سازی کارمندان یک سازمان ناظر است. به عبارتی با وارد شدن یک فرد در سازمان، باید شرایط و بستر ارتقاء دانش او فراهم باشد. او باید بتواند آینده خود را در سازمان بداند و برای آن تلاش کند. کارمند یک سازمان باید پیشرفت را در طول زمان احساس کند و در یک محیط آرام احساس موفقیت کند. این موفقیت هم در قالب افزایش دانش، ارتقا جایگاه و افزایش حقوق و مزایا قابل درک است.
مزایای توسعه منابع انسانی چیست؟
با توجه به توسعه منابع انسانی بعد از مدتی می‌دانید مجموعه‌ای که زیر نظر شما فعالیت می‌کند از نظر توانمندی و مهارت در جایگاه مناسبی قرار دارد. روحیه کار تیمی افزایش می‌یابد؛ چرا که هر کدام از کارمندان از جایگاه خود راضی است و احساس آرامش دارد. از آنجایی که روابط مثبتی بین کارکنان ایجاد شده است تأثیر آن را در پیشبرد اهداف سازمان احساس خواهید کرد.
تفاوت مدیریت منابع انسانی و توسعه منابع انسانی چیست؟
حال تعریف جامعی از منابع انسانی و توسعه انسانی ارائه شد می‌توانیم به راحتی تفاوت این دو را از ابعاد مختلف بررسی نماییم:
- توسعه منابع بر آینده و منابع انسانی بر حال متمرکز است
همان‌طور که گفتیم منابع انسانی بر حال کارمندان نظارت دارد، استخدام کارکنان، قرار دادن آن‌ها در مکان مناسب، تعیین حقوق، محاسبه ورود و خروج آن‌ها و … از وظایف مدیر منابع انسانی است. اما توسعه انسانی تلاش دارد کارمند را از نظر علمی، مهارت، حقوق و … ارتقا دهد و آن‌ها را به پیشرفت نزدیک کند.
- حوزه فعالیت توسعه منابع انسانی گسترده است
منابع انسانی یک سازمان با یک سری فعالیت‌های از قبل تعیین شده و قالب‌بندی شده سر و کار دارد؛ اما توسعه منابع انسانی علاوه بر کارمندان به اهداف سارمان نیز توجه دارد. به عبارتی این حوزه تلاش دارد با تأمین آینده کارکنان، اهداف بلند مدت سازمان را تحقق بخشد.
- نحوه انجام مدیریت حوزه‌ها
مدیر منابع انسانی دستور کاری بسیار مشخصی دارد و تلاش دارد وضعیت کارکنان را بهبود بخشد. اما مدیر توسعه انسانی به شکلی مدیر تمامی مدیران سازمان به شمار می‌آید. این فرد باید اهداف بلند مدت را برنامه‌ریزی کرده و با کمک کارمندان به آن‌ها نزدیک شود.
- چشم‌اندازهای متفاوت مدیران
مدیر منابع انسانی چشم‌انداز کوتاه مدت را در نظر دارد. او تلاش دارد که کارمندان در حال حاضر به حقوق خود برسند؛ اما مدیر توسعه انسانی چشم‌انداز بلند مدت دارد. مدیر منابع انسانی افراد جدید را استخدام می‌کند و آن‌ها را سازمان‌دهی می‌نماید. بستن قراردادها، مرخصی، اخراج و … همگی از وظایف این حوزه در سازمان است؛ اما توسعه انسانی به خواسته‌های کارمندان در بلند مدت نظیر ارتقا شغلی، افزایش حقوق، ارتقای مهارت‌ها و … توجه دارد.
- هر دو به شکل مختلف برای ایجاد احساس خوب در کارمندان فعالیت می‌کنند
با نگاهی به تعاریف HRD و HRM می‌توان نتیجه گرفت که هر دو مدیر تلاش دارند احساس رضایت را در کارمندان افزایش دهند؛ اما مسیر این دو برای رسیدن به این هدف متفاوت است. در منابع انسانی، مدیر پاداش و حقوق کارمندان را به موقع برای پرداخت آماده می‌کند؛ اما مدیر توسعه انسانی اهدافی والاتر را در نظر می‌گیرد. او تلاش دارد مهارت و دانش کارمندان را افزایش داده و احساس پیشرفت به آن‌ها هدیه دهد.
سامانه جامع مدیریت منابع و سرمایه انسانی
سامانه منابع انسانی سجایانگار به شکلی طراحی شده است که علاوه بر پیشبرد اهداف مدیریت منابع انسانی، حوزه توسعه انسانی را نیز پوشش دهد. این نرم افزار مدیریت منابع انسانی شامل قسمت‌های آموزش و ارزیابی است که به مدیر مربوطه کمک می‌کند، برنامه‌ریزی دقیقی در رابطه با آموزش کارکنان داشته باشد و در ادامه به ارزیابی آن‌ها پرداخته و از یادگیری نکات مربوطه اطمینان حاصل نماید.