با گسترش حضور برندهایی همچون چری (ام وی ام)، جک، لیفان، KMC، هایما و فونیکس در بازار ایران، استفاده صحیح از قطعات و خرید لوازم یدکی خودرو چینی باکیفیت از چالش های مهم پیش روی صاحبان این خودروهاست. زیرا بسیاری از کاربران با خرابی زودهنگام برخی قطعات یا کیفیت پایین قطعات یدکی متفرقه روبرو هستند. این مقاله، نگاهی واقع‌بینانه و کاربردی به دلایل حساسیت، تفاوت کیفیت، و راهکارهای افزایش عمر قطعات خودروهای چینی دارد.
قطعات یدکی خودروهای چینی چرا حساس‌اند؟
در ماشین‌های چینی مختلف ایراد زودهنگام برخی قطعات تایید شده است. این حساسیت دلایل مشخصی دارد:
۱. کیفیت متریال و تست‌های ضعیف‌تربه نسبت رقبای کره‌ای یا ژاپنی
ساخت برخی قطعات موتوری و گیربکس در خودروهای چینی، مانند لوازم یدکی ام وی ام یا موتور خودروهای لیفان، هنوز با تکنولوژی‌های پیشرفته فاصله دارد. مثلاً واشر سرسیلندر در MVM یا برخی پمپ‌های آب جک S5 به دلیل استفاده از آلیاژهای میان‌رده، نسبت به گرما و فشار زیاد حساس‌ترند و در صورت بی‌توجهی سریع‌تر آسیب می‌بینند.
برای مثال:
– شلگیر و سپر ام وی ام X22 و آریزو 6 پرو نسبت به ضربه و سرما زودتر ترک برمی‌دارند.
– دیسک و صفحه کلاچ جک J5 و لیفان X60 معمولاً عمرشان به طور قابل ملاحظه ای کمتر از خودروهای کره ای در ایران گزارش شده است (هرچند سبک رانندگی هم تاثیرگذار است).
۲. سازگاری پایین با کیفیت سوخت و اقلیم ایران
– پمپ بنزین و سوزن‌های انژکتور هایما S7 و لیفان 620، بر اساس تجربه تعمیرگاه‌های مجاز، در صورت استفاده مداوم از بنزین بی‌کیفیت، حتی زودتر از ۳۵ هزار کیلومتر دچار مشکل می‌شوند.
– واشر سرسیلندر ام وی ام 315 در نمونه‌های مدل اول تا ۹۵ به دفعات بر اثر حرارت زیاد و پایین بودن سطح کیفی فنی، دچار سوختگی می شود.
۳. حساسیت گیربکس‌های اتومات و CVT
در بررسی‌های انجام شده در تعمیرگاه‌های رسمی ایران خودرو و سایپا، گیربکس CVT:
– در ام وی ام X55، چری تیگو 7 و KMC K7، نسبت به تعویض به موقع روغن و استفاده از روغن مخصوص حساس هستند؛ مواردی بوده که استفاده از روغن متفرقه یا تعویض دیرهنگام باعث هزینه‌های سنگین تعمیر (تا ۵۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۳) شده است.
۴. تفاوت کیفیت حتی میان قطعات اصلی
در لوازم یدکی فونیکس یا خودروهای لیفان، دیده شده که قطعه اصلی تولیدی چین با برندی که برای صادرات اروپا تولید می‌شود، اختلاف کیفی محسوس دارد (مثلاً لنت ترمز لیفان X60 فابریک چین نسبت به نمونه‌های صادراتی، زودتر سوت می‌کشد و ساییده می‌شود).
قطعات خودروهای چینی به لحاظ کیفیت تفاوت دارند؟
بله. این تفاوت مهم‌ترین مسئله نگهداری خودروهای چینی است:
الف) قطعات اصلی خودرو چینی (Genuine Parts)
مه شکن عقب چپ KMC T8 اصلی (کد فنی روی جعبه، پلمپ برند)، عمر مفید کامل را در تست‌های فنی دارد.
فیلتر هوا ام وی ام X22 پرو اصلی با تولیدکننده OEM (مثل Mann-Filter) حتی تا ۱۵۰۰۰ کیلومتر دوام خوبی نشان داده، اما نمونه‌های متفرقه در همان بازه باعث کثیف شدن زودهنگام دریچه گاز شده‌اند.
دیسک ترمز جلو جک S5 اصلی تا ۵۵ هزار کیلومتر معمولاً نیاز به تعویض ندارد.
ب) قطعات وارداتی برند معتبر (High Quality Aftermarket)
افراد باتجربه در حوزه خودروهای چینی پیشنهاد می‌کنند اگر قطعه اصلی در دسترس نیست، سراغ برندهایی مثل فیزر چین، سانگ شنگ یا Hengst بروید که کیفیت قابل قبولی دارند (به ویژه قطعات موتوری و لوازم مصرفی خودرو همچون فیلترها و لوازم گیربکس).
ج) قطعات متفرقه یا درجه دو/سه (Low Quality Non-Brand)
پمپ بنزین، لنت ترمز یا دسته موتور لیفان و جک، اگر نام و برند ندارند، احتمال خرابی داخل ۶ ماه یا حتی ترکیدن به شکل ناگهانی بالاست.
چراغ جلو ام وی ام X22 نمونه متفرقه نه نور کافی دارد و نه کیفیت ساخت مناسب؛ اغلب رطوبت‌گیر می‌شوند و زود ترک می‌خورند.
نکته: برخی فروشندگان حاضرند قطعه متفرقه را با نصف قیمت عرضه کنند، اما تجربه خریداران و تعمیرکاران متخصص ثابت کرده این انتخاب یک ریسک جدی است که ممکن است به هزینه‌ای چندبرابر بیانجامد.
راهکارهای اصلی برای افزایش عمر لوازم یدکی خودرو چینی
۱. قطعه اصلی یا برند معتبر انتخاب کنید
برخلاف برخی خودروهای داخلی، در خودرو لیفان، جک و KMC نباید روی قطعات متفرقه حساب باز کنید.
مثلاً فیلتر روغن هایما S7 حتماً باید برند مناسب یا اصلی باشد، چون آشغال‌گیری ضعیف قطعه بی‌نام، عمر کل موتور را به شدت پایین می‌آورد.
۲. روغن موتور و گیربکس استاندارد استفاده کنید
برای اکثر گیربکس‌های اتومات چینی از جمله گیربکس DCT در چری آریزو 6 پرو و CVT در KMC K7، فقط روغنی که شرکت سازنده پیشنهاد داده بریزید (مثلاً ATF مخصوص بزرگراه).
۳. زمان سرویس دوره‌ای را با دفترچه راهنما تطبیق بدهید
به عنوان مثال:
– تسمه تایم ام وی ام X33 (مدل ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸)، هر ۴۰ هزار کیلومتر باید تعویض شود.
– فیلتر هوای جک S3 و لنت ترمز هایما S7 باید هر ۱۵ هزار کیلومتر بازبینی شود (گزارش کاربران انجمن‌های تخصصی).
– روغن گیربکس CVT در فونیکس FX هر ۴۰ هزار کیلومتر الزامی است؛ اگر بیشتر شود، تجربه کاربران نشان داده صدای زوزه و ضرب گیرها رسماً شروع می‌شوند.
۴. بنزین مناسب و افزودنی فابریک استفاده کنید
در خودروهای چینی مانند X22 pro و جک J5، بنزین سوپر یا افزودنی استاندارد (نه هر محلولی)، عمر سوزن انژکتور و پمپ بنزین را به شکل غیرقابل انکاری افزایش می‌دهد.
۵. رانندگی آرام و سازگار با تکنولوژی خودرو چینی
هیچگاه مدت طولانی دور موتور بالا (مثلا ۵۰۰۰ دور) نداشته باشید؛ عمر رینگ و پیستون مخصوصاً در خودروهای توربو مثل چری تیگو ۷ و KMC T8 خیلی زودتر پایین می‌آید.
در سبقت یا استارت اولیه، فشار ناگهانی به گیربکس‌های CVT نیاورید؛ حتماً توقف کامل در زمان تغییر جهت داشته باشید تا از آسیب به دنده‌ها جلوگیری شود.
گیربکس اتوماتیک فونیکس FX و تیگو ۷ پرو:
هرگز بدون گرم شدن کامل خودرو، شروع به رانندگی اسپرت نکنید.
روغن فقط ATF اصلی باشد و از باز کردن گیربکس در تعمیرگاه‌های غیرمتخصص اجتناب کنید.
پمپ بنزین لیفان X60 و جک S5:
تعویض صافی بنزین هر ۲۰ هزار کیلومتر و ترجیحاً استفاده از بنزین سوپر.
استفاده از قطعه فابریک همه‌جا توصیه می‌شود؛ پمپ بنزین‌های متفرقه در تست‌های تعمیرگاهی بعضاً ظرف چند ماه از کار افتاده‌اند.
چراغ جلو و مه‌شکن KMC T8:
فقط نمونه اصل یا برند معتبر (DEPO یا Eagle Eyes) نصب کنید؛ چراغ متفرقه رطوبت می‌گیرد و مدارات داخلی سریعاً می‌سوزد.
سنسور اکسیژن ام وی ام 315 و آریزو 5:
عمر مفید قطعه اصلی تا ۸۰ هزار کیلومتر است؛ نمونه غیراصل یا ارزان، گاهی کمتر از ۲۰ هزار کیلومتر کار می‌کند.
سوالات متداول در مورد عمر قطعات خودروهای چینی
۱. عمر گیربکس CVT در خودروهای چینی چقدر است؟
در صورت استفاده از روغن مخصوص و تعویض به موقع، نمونه‌های اصلی CVT در خودروهایی مانند چری تیگو 7 و KMC K7 حداقل ۱۰۰ هزار کیلومتر عمر می‌کنند، اما استفاده از روغن ارزان یا تأخیر در سرویس، عمر را تا ۴۰ هزار کیلومتر پایین می‌آورد.
۲. چرا شمع خودروهای لیفان یا جک زودتر از موعد خراب می‌شوند؟
دلیل اصلی بنزین کم کیفیت و استفاده از شمع غیر اصلی است. شمع تامین‌شده توسط NGK ژاپن توصیه می‌شود.
۳. برای جلوگیری از داغ‌شدن بیش از حد موتور در تابستان چه باید کرد؟
حتماً از مایع رادیاتور فابریک و هر ۶ ماه یک‌بار چک کردن رادیاتور استفاده کنید. در خودروهای ام وی ام 315 قدیمی، خنک‌کاری ضعیف گزارش‌شده و رسیدگی به آن ضروری است.
۴. چرا لنت ترمز خودروهای چینی بعضاً صدای سوت می‌دهند؟
لنت متفرقه بی‌کیفیت یا اصلی چینی (نه صادراتی)، اغلب عمر پایین و سوت ایجاد می‌کند؛ توصیه به استفاده از برندهای معتبر بین‌المللی مثل Textar آلمان یا Hengst چین.
۵. چرا بعضی قطعات برقی مثل سنسور اکسیژن، پمپ بنزین و … برای لیفان و جک نایاب یا گران هستند؟
به دلیل واردات محدود و تفاوت جزیی در شماره فنی، فقط از فروشگاه‌های معتبر لوازم یدکی خودرو چینی خرید کنید که بتوانند اصل بودن را تضمین کنند.
با رعایت نکات ذکرشده و خرید لوازم یدکی خودرو چینی مانند لوازم یدکی فونیکس و لوازم یدکی KMC امنیت و آسودگی صاحب خودرو چندبرابر می‌شود. انتخاب قطعه نامناسب یا نگهداری نادرست، ریسک بزرگی برای سرمایه شماست.
