نفت

بورس نفتی شد

۷ آبان, ۱۳۹۷

شرکت ملی نفت ایران ابتدا نرخ پایه را 79 دلار اعلام کرده بود که بعد این نرخ را به 74.85 دلار کاهش داد و این باعث شد که تعداد درخواست های خرید از 3 به 8 افزایش پیدا کند اما در آخر تنها 4 خریدار 10 درصد مبلغ اولیه را به حساب شرکت سپرده گذاری مرکزی واریز کردند و در نهایت ۲۸۰ هزار بشکه نفت خام سبک معامله و از سوی سه شرکت خریداری شد.

در شرایطی که تنها یک هفته تا شروع تحریم های نفتی یک جانبه از سوی آمریکا زمان باقی مانده است و از همین حالا برخی از کشورها و مشتریان نفت ایران خرید خود را به شدت کاهش داده اند؛ ساعتی قبل بالاخره بعد از چند ماه انتظار عرضه یک میلیون بشکه نفت خام در بورس انرژی آغاز و فروش صورت گرفت.

حدود ساعت 3 بعد از ظهر بود که معامله و عرضه یک میلیون بشکه نفت خام رسما در بورس کلید خورد و اولین درخواست ارائه شد که شامل یک محموله 35 هزار بشکه ای بود. دقایقی بعد از ارائه درخواست اول یکی دیگر از متقاضیان در خواست خرید 8 محموله 35 هزار بشکه ای را اعلام و موفق به خرید شد. در نهایت یک شرکت دیگر هم در معامله امروز موفق به خرید شد تا جمع خریداران به عدد 3 برسد و میزان فروش روی عدد مجموع 280 هزار بشکه نفت خام برای اولین تجربه عرضه نفت در بورس انرژی متوقف شود.

سه شرکت کارگزاری بانک پارسیان، شرکت کارگزاری بانک رفاه کارگران و شرکت کارگزاری خبرگان سهام سه کارگزار خریدار ۸ محموله نفت خام سبک ایران در بورس انرژی بودند. شرکت کارگزاری خبرگان سهام وابسته به صندوق بازنشستگی نفت، خریدار ۱۴۰ هزار بشکه نفت خام از بورس انرژی بود و ۱۴۰ هزار بشکه مابقی را دو شرکت کارگزاری بانک پارسیان و بانک رفاه کارگران از آن خود کردند.

مسئولان بورس اعلام کرده اند عرضه محموله های یک میلیون بشکه ای نفت خام در بورس انرژی به صورت هفتگی و در یک نوبت ادامه خواهد یافت.

طبق پیش ‌بینی دست ‌اندرکاران بورسی، چند شرکت بازرگانی زیرمجموعه بانک‌ها و چند شرکت حقوقی غیر بورسی از جمله خریداران نفت خام در بورس انرژی هستند اما به گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، از نظر این سازمان، اطلاعات مشتریان تا لحظه آخر محرمانه است و اعلام نخواهد شد. شاپور محمدی گفت اطلاعات کسانی که در تابلو معاملات برای خرید نفت خام رقابت می ‌کنند را محرمانه حفظ خواهیم کرد، چرا که یکی از وظایف اصلی بازار سرمایه حفظ اطلاعات مشتریان است. اطلاعات تمامی کسانی که در دنیا نفت می ‌خرند صیانت خواهد شد و این یک روال قانونی است که در مورد سهام‌داران هم این روال را حفظ کرده‌ایم. باتوجه به اینکه تمرکز اصلی دور دوم تحریم های آمریکا روی صادرات نفت و روابط مالی و بانکی ایران است؛ دولت قصد دارد با عرضه نفت در بورس شرایطی را فراهم کند که بخشی از کاهش صادرات جبران و بخش خصوصی وارد صادرات نفت شود.

البته نفت امروز در شرایطی عرضه شد که بخشی از کارشناسان مخالف این اتفاق و معتقد بودند که در حال حاضر زیر ساخت های لازم برای عرضه نفت در بورس وجود ندارد و اگر دولت بر این موضوع مصر است باید مکانیزم های لازم را در این حوزه فراهم کند.

چندی قبل حسین عبده‌تبریزی کارشناس ارشد بورس با اشاره به طرح فروش نفت در بازار سرمایه و بورس گفت:« بورس نفت و انرژی ماهیت بین المللی دارد و اصولا هم در بورس‌های کالایی مانند بورس نفت، بورس انرژی، فولاد، برق و … مردم عادی نمی‌توانند ورود کنند. در این بازارهای سرمایه معمولا کسانی درگیر می‌شوند که در این کسب‌وکارها حضور دارند و رقم‌های بالایی در دستشان است. مردم عادی شناختی از بورس‌های کالایی ندارند و بیشتر درگیر بورس اوراق بهادار می‌شوند و ما هم به مردم توصیه نمی‌کنیم که وارد بورس کالا و بورس انرژی شوند حتی ما به مردم توصیه می‌کنیم در بورس اوراق بهادار هم وارد صندوق‌ها شوند تا در شرایط نوسانات بازار سرمایه دچار زیان نشوند.»

عضو شورای عالی بورس با تاکید بر اینکه بورس نفت جنس بین المللی دارد اما بازار سرمایه ایران بین المللی نیست، گفت: «در حالی که ماهیت بورس نفت باید بین المللی باشد اما بورس ایران به بازارهای بین المللی متصل نیست و اگر امروز بورس نفت را داخلی تعریف کرده‌ایم به دلیل محدودیت‌های شرایط کشورمان است. معتقدم بورس نفت را باید در یکی از مناطق آزاد با دسترسی به مقررات وسیع‌تر نسبت به مقررات جاری کشور راه‌اندازی کنیم و طبیعی است که بورس نفتی باید در شرایط اقتصادی و روابط بین المللی مناسب‌تر ایجاد شود.»