کارت بازرگانی مجوزی برای ثبت سفارش، واردات از مناطق آزاد و صادرات کالاهای مجاز است که به شکل حقیقی و حقوقی توسط اتاق تعاون ایران صادر می‌شود.
اگر قصد واردات یا صادرات کالایی را دارید اولین کلمه‌ای که به گوشتان می‌خورد کارت بازرگانی خواهد بود. هر فرد یا شرکتی برای واردات و صادرات کالاهای مجاز به کارت بازرگانی نیاز دارد. کارت بازرگانی توسط اتاق تعاون ایران در تهران یا سایر شهرستان‌ها صادر می‌شود که پس از تائید سازمان صنعت، معدن و تجارت معتبر خواهد بود. این کارت برای افراد، به صورت کارت بازرگانی حقیقی و برای شرکت‌ها به صورت کارت بازرگانی حقوقی صادر می‌شود. در ادامه‌ی مقاله به بررسی بیشتر تعریف کارت بازرگانی، شرایط و مدارک لازم برای اخذ آن و همچنین راهنمای تصویری اخذ کارت بازرگانی حقوقی می‌پردازیم.
کارت بازرگانی چیست
کارت بازرگانی مجوزی است که به اشخاص حقیقی و حقوقی داده می‌شود و دارنده‌ی آن می‌تواند به تجارت در عرصه‌ی واردات و صادرات کالا بپردازد. ثبت سفارش، ترخیص کالا، واردات از مناطق آزاد، حق‌العمل کاری گمرک و صادرات کالاهای مجاز شامل این نوع تجارت می‌شوند. کارت بازرگانی به دو نوع حقیقی (شخصی) و حقوقی (شرکتی) دسته‌بندی می‌شود. هر شخصیت حقیقی و حقوقی می‌تواند همزمان دو کارت حقیقی و حقوقی داشته باشد اما داشتن دو کارت حقیقی یا دو کارت حقوقی برای یک نفر امکان‌پذیر نیست.
همچنین اتباع غیر ایرانی امکان دریافت کارت بازرگانی ندارند و تنها به عنوان مدیرعامل شرکت می‌توانند کارت عضویت حقوقی داشته باشند. چنانچه دارنده‌ی کارت فوت کند یا مدیرعامل شرکت عوض شود، کارت بازرگانی باید غیرفعال شود.
متقاضیان اخذ کارت بازرگانی باید ۲۳ سال تمام بوده و دارای حداقل مدرک تحصیلی دیپلم متوسطه باشند. همچنین کارمندان تمام‌وقت دولتی نمی‌توانند کارت بازرگانی دریافت کنند. دارندگان کارت بازرگانی باید در حفظ کارت کوشا باشند زیرا در صورت مفقود شدن، کارت تعلیق می‌شود. مدت اعتبار کارت بازرگانی یک سال است که در صورت رتبه‌بندی می‌تواند دو سال، سه سال یا پنج سال تمدید شود.
ثبت‌نام اولیه‌ی اخذ کارت بازرگانی به صورت اینترنتی انجام می‌شود اما حضور متقاضی یا نماینده‌ی قانونی او در مرحله‌ی برابراصل و اخذ کارت الزامی است. در ادامه به بررسی بیشتر مدارک لازم جهت اخذ کارت بازرگانی حقیقی و حقوقی می‌پردازیم.
مدارک مورد نیاز جهت صدور کارت بازرگانی اشخاص حقیقی
۱- اصل اظهارنامه ثبت‌نام در دفتر بازرگانی که به گواهی ثبت شرکت‌ها رسیده باشد
۲- اصل گواهی پلمپ دفاتر از اداره‌ی ثبت شرکت‌ها
۳- اصل گواهی عدم سوء پیشینه
۴- فرم دال (دریافت و تکمیل از وب‌سایت)
۵- اصل گواهی مبنی بر بلامانع بودن صدور کارت بازرگانی به آدرس متقاضی
۶- اصل کارت ملی
۷- دو قطعه عکس
۸- اصل مدرک تحصیلی معتبر (حداقل دیپلم متوسطه)
۹- اصل کارت پایان خدمت یا معافیت برای آقایان (متقاضیانی که سن آنان ۵۰ سال تمام باشد، از ارائه پایان خدمت معاف هستند.)
۱۰- اصل گواهی بانک مبنی بر تأیید حساب جاری
۱۱- ارائه‌ی یکی از مدارک اصل سند مالکیت ۶ دانگ، اصل اجاره‌نامه محضری، اصل اجاره‌نامه بنگاه
۱۲- مدرک تولیدی معتبر از وزارت‌خانه‌های تولیدی
۱۳- کد اقتصادی
مدارک مورد نیاز جهت صدور کارت بازرگانی اشخاص حقوقی
۱- اصل اظهارنامه ثبت‌نام در دفتر بازرگانی که به گواهی ثبت شرکت‌ها رسیده باشد
۲- اصل گواهی پلمپ دفاتر از اداره‌ی ثبت شرکت‌ها
۳- اصل گواهی عدم سوءپیشینه‌ی مدیرعامل
۴- فرم دال (دریافت و تکمیل از وب‌سایت)
۵- اصل گواهی مبنی بر بلامانع بودن صدور کارت بازرگانی به آدرس متقاضی
۶- روزنامه رسمی شرکت
۷- اصل کارت ملی مدیرعامل
۸- دو قطعه عکس
۹- اصل مدرک تحصیلی معتبر (حداقل دیپلم متوسطه)
۱۰- اصل کارت پایان خدمت یا معافیت برای آقایان (متقاضیانی که سن آنان ۵۰ سال تمام باشد، از ارائه‌ی پایان خدمت معاف هستند.)
۱۱- اصل گواهی بانک مبنی بر تأیید حساب جاری
۱۲- ارائه‌ی یکی از مدارک اصل سند مالکیت شش‌دانگ، اصل اجاره‌نامه محضری، اصل اجاره‌نامه بنگاه
۱۳- مدرک تولیدی معتبر از وزارت‌خانه‌های تولیدی
۱۴- کد اقتصادی جدید
مدارک مورد نیاز جهت تمدید کارت بازرگانی
دارندگان کارت بازرگانی بعد از اتمام مدت اعتبار باید حداکثر تا دو سال نسبت به تمدید کارت اقدام نمایند و در غیر این صورت باید علاوه بر مدارک تمدید، کلیه‌ی مراحل صدور کارت را مجدد طی کنند.
مدارک لازم جهت تمدید کارت بازرگانی عبارت‌اند از:
۱- فرم دال
۲- ارائه‌ی اصل کارت بازرگانی هنگام حضور در اتاق
۳- اصل کارت ملی
۴- اخذ گواهی موضوع ماده ۱۸۶ قانون مالیات‌های مستقیم
۵- اظهارنامه‌های مالیات بر ارزش افزوده از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴
۶- اصل مفاصا حساب بیمه‌ی تأمین اجتماعی
۷- دو قطعه عکس
۸- روزنامه رسمی
و همچنین سایر مدارکی که با توجه به شرایط خاص هر متقاضی نیاز است.
مراحل اخذ کارت بازرگانی حقوقی
فرد متقاضی برای اخذ کارت بازرگانی باید بعد از ورود به پیشخوان اینترنتی سامانه یکپارچه کارت بازرگانی هوشمند، نسبت به ثبت اطلاعات خود اقدام کند. سپس باید فرم‌هایی را که به صورت الکترونیکی در اختیار او قرار داده می‌شود، چاپ کند و بعد از مراجعه به سازمان‌های مربوطه، گواهی‌های مورد نیاز را اخذ کند. در مرحله‌ی بعد باید مدارک تکمیل شده را اسکن کرده و در پیشخوان بارگذاری کند. درنهایت بعد از ثبت درخواست و تأیید نهایی، پرونده به صورت الکترونیکی برای اتاق مربوطه صادر می‌شود. درصورتی‌که مدارک ناقص باشد این موضوع از طریق پیامک یا پست الکترونیک به متقاضی اطلاع داده می‌شود تا نسبت به تکمیل آن اقدام کند.
متقاضیان باید اطلاعات خود را با دقت به سامانه وارد کنند زیرا پس از تأیید نهایی امکان ویرایش اطلاعات وجود ندارد و اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی مربوطه باید درخواست را عودت دهد. همچنین هیچ نگرانی بابت قطع اتصال اینترنت یا قطع سیستم وجود ندارد زیرا اطلاعات به صورت خودکار در سامانه ذخیره می‌شوند و متقاضی با ورود مجدد می‌تواند ادامه‌ی فرآیند را انجام دهد.
متقاضیان همچنین می‌توانند آخرین وضعیت درخواست خود را با مراجعه به همین سامانه مشاهده کنند. برای ثبت اطلاعات در پیشخوان الکترونیکی باید از مرورگر اینترنت اکسپلورر نسخه‌ی ۱۰ و ۱۱ استفاده کرده و در حین ثبت‌نام از دکمه‌های Back و Forward استفاده نکنید. در ادامه مراحل ثبت‌نام را همراه با تصویر توضیح می‌دهیم.
۱- مرحله‌ی اول:
بعد از ورود به سامانه یکپارچه‌ی کارت بازرگانی هوشمند روی «ثبت‌نام جدید» کلیک کنید.
۲- مرحله‌ی دوم:
اطلاعات مورد نظر را وارد کرده و بعد از نوشتن شماره‌ی تلفن روی «دریافت کد اعتبارسنجی» کلیک کنید تا کد تأیید تلفن همراه پیامک شود. بعد از چند دقیقه پیامکی از طرف سامانه ارسال می‌شود. کد ارسال شده را در محل مورد نظر وارد کرده، تیک مربوط به مطالعه‌ی قوانین و مقررات را بزنید و روی دکمه‌ی ثبت کلیک کنید. همچنین به همراه کد یک کلمه‌ی عبور ارسال می‌شود که می‌توانید برای ورود به سامانه از آن استفاده کنید. فراموش نکنید برای درخواست کارت حقیقی باید شماره ملی خود و برای درخواست کارت حقوقی باید شناسه ملی شرکت را وارد کنید.
۳- مرحله‌ی سوم:
بعد از ورود به کارتابل الکترونیک می‌توانید از منوی سمت راست فعالیت مورد نظر خود را انتخاب کنید.
۴- مرحله‌ی چهارم، مشخصات متقاضی:
بعد از کلیک روی صدور یکپارچه‌ی کارت بازرگانی فرم زیر را تکمیل کرده و آرم و مهر شرکت را بارگذاری کنید.
۵- مرحله‌ی پنجم، مشخصات دارنده‌ی کارت:
در این فرم باید اطلاعات مرتبط به مدیرعامل شرکت ثبت شود.
۶- مرحله‌ی ششم، مشخصات تماس:
در این فرم باید اطلاعات شرکت تکمیل شود.
۷- مرحله‌ی هفتم، فرم‌های گواهی:
در این مرحله فرم‌های مرتبط جهت ارائه به سازمان‌های مختلف در سیستم ثبت شده است. فرم‌ها عبارت‌اند از: درخواست گواهی عدم سوء پیشینه، فرم تأیید حساب حسن اعتبار بانکی (فرم الف)، تعهدنامه مبارزه با پولشویی، فرم تعهد و گواهی امضا (فرم دال). بعد از کلیک روی عنوان هر فرم باید آن را چاپ کرده و نسبت به تکمیل آن اقدام کنید. درنهایت فرم‌های تکمیل شده باید اسکن شده و در مرحله‌ی پیوست مدارک بارگذاری شوند. همچنین برای ورود به مرحله‌ی بعد لازم است فرم دال را چاپ کرده و بعد از امضا مجددا بارگذاری کنید. درنهایت فرم توسط کارشناس اتاق ارزیابی شده و در صورت تأیید وارد مرحله‌ی بعد می‌شود.
۸- مرحله‌ی هشتم، مشخصات ثبتی:
در این فرم اطلاعات مرتبط با اظهارنامه‌ی شرکت باید تکمیل شوند.
۹- مرحله‌ی نهم، مدیران و سهامداران:
در مرحله‌ی نهم اطلاعات مرتبط با اعضای هیئت مدیره و سهامداران شرکت باید وارد شده و روی دکمه‌ی ذخیره کلیک شود.
همچنین در این فرم برای حداقل یک عضو باید حق امضا تعریف شده و پس از تکمیل اطلاعات مربوطه روی دکمه‌ی اضافه کلیک شود.
۱۰- مرحله‌ی دهم، رشته فعالیت:
فرم مربوط به این مرحله یعنی گزینه‌های انتخابی باید بر مبنای فعالیت شرکت در حوزه‌ی واردات یا صادرات انتخاب شوند. در صورتی که فعالیت شرکت صادرات است، باید گزینه‌ی «فقط صادرات» انتخاب شود و چنانچه فعالیت شرکت واردات باشد، باید حداکثر سه مورد از گزینه‌های داده شده انتخاب شوند.
۱۱- مرحله‌ی یازدهم، مشخصات کسب‌وکار:
اطلاعات این فرم مربوط به نوع فعالیت شرکت بوده که تکمیل آن اختیاری است.
۱۲- مرحله‌ی دوازدهم، پیوست مدارک:
در این مرحله باید کلیه‌ی مدارک شرکت بارگذاری شوند. بخشی از مدارک، فرم‌های مرحله‌ی هفتم هستند که بعد از چاپ، تکمیل و اسکن در این مرحله بارگذاری می‌شوند. بخش دیگر مدارک مربوط به مدیرعامل یا سایر مدارک شرکت است.
مدارک لازم جهت اخذ کارت
- گواهی ماده ۱۸۶ قانون مالیات‌های مستقیم
- اداره‌ی کل امور مالیاتی
- اداره‌ی امور مالیاتی
- شماره‌ی مفاصا حساب
- تاریخ صدور مفاصا حساب
- گواهی مبنی بر حسن اعتبار بانکی (فرم الف)
- فرم تصدیق امضا (فرم د)
- تعهدنامه صدور یا تمدید کارت‌های پنج ساله (مربوط به تولیدی‌ها)
- مدارک مربوط به گروه فعالیت
مدارک مربوط به دارنده‌ی کارت (مدیرعامل شرکت):
- تصویر پشت و روی اسکن شده‌ی کارت ملی
- شناسنامه
- مدرک تحصیلی
- کارت پایان خدمت
- گواهی عدم سوء پیشینه
اسناد ثبتی:
- آگهی روزنامه رسمی (تأسیس و تغییرات)، چنانچه روزنامه‌ها در چند صفحه باشد باید به صورت یک فایل پی‌دی‌اف در سامانه بارگذاری شود.
- گواهی پلمپ دفاتر
- اظهارنامه‌ی ثبت‌نام در دفاتر بازرگانی
- اظهارنامه‌ی ثبت شرکت‌ها
اسناد ملک (مربوط دفتر مرکزی شرکت):
- شناسنامه/ پایان کار ساختمان
- اجاره نامه‌ی محضری/ غیر محضری با سند مالکیت
- شماره‌ی ملک
- شماره‌ی ثبت
- شماره‌ی بخش
مدارک سایر نهادها (مختص تولیدی‌ها و برای بارگذاری مجوز تولید):
- مجوز تولید
سایر مدارک:
چنانچه در مراحل قبل محلی برای بارگذاری برخی مدارک پیش‌بینی نشده باشد، در این قسمت قابل بارگذاری است.
مدارک مرتبط با اصلاحیه‌ی آیین‌نامه‌ی اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات (مرتبط با کد اقتصادی شرکت)
۱۳- مرحله‌ی سیزدهم، تأیید نهایی:
در این مرحله اطلاعات کلی شرکت و مدارک بارگذاری شده قابل رویت هستند. سامانه‌ی ثبت‌نام هوشمند بر اساس مدرک تحصیلی دوره‌ی آموزش مورد نیاز را انتخاب می‌کند. همچنین یک کد اعتبارسنجی برای پست الکترونیک و تلفن همراه مدیرعامل ارسال می‌شود که باید در فرم مربوطه وارد شود. در انتهای این صفحه کادری برای نوشتن توضیحات اضافه در نظر گرفته شده است که در صورت لزوم باید از طرف متقاضی تکمیل شود.
بعد از تکمیل فرم وضعیت پرونده از همین سیستم قابل مشاهده و پیگیری است.