ایران بازنده دیپلماسی گازی در اروپا

حجم گاز انتقالی از ميدان شاه دنيز به مقاصد مصرفی حدود 16 ميليارد مترمكعب در سال خواهد بود که پس از اجرای سه پروژه در فاز اول عملياتی خواهد شد.

در شرایطی که ایران به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز در جهان و دومین دارنده بزرگترین ذخایر گاز شناخته می شود و پتانسیل بسیار بالایی برای فروش گاز و استفاده از منابع گاز به عنوان ابزار دیپلماسی دارد، در این زمینه نه تنها ضعیف عملکرده است که از رقبای خود همیشه چندین قدم عقب تر بوده و این موضوع آسیب های بسیاری را به کشور و ثروت ملی ما وارد کرده است. هنوز خاطرات برداشت بیشتر گاز از سوی کشور قطر در خلیج فارس برای سال ها از خاطره مردم پاک نشده است که حالا کشور آذربایجان با ایجاد تاسیسات عظیم گازی و با کمک مهندسی کشورهای اروپایی و سرمایه گذاری خارجی به فکر برداشت گاز از میدانی در دریای خزر افتاده است، اقدامی که علاوه بر اینکه روسیه را به عنوان بزرگترین تامین کننده گاز اروپا را با چالش رو به رو می کند، به منابع درآمدی ایران به عنوان بزرگترین صادرکننده گاز به ترکیه هم صدمه خواهد زد و علاوه بر همه این ها دست ایران برای صادرات گاز به اروپا را در آینده هم خواهد بست و عملا باعث از دست رفتن بازار اروپا در زمینه صادرات گاز برای کشورمان می شود.

در یک دهه اخير، گسترش استفاده از گاز طبيعی در بخش صنعت و نيروگاهی کشورهای اروپایی و جایگزینی آن با زغال سنگ، افزایش منابع وارداتی گاز به طرق مختلف و کاهش وابستگی به گاز روسيه را به یكی از راهبردهای اساسی اروپا تبدیل کرده است. گزارش های بين المللی منتشر شده و شواهد موجود، حاکی از کاهش توليد و افزایش تقاضای گاز طبيعی در اروپاست. لذا، کشورهای اروپایی به دنبال تأمين انرژی مورد نياز خود و افزایش منابع عرضه گاز طبيعی هستند.

ازاین رو، اتحادیه اروپا پروژه کریدور جنوبی گاز را در سال 2015 طراحی و عملياتی کرده و با مشارکت سه کشور جمهوری آذربایجان، گرجستان و ترکيه در حال اجرای مراحل پایانی این پروژه مهم گازی هستند. پروژه کریدور جنوبی گاز قرار است گاز استخراج شده از ميدان فراساحلی شاه دنيز جمهوری آذربایجان را از طریق گرجستان و ترکيه در سال 2020 ميلادی به سایر کشورهای هدف اروپایی انتقال دهد.

حجم گاز انتقالی از ميدان شاه دنيز به مقاصد مصرفی حدود 16 ميليارد مترمكعب در سال خواهد بود که پس از اجرای سه پروژه در فاز اول عملياتی خواهد شد. پروژه اول اجرای خط لوله قفقاز جنوبی و توسعه آن ( SCPX ) در گرجستان، پروژه دوم اجرای خط لوله ترانس آناتولی تاناپ 1 در ترکيه و پروژه سوم اجرای خط لوله ترانس آدریاتيک ( TAP ) در کشورهای یونان، آلبانی و ایتالياست. در اواسط سال 2018 ميلادی، عمليات اجرایی پروژه ترانس آناتولی به اتمام رسيد و گاز مورد نياز ترکيه از این خط لوله تحویل داده شد.

اجرای این کریدور، برخلاف نظر روسيه و با حمایت کامل اتحادیه اروپا عملياتی شده است و ضمن تنوع منابع گاز وارداتی اروپا، از وابستگی کامل کشورهای شرقی این قاره به گاز روسيه جلوگيری می کند و می تواند در بلند مدت بخش قابل توجهی از نياز انرژی کشورهای هدف را تأمين کند. اجرای کریدور جنوبی گاز ممكن است نقش جمهوری اسلامی ایران در تأمين احتمالی گاز اروپا، گسترش سهم ایران در تجارت منطقه ای و جهانی گاز (به ویژه از طریق خط لوله) و برقراری ارتباطات چند جانبه پایدار مبتنی بر انرژی را با کشورهای منطقه قفقاز و شرق اروپا کمرنگ کند.

از این رو، با توجه به جایگاه ایران به عنوان اولين دارنده ذخایر متعارف گاز طبيعی در جهان، گسترش تعامل و دیپلماسی انرژی بر محور گاز طبيعی با کشورهای منطقه و ایفای نقش بيشتر در بازار گاز، امری مهم و استراتژیک (به ویژه در شرایط تحریم اقتصادی) است.

از مهمترین ویژگی های این کریدور مشارکت مستقيم هفت کشور، 11 شرکت، امضای تعداد زیادی توافقات خرید و فروش گاز، حدود 45 ميليارد دلار سرمایه گذاری و بيش از 30 هزار نفر نيروی کار شاغل در اجرای این خط لوله است. کریدور جنوبی گاز یكی از با اهميت ترین و ایده آل ترین تعهدات در حال اجرای صنعت جهانی نفت و گاز است. این پروژه همچنين یكی از بزرگترین پروژه های در حال انجام شرکت نفت و گاز «بی پی» انگليس و نيز یكی از پروژه های دارای اهميت استراتژیک در انتقال کسب وکار بازار انرژی به سمت گاز است.

منبعاتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران
مطلب قبلینرخ بیکاری سال گذشته 12 درصد اعلام شد
مطلب بعدیایران چند درصد از بازار عراق را در اختیار دارد؟

دیدگاه شما

لطفا دیدگاه خود را وارد کنید!
لطفا نام خود را در اینجا وارد کنید