تصمیم اوپک‌پلاس برای ادامه برنامه تولیدی از پیش تعیین‌شده خود و نادیده گرفتن درخواست آمریکا و سایر مصرفکنندگان برای افزایش تولید بیشتر، قیمت نفت را در انتهای هفته معاملاتی افزایش داد. از سوی دیگر عربستان‌سعودی نیز با افزایش قیمت فروش شاخص‌‌های نفتی مختلف شرکت آرامکو، شوک ثانویه‌‌ای به بازار وارد کرد و حالا ایالات‌متحده می‌گوید ممکن است برای کاهش بهای نفت‌خام به آزادسازی بخشی از ذخایر استراتژیکش روی‌بیاورد. در چنین شرایطی احتمال افزایش فشار از سوی مصرفکنندگان و ایجاد ائتلافی استراتژیک برای کاهش فشار رشد بهای نفت‌خام با تلاش‌‌های آمریکا، چین، ژاپن و هند می‌تواند جبهه تازه‌‌ای در میان مشتریان نفت جهانی برای اعمال فشار بر تولیدکنندگان شکل بگیرد. البته این افزایش قیمت در انتهای هفته نتوانست عقب‌نشینی قیمتی طلای‌سیاه در روزهای پیشین را جبران کند و نهایتا نفت‌خام هفته‌‌ای کاهشی را پشت‌سر گذاشت.
بهای شاخص نفتی وست‌تگزاس‌اینترمدییت برای تحویل در ماه دسامبر در بازار نیویورک با ۴۶/ ۲دلار افزایش به ۲۷/ ۸۱ دلار در هر بشکه رسید که نشانگر رشد ۱۲/ ۳درصدی بهای این شاخص در پایان معاملات هفتگی بود.
شاخص نفت‌خام برنت برای تسویه حساب در‌ماه ژانویه نیز با افزایشی ۲۰/ ۲ دلاری به قیمت ۷۴/ ۸۲دلار در هر بشکه دست یافت که نمایانگر رشد روزانه ۷۳/ ۲درصدی این شاخص است. گفتنی است بهرغم وضعیت صعودی شاخص‌‌های نفتی در روز پایانی هفته، شاخص نفتی وست‌تگزاس‌اینترمدییت کاهش هفتگی ۷/ ۲درصدی داشت و شاخص نفتی برنت نیز برای دومین هفته متوالی روندی کاهشی داشت و حدود ۲درصد افت هفتگی را برای خود ثبت کرد.
تقابل آمریکا و اوپک‌پلاس
پس از آنکه تولیدکنندگان اوپک‌پلاسی بهرغم نزدیک‌شدن سطح تقاضا برای نفت‌خام به سطوح پیشا همه‌‌گیری، درخواست ایالات‌متحده برای تسریع روند افزایش تولید را رد کردند، قیمت‌های نفت‌خام در بازارهای آتی طی روز جمعه افزایش یافت. سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدانش روز پنج‌شنبه توافق کردند که به برنامه از پیش تعیین‌شده خود برای افزایش تولید به میزان ۴۰۰ هزار بشکه در روز در‌ماه دسامبر پایبند بمانند. این در حالی بود که جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا از تولیدکنندگان خواسته بود در راستای کاهش قیمت‌ها دست به افزایش تولید بیشتری بزنند.
باب یاوگر، مدیر بخش معاملات آتی انرژی در میزوهو (Mizuho) می‌گوید؛ تصمیم اوپک برای ادامه مسیر خود و عدم‌واکنش جدی دولت بایدن باعث شد تا روند صعودی بهای نفت در روز جمعه رقم بخورد. او همچنین می‌گوید آمریکا تنها در یک همکاری مشترک با چین و سایر مصرفکنندگان می‌تواند مشکل کمبود نفت در بازار را برطرف کند. از سوی دیگر نیز بلومبرگ گزارش کرده که ژاپن نیز اعلام کرده که با افزایش قیمت‌ها که فشار را بر کشورهای مصرفکننده افزایش میدهد، با ایالات‌متحده و آژانس بین‌‌المللی انرژی از نزدیک در تماس و همکاری است. بحران جهانی انرژی، کمبود زغال‌سنگ و گاز طبیعی و افزایش فشارهای تورمی در کشورهای مصرفکننده مهمی چون آمریکا، هند، چین و حتی مشتریان اروپایی در میانه افزایش تقاضا، احتمالا مصرفکنندگان را به ابتکارهای جدیدی برای مقابله با افزایش بی‌‌رویه بهای نفت‌خام سوق خواهد داد.
تلاش بایدن برای رهبری تولیدکنندگان اوپک‌پلاس به‌سوی قیمت‌های بالاتر نفت ناکام ماند. او به‌دنبال افزایش تولید تا دو برابر سطح از پیش تعیین‌شده بود که در این میان ناکام ماند. آمریکا حالا ممکن است درصدد بهره‌برداری از ذخایر استراتژیک نفت‌خام خود باشد، چرا‌که افزایش بهای نفت‌خام، شرایط را تا حد زیادی برای مصرفکنندگان آمریکایی دشوار کرده است. امری که مورد اشاره جنیفر گرانهولم، وزیر انرژی دولت بایدن نیز قرار گرفته و گفته که دولت آمریکا از تمام ابزار‌هایی که در اختیار دارد برای تامین انرژی مقرون‌به‌صرفه استفاده خواهد کرد و به‌دنبال انتشار احتمالی منابع ذخایر استراتژیک نفت است. بیورنار تونهاوگن، مدیر بخش بازارهای نفت ریستاد‌انرژی در واکنش به اظهارات گرانهولم گفت: «بازارها می‌‌دانند که آزادسازی ذخایر استراتژیک تنها می‌تواند اثر نزولی موقتی بر قیمت‌ها داشته باشد و راه‌‌حل پایداری برای عدم‌تعادل بین عرضه و تقاضا نیست.»
ادوارد مویا، تحلیلگر ارشد بازار انرژی در اواندا (OANDA) هم با اشاره اینکه بازگشایی اقتصادها موجب می‌شود که کماکان تقاضا از عرضه نفت در بازار جلوتر باشد و بازار با کسری روبه‌‌رو باشد، به واکنش دولت بایدن اشاره کرد و گفت: «هر واکنشی که ایالات‌متحده داشته باشد، احتمالا تسکین موقتی برای بازار خواهد بود و هیچ‌چیز هم نمی‌‌تواند تولید نفت آمریکا را به سطحی که در دولت ترامپ مشاهده شد، بازگرداند.»
تحلیلگران ANZ نیز می‌گویند که تصمیم اوپک‌پلاسی‌‌ها برای ادامه مسیر خود، چندان انتخابی نبوده است، چرا‌که بسیاری از تولیدکنندگان به دلیل مشکل سرمایه‌گذاری و قدیمی بودن تجهیزاتشان در حال‌حاضر برای تامین سهمیه خود نیز دچار مشکل هستند. آنها در یادداشتی اظهار کردند که توان عرضه اعضای اوپک تا حد زیادی محدود است، اما تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا این توان را دارند، هرچند آنها برای افزایش تولید هنوز مردد هستند.
شوک سعودی به بازار
این شرایط بازار طلای‌سیاه در حالی رقم خورد که در ۲ روز منتهی به نشست اوپک‌پلاس، با افزایش عدم‌قطعیت درباره اقدام اعضای این ائتلاف نفتی و واکنش مصرف‌‌کنندگانی مانند آمریکا، فروش گسترده‌‌ای در بازار رخ داد که تا ۶درصد از سود قیمت شاخص‌‌های آتی نفت‌خام را از بین برد، با این حال در ساعات پایانی روز جمعه، عربستان‌سعودی شوک جدیدی به بازار وارد کرد و قیمت‌های صادرات جهانی نفت‌خام خود را افزایش داد. پس از بی‌اعتنایی اوپک‌پلاس تحت رهبری عربستان‌سعودی و روسیه به درخواست آمریکا برای عرضه بیشتر نفت، آرامکوسعودی بهای فروش رسمی تمامی گریدهای نفتی خود را برای تمامی خریداران افزایش داد. طبق گزارش بلومبرگ، آرامکوسعودی قیمت فروش رسمی گرید نفتی سبک عرب‌لایت برای مشتریان آسیایی در دسامبر را دو دلار و ۷۰ سنت بالاتر از قیمت پایه نفت عمان/ دبی تعیین کرد که بالاتر از افزایش یک دلار و ۴۰ سنتی در نوامبر بود. این شرکت دولتی قیمت عرب‌لایت برای منطقه شمال‌غربی اروپا را ۳۰ سنت پایین‌تر از قیمت پایه ICEBrent تعیین کرد و قیمت فروش به آمریکا را یک دلار و ۷۵ سنت در هر بشکه بالاتر از شاخص ASCI اعلام کرد. تحلیلگران هفته گذشته در نظرسنجی بلومبرگ پیشبینی کرده بودند این تولیدکننده دولتی قیمت‌ها را بین ۵۰سنت تا یک دلار افزایش میدهد. این تصمیم سعودی برای افزایش بهای نفت‌خام، تا حدی به این دیدگاه بازمی‌گردد که احتمالا آنها شاهد افزایش تقاضا هستند، اما از سوی دیگر با علم به افزایش تقاضا در بازار، حاضر به افزایش عرضه در اوپک‌پلاس نشدند و این امر به تشدید رشد قیمت طلای‌سیاه در روزهای آتی نیز کمک خواهد کرد. ربکا بابین، معامله‌‌گر ارشد انرژی در سی‌‌آی‌‌بی‌‌سی عنوان کرد که تمرکز اصلی بازار در حال‌حاضر بر روی پاسخ آمریکا، به تصمیمات اوپک‌پلاس است و افزود: «افزایش قیمت‌های آرامکو نشان میدهد که سعودی‌‌ها همچنان شاهد بهبود تقاضا در بازار و به‌ویژه در آسیا هستند، جایی‌که طغیان مجدد موارد جدید کرونا باعث ایجاد تردید‌هایی در مورد قدرت بهبود اقتصادی شده است.»
شمار دکل‌‌های نفتی آمریکا در بحبوحه افزایش قیمت‌ها، به رشد خود ادامه داده و طبق گزارش شرکت Enverus تعداد دکل‌‌ها در این هفته ۱۶مورد افزایش یافته و به ۵۲۸ مورد رسیده است که بیشترین افزایش از ماه مارس را نشان میدهد. تعداد دکل‌‌های فعال نفتی به بالاترین میزان خود از آوریل۲۰۲۰ رسیده است. از سوی دیگر پلتس می‌گوید؛ از سرگیری مذاکرات بر سر پرونده هسته‌‌ای ایران که قرار است از ۲۹ نوامبر آغاز شود نیز می‌تواند تا حدی بازار نفت را آرام کند.
پلتس آنالیتیکس پیشبینی می‌کند در صورت توافق ایران و طرف ۱+۵ عرضه نفت‌خام ایران تا ۴/ ۱میلیون بشکه در روز افزایش یابد.
مجله خبری ایکسب، انتشار اخبار و رویدادهای اقتصاد و صنعت ایران و جهان، معرفی کارآفرینان و فرصتهای کسب و کار
